Chú Tám Dư

Hắn cố gắng chạy xe chầm chậm để níu kéo từng giây trôi qua trên cánh đồng xuân xanh mơn mởn. Hắn hít thở chầm chậm để tận hưởng không khí trong lành trên xóm làng quê hương hắn. Mùi hương thơm của hoa thiết mộc lan đâu đây nghe thoang thoảng. Ui chao! Tiếng gọi bầy của lũ trâu nhà ai nghe sao thân thương quá! Hắn tham lam như muốn ôm hết vào lòng bao ngọt ngào ấm áp của làng quê Eo Gió của hắn. Ừ thì Eo Gió! Chú Tám hắn bảo vậy, đó là cái khoảng trống giữa hai sườn núi, nơi có nhà ông nội hắn ngày xưa (nay là chỗ chú Tám đang ở). Đặc biệt là những đợt nắng nóng ngày hè, đứng tại đó, gió thổi qua lồng lộng mát cả người. Ở Cali, đôi khi hắn nghe ba nhắc đến, hắn không thể nào hình dung nổi. Thiệt lạ, tiếng Việt thật hình tượng, ý nghĩa! Trước đây, hắn vẫn nghĩ: “Kỳ lạ, gió sao mà có eo? hay là nơi đó có lốc thường xảy ra? Té ra, eo gió là nơi gió luồn qua khoảng hẹp giữa hai sườn núi. Chạm cái thắt nút là nơi đầy nguy hiểm? Phải vậy không?”.

Đã hai mươi năm rồi, kể từ khi hắn xa quê, theo ba đến tận xứ Cali lạ lẫm. Với mười năm tuổi thơ, chừng ấy thời gian chưa đủ để trí óc hắn thâu nhận hết cảnh vật và người của thôn xóm làng xưa. Hèn chi, hai mươi năm ấy cứ mỗi bận tháng chạp âm lịch, sắp tết, ba hắn vẫn thường ngồi kể lại chuyện quê cho anh em hắn nghe, hình như ông cụ muốn con cháu giữ mãi ký ức quê cha đất tổ. Lớn lên trên đất Mỹ, nó học Đông phương học, càng thấy ba mình nói đúng, nhưng phải đến bây giờ hắn mới hiểu. Ôi chao! Cái giếng nước mát lạnh ngày xưa, cái giỏ làng rêu cũ ngày xưa, anh em hắn nô đùa vẫn còn đây, chỉ có tổ chim chọt vọt là mất hút, không còn một cái nào trên những lũy tre khắp làng. Lạ!  Vườn cây, bóng mát vẫn râm ran ký ức ngập tràn. Hèn chi, hàng đêm ba hắn vẫn ngồi hút thuốc và bảo với hắn rằng: Giờ này chú Tám con chắc đang tưới vườn cây thuốc của ông nội. Ba nhắc chú Tám hoài trong một nỗi nhớ mênh mông. Chẳng lạ gì, nhà nội hắn đông con, nhưng giờ đây chỉ còn có hai người: ba hắn và chú Tám. Nghe ba bảo, lẽ ra chú Tám cũng đã qua Mỹ theo diện HO năm 1992, nhưng vì nhà, và nhất là vì vườn thuốc nam của ông nội để lại nên chú Tám nhất quyết không đi, ở lại trên mảnh đất này. Ba hắn đi trước và chấp nhận xa quê. Nghe ba bảo: “Chú Tám tội lắm, cứ nhắc ba yên tâm, đừng lo gì cho chú cả! Giữ sức khỏe và nếu được cứ đến tuổi già thì về quê anh em hui hút có nhau”. Ba nhớ chú Tám đến nát lòng nên đã về thăm vài bận. Lần này, ba bảo hắn hãy về một chuyến thăm chú Tám và hiểu thêm về Đông phương học. Hắn suy nghĩ miên man từng ngày từng đêm…

Và giờ đây đã là mùng 4 Tết Nguyên đán, còn vài ngày nữa hắn lại phải sang Mỹ.  Lần đầu tiên, tâm thức hắn bị đánh động dữ dội. Hắn không sao chép nổi trên giấy, nhiều quá! Duy chỉ có điều về chú Tám, hắn vỡ lẽ khá nhiều.

- Tại sao nghề thuốc của chú thế này mà không đi cùng ba con sang bên ấy để phát triển? - Hắn nói.
- Thì cây thuốc Việt sống trên đất Việt mà con! Vả lại, chú đi luôn qua bển thì lấy đâu ra ngày này cho con thấy. Hề hề...” - Chú bảo. Nó lặng im.

- Chú sống vầy có cực lắm không chú?

