Chuyện về “Những người hàng xóm”

Mỗi năm, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ra mắt một tác phẩm mới và đó món quà dành tặng người yêu sách. Bạn đọc thì luôn chờ đợi, chào đón sách mới của ông, để được ông tặng chữ ký trong ngày đầu phát hành. 

“Những người hàng xóm” - tác phẩm mới nhất của ông ra mắt độc giả cả nước vào ngày 24/12/2022 là món quà thú vị trong dịp Giáng sinh và năm mới.

Nhưng "món quà" lần này ông dành tặng bạn đọc mới lạ hơn. Đó không phải là sách viết về thế giới loài vật như “Ra bờ suối ngắm hoa kèn hồng”, “Có hai con mèo ngồi bên cửa số”, “Tôi là Bêtô”, “Con chó nhỏ mang giỏ hoa hồng” hay “Chúc một ngày tốt lành”… cũng không phải là sách viết về tuổi mới lớn như “Cô gái đến từ hôm qua”, “Ngồi khóc trên cây”, “Bồ câu không đưa thư”, "Mắt biếc"… mà bối cảnh và nhân vật của “Những người hàng xóm” hoàn toàn mới. Đó là câu chuyện đời thường của những người lớn tuổi ở thị trấn nhỏ Hannut (nước Bỉ).

Nhưng với Nguyễn Nhật Ánh, dù viết về thế giới loài vật, về lứa tuổi học trò, hay về những người lớn tuổi, bối cảnh là làng Đo Đo ở Quảng Nam quê ông hay ở nước Bỉ xa xôi như trong tập truyện dài “Những người hàng xóm”, ông luôn gửi gắm thông điệp về lối sống tử tế, sống đẹp, nhân ái...

Ngoài Rémy - nhân vật “tôi” trong “Những người hàng xóm” - là kỹ sư, sống ở Bỉ, có vợ là người Việt Nam, tập viết sách trong những ngày thất nghiệp, thì các nhân vật khác trong tác phẩm, là hàng xóm của Rémy làm nhiều việc, nhiều nghề, là chủ đất - họa sĩ, chủ hãng dao cạo râu, nhân viên tiệm bánh, thợ làm bánh, học sinh...  “Hóa ra có rất nhiều cuộc đời và số phận lạ lùng vây quanh tôi” (lời Rémy, trang 106). 

Hàng xóm của Rémy là những người lao động bình thường, điểm chung ở họ là có trái tim ấm áp yêu thương. Hàng xóm của Rémy là bà Dorothé thích nuôi ngựa và con trai bà - chàng Arnaid - chủ hãng dao cạo râu, luôn dành tình cảm cho mẹ mình theo cách ngây thơ đến mức ngây ngô; là ông thợ sơn Simon và đám con cháu ông; là ông Jakob yêu vẽ và yêu vợ: ông luôn nhớ về người vợ và tất cả tranh của ông đều vẽ về vợ quá cố; là vợ chồng Ruben tử tế... 

Hàng xóm của Rémy có cả con ác là bên đời hiu quạnh: "Bây giờ nó đang đậu trên cành sung như một dấu chấm lẻ loi - nhưng không còn cô độc" và có cả "lũ ngựa của bà Dorothé, con chó Rex và hai con mèo nhà Ruben” (trang 227).

Những người hàng xóm dễ thương và có lối sống dễ thương ấy đã đi vào quyển sách đầu tiên của Rémy. Anh tập viết sách từ lời khuyên của bố vợ (là nhà văn nổi tiếng ở Việt Nam): “Nếu con biết cách mở cửa sổ, đời sống sẽ tràn vào trang viết của con. Đôi khi chúng ta vẫn nhìn đấy, nhưng chúng ta không thấy. Nếu trái tim con đập vì con người, thậm chí đập vì một con chim, con sẽ nhìn thấy rất nhiều” (trang 106).

Từ lời khuyên của bố vợ, Rémy đã nhìn thấy những điều bình dị và bình yên về cuộc sống chung quanh rồi đưa vào trang viết, như đoạn hội thoại giữa anh và ông Jakob:

“- Ruben là người đàng hoàng - tôi nói, giọng khàn đi.

- Không - ông Jakob lắc đầu - Ruben là người tử tế. Người tử tế cao hơn người đàng hoàng một bậc. Người đàng hoàng sống ngay ngắn, không làm hại ai. Còn người tử tế là người sẵn sàng chịu thiệt thòi vì người khác.

Tôi không rõ định nghĩa của ông Jakob chính xác đến mức nào nhưng tôi biết câu chuyện của ông đang làm tôi cảm động…” (trang 86).

Rémy thật hạnh phúc khi sống cạnh những người hàng xóm giàu tình cảm, như anh thổ lộ ở gần cuối truyện “và tôi cảm thấy mình vô cùng may mắn khi sống cạnh những người hàng xóm thật là tử tế” (trang 226).

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh nói trong buổi ra mắt “Những người hàng xóm”, đại ý là sách của ông lần này có sự khác biệt, mới mẻ về mặt đề tài. Còn thông điệp trong mọi cuốn sách gần như không thay đổi, đó là khơi dậy sự khao khát sống đẹp, sống tử tế nơi bạn đọc.

“Dù viết về thế giới tuổi thơ, thế giới loài vật hay thế giới phù thủy và bây giờ là những người nước ngoài, mối quan tâm thường trực của tôi vẫn là khám phá vẻ đẹp của tâm hồn” - nhà văn Nguyễn Nhật Ánh chia sẻ.

Những người hàng xóm (232 trang, NXB Trẻ, tháng 12/2022) có 2 phiên bản: bìa mềm giá 110 nghìn đồng; phiên bản đặc biệt (bìa cứng): 200 nghìn đồng. Mỗi quyển đều có tặng kèm bookmark và thẻ treo xinh xắn.