Những ngày qua, cùng với việc ra quân diệt chuột và vệ sinh đồng ruộng, nông dân ở một số nơi trên địa bàn tỉnh còn nỗ lực thực hiện công tác dồn điền đổi thửa (DĐĐT) để kịp đưa vào gieo sạ vụ lúa đông xuân 2014 - 2015.
Dân hưởng ứng tích cực
Mấy ngày nay, dù trời mưa lạnh kéo dài nhưng hàng trăm nông dân ở thôn Hòa Nam (Duy Trung, Duy Xuyên) vẫn hăng hái ra đồng cải tạo mặt ruộng và đắp bờ vùng, bờ thửa. Nghỉ tay một lát, lão nông Lê Chín - một người dân địa phương cho biết, gia đình ông có 8 sào đất lúa trên cánh đồng Đồng Của nhưng phân tán nhỏ lẻ với tổng cộng 14 thửa ruộng. Bây giờ, thực hiện DĐĐT, 8 sào ruộng này được gom lại 6 thửa, bình quân mỗi thửa rộng 670m2.
Nông dân tích cực ra quân đắp bờ vùng, bờ thửa và làm giao thông nội đồng. Ảnh: Hoài Nhi |
Trao đổi với chúng tôi, ông Hồ Quốc Khanh - Trưởng thôn Hòa Nam cho hay, từ trước đến nay phần lớn diện tích đất nông nghiệp của địa phương đều nằm dọc theo các triền suối. Do đất đai manh mún, phân tán ở nhiều cánh đồng khiến khâu tưới tiêu gặp không ít khó khăn. Cạnh đó, hệ thống giao thông nội đồng xuống cấp nghiêm trọng nên không đảm bảo cho việc vận chuyển các loại vật tư sản xuất và đưa nông sản sau thu hoạch về nhà. Trước tình trạng đó, đầu vụ đông xuân 2014 - 2015 Ban dân chính thôn tiến hành thực hiện công tác DĐĐT đối với toàn bộ 56,6ha đất lúa. Theo ông Khanh, nếu như trước đây chừng đó diện tích chia ra làm 2.188 thửa, bình quân mỗi thửa chỉ rộng gần 259m2 thì sau khi DĐĐT đã giảm xuống còn 750 thửa, mỗi thửa có diện tích 600 - 800m2.
Cùng với việc chỉnh trang đồng ruộng, nhân dân nơi đây đã đào đắp 47 tuyến giao thông nội đồng với chiều dài 7,2km, chiều rộng nền đường 4 - 6m. Ngoài ra, còn xây dựng 6 tuyến kênh trọng yếu, trong đó có 2 tuyến từ đập Thổ đến cầu Làng nhằm điều tiết nước tưới cho các thôn Hòa Nam, An Trung, Trung Đông và từ Bàu Mía đến kênh chính bắc Phú Ninh để khắc phục tình trạng thiếu nước thường xuyên trong vụ hè thu. Tổng kinh phí thực hiện các phần việc này là gần 542 triệu đồng, trong đó nhân dân đóng góp hơn 353 triệu đồng, còn lại từ nguồn hỗ trợ của ngân sách nhà nước và hợp tác xã. Ông Khanh nói: “Khi địa phương thông báo chủ trương thực hiện DĐĐT, bà con nông dân hết sức phấn khởi và tham gia rất nhiệt tình. Đây là điều kiện thuận lợi cho việc đầu tư thâm canh, ứng dụng rộng rãi các tiến bộ của khoa học kỹ thuật cũng như đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng phục vụ các khâu sản xuất, nhất là việc làm đất và thu hoạch”.
Nhiều địa phương khác ở huyện Duy Xuyên cũng tích cực huy động nhân dân ra quân cải tạo đồng ruộng và thực hiện DĐĐT. Ông Phạm Đình Xuân – Phó phòng NN&PTNT Duy Xuyên cho biết, sau khi thu hoạch vụ hè thu 2014 đến nay toàn huyện tiếp tục DĐĐT hơn 350ha đất lúa, nâng tổng diện tích đã thực hiện xong lên gần 1.900ha, tập trung nhiều nhất ở các xã Duy Phước, Duy Vinh, Duy Trung, Duy Tân, Duy Hòa, thị trấn Nam Phước.
