Với trải nghiệm thực tế về những cơn nghiện kéo dài 20 năm, sau đó được “đúc kết” trong tác phẩm đầu tay “Narcopolis”, Jeet Thayil vừa đoạt giải thưởng văn học DSC uy tín của khu vực Nam Á, cũng là nhà văn Ấn Độ đầu tiên đoạt giải này.
Thành lập cách đây 3 năm và được tài trợ bởi công ty DSC Limited – nhà tài trợ của Liên hoan Jaipur, giải thưởng DSC trao cho các tác phẩm viết về cuộc sống, con người, văn hóa… của khu vực Nam Á. Nhận xét về tác phẩm đoạt giải lần này, Chủ tịch Ban giám khảo - nhà thơ K Satchidandan cho biết: “Narcopolis kết hợp hai yếu tố tưởng tượng và thực tế để mang đến một câu chuyện cuốn hút”. Còn Manhad Narula, một trong những nhà tổ chức DSC, nói rằng tiểu thuyết thắng giải lần này đã “làm lộ ra một cái nhìn hiếm, từ góc nhìn trong cuộc, chưa qua sự sàng lọc về một thế giới ít người biết tới vẫn đang tồn tại ở Nam Á”.
Jeet Thayil và bìa cuốn “Narcopolis”. |
Tác phẩm đoạt giải DSC của Jeet Thayil cũng lọt vào danh sách rút gọn của giải thưởng Man Asian, được coi là giải thưởng Man Booker châu Á dành cho các nhà văn xuất sắc của khu vực. Nói về giải thưởng này, David Parker - đại diện Ban tổ chức cho hay: “Những nhà văn này đều đã nổi tiếng ở đất nước họ, một ít người được công nhận trên toàn thế giới, nhưng họ chưa từng được tôn vinh như những gương mặt châu Á xuất sắc. Man Asian là giải thưởng thể hiện sự ghi nhận của khu vực đối với những tác giả phản ánh được một phần đặc sắc của thế giới - đó là châu Á”. Giới phê bình văn học cũng đánh giá cao phong cách viết văn của Jeet Thayil, đó là sự pha trộn những văn phong rất đa dạng quốc tế nhưng lại khá rõ ràng.
Jeet Thayil sinh 1959 tại Kerala, rất đa tài khi làm thơ kiêm tiểu thuyết gia, viết nhạc kịch và sáng tác nhạc. Jeet Thayil được đón nhận nồng nhiệt với 4 tập thơ nổi tiếng: “These errors are correct” (2008), “English” (2004), “Gemini” (2004) và “Apocalypso” (1997). Ông lấy bằng thạc sĩ ngành mỹ thuật tại Đại học Sarah Lawrence (Mỹ), là người nhận nhiều khoản tài trợ từ Quỹ Nghệ thuật New York (Mỹ), Hội đồng Nghệ thuật Thụy Sĩ, Hội đồng Nghệ thuật Anh Quốc và của Quỹ Rockefeller. “Narcopolis” đã vạch trần những bí mật của Bombay (nay được đổi thành Mumbai), thành phố đông dân nhất Ấn Độ vào những năm 1970 khi thuốc phiện là mặt hàng khá rẻ nhưng hệ lụy mà chúng để lại thì quá khắc nghiệt. Bởi vậy, qua tác phẩm này, ông muốn đem những trải nghiệm của chính mình để khuyến cáo mọi người hãy tránh xa ma túy.
Trước đó, tác phẩm “Ru” của nhà văn Canada gốc Việt Kim Thúy đã được đề cử là một trong 15 tác phẩm được đề cử giải thưởng Man Asian Literary 2012, nhưng tác phẩm này đã không có tên trong danh sách 5 tác phẩm vào vòng trong. Nhà văn Kim Thúy sinh năm 1968 tại Sài Gòn. Năm lên 10 tuổi, chị cùng gia đình định cư ở Canada. Chị tốt nghiệp khoa Luật, khoa Ngôn ngữ và dịch thuật tại Đại học Montréal. Tác phẩm “Ru” giống cuốn tự truyện, kể lại toàn bộ biến cố trong cuộc đời Kim Thúy. “Ru” trong tiếng Việt là lời hát ru, trong tiếng Pháp có nghĩa là một dòng suối nhỏ, nhưng cũng bao hàm ý nghĩa là dòng chảy của nước mắt, máu và tiền. Trước khi vào đến sơ khảo giải thưởng Man Asia, “Ru” từng đoạt giải thưởng uy tín Governor General của Canada. Tác phẩm của Kim Thúy thể hiện được khát khao của “dòng chảy” cuộc đời luôn cố gắng vượt qua những cơn bão táp…
Kim Oanh