Chút hồn quê giữa phố

(QNO) - Giữa trung tâm TP.Tam Kỳ có một quầy xôi dậy mùi thơm nức, vương chút ngọt ngào vị quê, níu lòng bao thực khách.

Quầy xôi Cụ Lý. Ảnh: K.L

Là món ăn truyền thống nức tiếng đất Hà thành nhưng qua bàn tay khéo léo và trí sáng tạo của chàng trai Đoàn Ngọc Lâm (SN 1991, quê xã Bình Sa, huyện Thăng Bình) thì “xôi xéo” lại trở thành thức quà quê đơn giản, bình dị làm ấm lòng người dân xứ Quảng.

Một tháng trước Tết Nguyên đán 2019, mượn tạm một góc nhỏ ven đường Phan Châu Trinh (Tam Kỳ), Lâm mở một quầy hàng mang tên Cụ Lý. Gọi là quầy hàng cho sang trọng chứ thực ra đó chỉ là quầy nhỏ vỉa hè. Lâm kể, sau khi tự tay làm cho mình quầy hàng bằng tre, bên trên lợp lá dừa chuẩn “vị quê”, anh đặt mua một cái thúng, vài cái mẹt đủ để vừa làm chỗ gói xôi, vừa đựng lọ mỡ nước, bên kia là gói dăm bông rồi vẽ tô thêm đôi ba chữ, đề bán “xôi xéo”, “xôi bắp”, “10k” (10 nghìn đồng - NV), “12k”... Thế là có một nơi lý tưởng để bán đồ ăn sáng.

Xôi xéo, là thứ xôi gia truyền của làng Tương Mai (Hà Nội) xưa. Làm sao để giữ đúng bản chất xôi đất Bắc, vừa hợp khẩu vị của người Quảng Nam, lại có gì mới mẻ để thu hút người dùng giữa bao la những thức ngon thời hiện đại là điều luôn khiến Lâm băn khoăn.

“Thực ra, ai cũng biết, nấu được xôi thì dễ, nhưng để nấu được thứ xôi đạt chuẩn của làng nghề truyền thống như ở Hà Nội thì rất khó. Khó từ quá trình chọn lựa gạo, đậu xanh, hành khô, nước mỡ. Để có được những nắm đậu thơm ngon thì phải chọn được loại đậu to, tròn bóng bẩy, nấu sao cho nhuyễn mịn, nắm chặt thành từng nắm tròn, to cỡ quả cầu mây, bao giờ ăn thì lấy con dao nhỏ thái cho thật mỏng, vừa đủ bao phủ bát xôi” - anh Lâm chia sẻ.

Kế đến là hành khô phi vàng, thứ hành khô mà theo Lâm phải chọn lựa kỹ, phải là hành ta, củ nhỏ, mùi thơm rất đặc biệt. Rồi quan trọng nhất là nêm nếm gia vị trong khi nấu, làm sao để thật đều tay, người ăn mặn và ăn chay đều dùng được…

Người bán xôi mặc áo bà ba, vừa đẹp mắt vừa mới lạ khiến nhiều người thích thú. Ảnh: K.L

Điểm đặc biệt là xôi ở đây được gói cẩn thận trong những chiếc lá chuối thay vì đựng trong bao ni lông hay hộp xốp mà nhiều người vẫn thường dùng. Hỏi ra mới biết vì chủ quán muốn dùng lá chuối để giữ hương vị và độ ấm cho xôi, vì vậy dù để lâu vẫn giữ được độ dẻo.

Lâm cho rằng, lá chuối có một lớp phủ sáp có mùi thơm và hương vị tinh tế nhưng khác biệt. Khi thức ăn nóng được đặt trên lá, lớp sáp tan chảy và hòa quyện hương vị vào thực phẩm khiến chúng có vị ngon hơn. Hầu hết mọi người sử dụng đĩa nhựa hoặc hộp xốp dùng một lần để đựng đồ ăn khi họ cần, tuy nhiên lá chuối lại là một lựa chọn thân thiện với môi trường. Điều này, khiến nhiều người tò mò và tỏ ra thích thú khi lần đầu được trải nghiệm.

Chị Hoàng Cẩm Sang (phường Tân Thạnh, TP.Tam Kỳ) chia sẻ: “Thật khó để tìm một món ăn không đựng trong bao ni lông trong cuộc sống ngày nay. Trước đây, xôi không phải là món ăn yêu thích của tôi, nhưng khi tình cờ được một người bạn khao bữa ăn sáng đặc biệt được gói trong lá chuối xanh thì thói quen đã dần thay đổi. Món ăn vừa ngon, vừa đảm đảm vệ sinh, an toàn cho sức khỏe nên một tuần, tôi dành 3, 4 buổi sáng ăn xôi”.

Những cô gái nhỏ xinh trong dáng hình chiếc áo bà ba thướt tha bên những thúng xôi nóng hổi; từng lớp xôi xéo, xôi bắp được ngăn bằng những phên cói đan tròn, chu vi vừa bằng đúng cái thúng... Không biết tự bao giờ, món ăn quen, bỗng dưng thành lạ và thi vị đến nao lòng như thế!

KIỀU LY