Theo ngành nông nghiệp, trong năm 2014, nhất là từ thời điểm thu hoạch xong vụ hè thu đến nay nông dân toàn tỉnh triển khai DĐĐT 2.178ha đất lúa, tăng 523ha so với năm 2013. Bên cạnh đó, các đơn vị liên quan cũng tiến hành đo đạc và cấp đổi lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nông dân đối với 2.456ha đất lúa đã DĐĐT trong những năm trước…
Hiệu quả thiết thực
Bà Nguyễn Thị Hạnh ở thôn Phú Bông (Duy Trinh, Duy Xuyên) cho biết, nhờ DĐĐT xong nên từ đầu vụ hè thu 2013 đến nay nông dân địa phương đã xây dựng được mô hình cánh đồng mẫu lớn với diện tích 15ha đất lúa. Bà Hạnh chia sẻ: “Đồng ruộng không còn manh mún, áp dụng hiệu quả các gói kỹ thuật canh tác mới nên năng suất lúa tăng từ 62 tạ/ha lên 68 tạ/ha, trong khi đó số công lao động và chi phí đầu tư lại giảm mạnh”. Theo ông Phạm Đình Xuân – Phó phòng NN&PTNT huyện Duy Xuyên, thời gian qua việc thực hiện DĐĐT đã tác động rất tích cực đến quá trình phát triển kinh tế nông nghiệp - nông thôn, từng bước khắc phục tình trạng ruộng đất manh mún, hình thành những cánh đồng mẫu lớn cho hiệu quả kinh tế cao. Ông Xuân nói: “Nhờ làm tốt công tác DĐĐT nên khoảng một năm trở lại đây nông dân Duy Xuyên đã hình thành được 11 cánh đồng mẫu lớn với diện tích khoảng 220ha. Đồng thời chủ động liên kết với các doanh nghiệp ở trong và ngoài tỉnh tổ chức sản xuất lúa giống hàng hóa theo phương thức bao tiêu toàn bộ sản phẩm. Từ đó, giá trị kinh tế mà người nông dân thu về tăng 30 - 35% so với canh tác lúa thương phẩm. Đây được xem là một trong những hướng mở đối với lĩnh vực trồng trọt của huyện”.
Mấy tháng gần đây, ngành nông nghiệp và chính quyền các địa phương ở huyện Điện Bàn cũng đã triển khai DĐĐT được hơn 311ha đất lúa. Theo kế hoạch, vụ tới số diện tích này sẽ được quy hoạch thành những cánh đồng sản xuất lúa giống hàng hóa và lúa thương phẩm chất lượng cao theo hướng tập trung. Được biết, những năm qua nhờ tích cực DĐĐT nên mỗi vụ nông dân Điện Bàn đưa vào canh tác gần 2.000ha lúa theo mô hình cánh đồng mẫu lớn. Trong khi đó, ông Lê Hữu Châu – Phó phòng NN&PTNT Quế Sơn cho biết, tính đến thời điểm này toàn huyện đã DĐĐT được 1.143ha đất lúa, tập trung chủ yếu tại các xã thuộc vùng đông như Quế Xuân 1, Quế Phú, Hương An, Quế Xuân 2... Ông Châu nói: “Đồng ruộng không còn phân tán nhỏ lẻ nên thời gian qua nông dân Quế Sơn mạnh dạn đầu tư cơ giới hóa các khâu sản xuất. Hiện nay, trên địa bàn huyện đã có 269 máy cày và 39 máy gặt đập liên hợp các loại. Nhờ vậy, tỷ lệ cơ giới hóa khâu làm đất tăng từ 40 lên 70% và khâu thu hoạch tăng từ 66 lên 80%”.
Mới đây, tại hội nghị tổng kết năm nông nghiệp 2014, ông Huỳnh Tấn Đức – Giám đốc Sở NN&PTNT cho rằng, nhờ nỗ lực DĐĐT nên 2 năm trở lại đây Quảng Nam thực hiện rất có hiệu quả chủ trương xây dựng cánh đồng mẫu lớn. Theo ông Đức, năm 2014 toàn tỉnh đã hình thành được 131 cánh đồng mẫu với tổng diện tích 4.955ha. Trong đó, vụ đông xuân là 73 cánh đồng với diện tích 3.033ha và vụ hè thu là 58 cánh đồng với diện tích 1.922ha. Ông Đức nói: “Qua thống kê tại các địa phương cho thấy, năng suất lúa bình quân trên các cánh đồng mẫu lớn đạt khoảng 65 - 71 tạ/ha, tăng 10 -15% so với sản xuất đại trà”.
HOÀI NHI