Phong trào xây dựng nếp sống văn hóa văn minh đô thị trên địa bàn tỉnh thời gian qua đạt nhiều kết quả, ý thức người dân từng bước được nâng cao, diện mạo phố phường khang trang, sạch đẹp.
Hiện nay, hầu hết địa phương trên địa bàn tỉnh đã xây dựng quy hoạch chung cũng như phê duyệt đề cương chương trình phát triển đô thị. Theo đó, 11/18 huyện, thị xã, thành phố đã được đặt tên đường (61,1%); toàn tỉnh có 331.211 hộ gia đình văn hóa, tỷ lệ 86,33%. Công tác xây dựng thôn, tổ dân phố văn hóa tiếp tục được coi trọng và đẩy mạnh, đến nay toàn tỉnh có 1.356/1.718 thôn - tổ dân phố đạt chuẩn văn hóa (78,8%). Công tác xây dựng trung tâm văn hóa phường, thị trấn được các cấp, các ngành quan tâm. Các thiết chế văn hóa ở khu vực đô thị ngày càng được hoàn thiện. Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” với 5 nội dung thiết thực, thúc đẩy sự phát triển kinh tế, an sinh xã hội, giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm an ninh quốc phòng ở từng khu dân cư, khu phố. Thời gian qua, thị xã Điện Bàn thực hiện tốt công tác bảo tồn, gìn giữ các giá trị văn hóa, di tích lịch sử. Các thị trấn Ái Nghĩa (Đại Lộc), Nam Phước (Duy Xuyên), Đông Phú (Quế Sơn)… duy trì tốt các loại hình câu lạc bộ dân ca, tuồng; tổ chức đưa dân ca, các trò chơi dân gian vào trường học.
Ông Đinh Hài - Giám đốc Sở VH-TT&DL cho rằng, việc phối hợp khá chặt chẽ giữa ngành văn hóa với các ngành có liên quan trong công tác tuyên truyền vận động nhân dân nâng cao ý thức về cách giao tiếp, ứng xử trong sinh hoạt hằng ngày là tiền đề quan trọng để xây dựng phong trào. Việc phát triển cơ sở hạ tầng, chỉnh trang đô thị cũng được các ngành quan tâm thực hiện nhằm đảm bảo kiến trúc hài hòa; tập trung, khai thác, sử dụng hiệu quả các công trình công cộng phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân. Nhiều tuyến phố văn minh gắn với việc vận động cộng đồng dân cư chung tay thực hiện các quy định về việc cưới, việc tang và lễ hội đã tạo nên những kết quả nhất định cho phong trào.
Bên cạnh sự vào cuộc của các cơ quan quản lý nhà nước về văn hóa khi xây dựng cơ sở hạ tầng, chỉnh trang đô thị, nhiều địa phương đã “linh hoạt” hưởng ứng phong trào bằng việc vận động nhân dân tham gia những phần việc thiết thực, cụ thể ở địa bàn dân cư. Ông Phạm Được - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Duy Xuyên cho biết: “Từ thành công của mô hình “Đám tang không rải vàng mã trên đường đưa tang” được Mặt trận phát động năm 2015, đến nay huyện Duy Xuyên tổ chức xây dựng điểm mô hình “Hạn chế đốt vàng mã và rải các vật phẩm thờ cúng ra đường”, được nhân dân hưởng ứng tích cực. Nhiều khu dân cư phát động mô hình “Ngày Chủ nhật xanh” với những hoạt động chung tay xóa các bảng quảng cáo, rao vặt trên trụ điện, ra quân dọn vệ sinh đường phố, xử lý rác thải, trồng, chăm sóc cây xanh ở vùng đô thị. Các địa phương khác như Hội An, Tam Kỳ, Điện Bàn thực hiện “Tuyến phố văn minh” với cam kết không lấn chiếm lòng đường, vỉa hè để kinh doanh buôn bán, họp chợ, xây nhà trái phép, góp phần xây dựng cộng đồng dân cư đoàn kết, an toàn.
Cũng theo ông Đinh Hài, nhằm phát huy hơn nữa hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa”, ngành VH-TT&DL và MTTQ các cấp cần phối hợp chặt chẽ, sâu sát từ cơ sở. Cụ thể hóa bảng điểm xét công nhận gia đình văn hóa theo hướng thiết thực, hiệu quả; thực hiện văn minh trong việc cưới, việc tang; thực hiện tốt vệ sinh môi trường; xây dựng con người văn hóa; điều chỉnh quy ước khối phố thiết thực dễ nói, dễ viết, dễ thực hiện và dễ kiểm tra.
LÊ NHƯ THỦY