- Trời! Thấm tháp gì so với thời cơ hàn của ông nội con! Cuộc sống, sướng khổ tùy tâm chứ con! Cuộc sống như vầy chú lại thấy vui con à!

Ngẫm cũng đúng, sáng ra chú tưới cây, đến trưa và chiều chạy xe đi đâu đó (hình như là khám bệnh và giao thuốc nam). Đêm về, có người tới để xem mạch, bốc thuốc và châm cứu. Rồi đọc sách và ngủ. Cứ đều đặn như thế hàng chục năm nay.

Chú Tám cười nói: “Các em con cũng đã đi làm rồi: làm tư nhân lẫn nhà nước con à! Đủ sống, hai em trai là giáo viên và bác sĩ, một em gái theo nghề dược. Còn chú làm nghề này cũng chẳng đến nỗi nào, chú giúp bà con, bà con nuôi chú. Thế là quá sướng rồi còn gì nữa!”.

- Sao nghĩ đơn giản như vậy à, chú?

Thì mai mốt rồi con sẽ hiểu, tìm cái đơn giản là cái khó và phức tạp nhất đấy!

Những đêm ở quê, hai chú cháu ngồi ngoài sân gạch, chú chậm rãi giãi bày phương án sắp tới của mình: “Chú sẽ chuẩn bị đầy đủ số thuốc nam cần thiết để bắt mạch, bốc thuốc, châm cứu bài bản hơn cho người bệnh ở trong làng xã. Chú sẽ để giữa nhà cái thùng phước sương như ở chùa. Biết giá thuốc và tiền công khám rồi, ai thích bỏ vào đấy bao nhiêu thì bỏ, tùy tâm”.

- Thế thì sau vài tháng, chắc chú đóng cửa vì số tiền bỏ vào chẳng được là bao!

- Chú tin không có chuyện như thế được. Người Việt luôn trọng nghĩa trọng tình, không quên ơn người giúp đỡ...

Chú cười sảng khoái trong đêm.

Có lẽ đêm đó là đêm chú Tám vui nhất. Chú bảo với hắn: “Cháu xứng đáng là đích tôn dòng họ”. Còn hắn lại miên man nghĩ về dòng tộc, xóm làng… Hắn vỡ lẽ thêm một lần nữa, chú tên là Tám Du, vậy mà về quê ai cũng bảo chú tên là Tám Dư. Hắn hỏi sao vậy, chú cười:

- Họ còn bảo chú là Tám ruột dư nữa đó con!

- Bộ chú có mổ ruột thừa, hả chú?

- Hà hà, cái thằng! Bụng chú lành lặn, đâu có mổ xẻ gì?

Hắn lại nhớ lần đi với chú Tám Dư chúc tết bà con họ hàng. Hắn cho xe dừng lại vì chú Tám dừng cạnh  hai chiếc xe của ai đó. “Hà hà, thấy chưa! Hút bớt xăng xe tui qua xe anh xong rồi, thôi nổ máy đi ngon lành à nha!”. Tiếng xe máy nổ giòn, hai anh kia lạ hoắc chìa tay chúc mừng năm mới và cảm ơn chú rối rít. Chú cẩn thận gói lại đống dây nhựa xoắn như ruột gà bỏ gọn vào cốp xe. À! Thì ra ruột là đây. Mà sao là DƯ mà không phải DU? Hắn băn khoăn thầm hỏi. “Con xem bình xăng của chú có to và đầy hơn xe khác không? Chú tự chế lại đấy. Nó đựng nhiều hơn, dư sức san sẻ cho những người hết xăng giữa đường ở vùng quê này” - chú Tám lại cười hà hà. Thì ra, dư là vậy! Lần đầu tiên hắn lơ mơ hiểu về Đông phương học, về quê hương, về chú Tám Du vì sao lại có tên gọi là chú Tám Ruột Dư...

Hắn nở nụ cười tươi như làn gió xuân, đưa tay móc chiếc iphone, hắn chụp vội mấy tấm hình kỷ niệm chú, chiếc xe và hai người khách qua đường.

Trời Eo Gió trên kia. Ngày mốt nó phải về lại Cali. Từ Đông phương hắn qua Tây phương, rồi từ Tây Phương hắn đang trở về lại Eo Gió... Từng làn khói bếp nhà ai  đang bay lên trong tiết trời se lạnh, làm cho nắng xuân đẹp rỡ ràng hơn. Vài giọt sương đêm còn sót lại trên từng đọt tre, rung rinh lóng lánh. Vỡ òa trong ký ức hắn những âm thanh hò reo của lũ trẻ và tiếng ríu rít trên những tổ chim chọt vọt...

NGUYỄN LƯƠNG VIỆT