Cơ hội cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tìm vốn

Kênh dẫn vốn hấp dẫn

Một thông tin đáng chú ý được đưa ra từ Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa (Bộ KH&ĐT) tại hội thảo “Nâng cao giải pháp thúc đẩy nguồn vốn cho doanh nghiệp cơ hội tiếp cận Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa” tổ chức tại Quảng Nam mới đây: Các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp tham gia chuỗi giá trị và doanh nghiệp tham gia cụm liên kết ngành sẽ được vay không quá 80%/tổng mức đầu tư từng dự án, phương án. Mức lãi suất chỉ bằng 80% mức lãi suất thấp nhất cho vay thương mại. Không chỉ sẽ được vay vốn lãi suất thấp hơn các ngân hàng thương mại, lãi suất cho vay sẽ được cố định trong suốt thời hạn vay vốn (tối đa 7 năm), doanh nghiệp được miễn phí trả nợ trước hạn, bộ phận của Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ tư vấn, hỗ trợ doanh nghiệp chuẩn bị thủ tục, thực hiện quy trình vay vốn.

Ông Nguyễn Văn Thắng – thành viên Hội đồng thành viên Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa cho biết, không cần tài sản đảm bảo, doanh nghiệp chỉ cần có kế hoạch kinh doanh, phương án sản xuất, kinh doanh khả thi (bảng tính hiệu quả kinh tế của dự án, chi phí đầu tư, các hạng mục đầu tư, nguồn vốn đầu tư, dự kiến tiến độ xây dựng, mua sắm, dự kiến kế hoạch nhận vốn và trả nợ) sẽ được duyệt vay. Hiện có 5 ngân hàng nhận vốn vay gián tiếp của quỹ này trên toàn quốc (BIDV, MB, SHB, HDBANK và BAC A BANK). Dự kiến, sẽ ký hợp đồng khung cho vay gián tiếp với một số ngân hàng thương mại khác. Danh sách ngân hàng sẽ được công bố trên website (http://phattriendnnvv.mpi.gov.vn) của Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ đề nghị vay vốn tại điểm giao dịch của các ngân hàng nhận vốn của Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa hoặc bưu điện. Ngân hàng sẽ tiếp nhận hồ sơ, thẩm định, ra quyết định cho vay, gửi hồ sơ đề nghị nhận vốn cho vay gián tiếp tại trụ sở quỹ hoặc qua đường bưu điện. Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp nhận, đánh giá hồ sơ đề nghị nhận vốn, quyết định chuyển vốn cho ngân hàng giải ngân theo tiến độ, dự án, phương án sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Ông Lê Văn Điện – Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp Quảng Nam cho hay, chỉ có khoảng 32,38% số doanh nghiệp có khả năng tiếp cận và vay vốn thường xuyên. Doanh nghiệp thiếu tài sản đảm bảo, ngân hàng lại thận trọng, chính sách tín dụng quá bó hẹp với khách hàng truyền thống. Kết nối được với nguồn vốn từ quỹ này là cơ hội không thể hấp dẫn hơn cho doanh nghiệp.

Chờ câu trả lời từ thực tế

Nền kinh tế Quảng Nam tiếp tục tăng trưởng có sự đóng góp không ít của khối doanh nghiệp nhỏ và vừa (95%). Một trong những khó khăn khiến loại doanh nghiệp này luôn phải đối mặt với khó khăn, chịu quá nhiều sức ép là thiếu vốn kinh doanh đầu tư. Doanh nghiệp nhỏ và vừa khó thể tìm vốn để đầu tư, phát triển sản xuất, nói gì đến việc đổi mới công nghệ hay mở rộng quy mô sản xuất. Khi có dự án khả thi, nhưng thiếu tài sản thế chấp, cầm cố, không có bên thứ ba nào bảo lãnh thì việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng rất khó khăn. Dư nợ cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2020 chỉ chiếm 18,96%/tổng dư nợ ngân hàng. Doanh nghiệp gặp khó khăn, nhưng phải trình thế chấp tài sản đầy đủ, trình phương án hay hợp đồng bảo đảm trả nợ thì dễ đứng ngoài cuộc. Thống kê năm 2020 có đến gần 830 doanh nghiệp phải rời bỏ (hoặc tạm rời bỏ) thị trường có phần vì không thể tìm được vốn đầu tư sản xuất, kinh doanh.

Không phải ngẫu nhiên nhiều doanh nghiệp hồ hởi đến hội thảo, gặp các ngân hàng nhận vốn từ Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa xin tư vấn, giải đáp và gửi hồ sơ vay vốn. Ông Phạm Ngọc Đào – Giám đốc Công ty CP Hồng Đào (Chu Lai) đã từng khốn đốn khi không thể tìm đâu ra thêm 12 tỷ đồng để mở rộng sản xuất, nhưng không có tài sản thế chấp, nên không thể vay vốn ngân hàng. Ông Đào băn khoăn, khi doanh nghiệp muốn đổi mới công nghệ, mở nhà máy sản xuất giấy thứ hai tại phía bắc Quảng Nam, công suất gấp 4 lần, nhưng không biết có thể tiếp cận được vốn từ quỹ này hay không dù quy định khá thoáng. Nhiều doanh nghiệp khác đặt câu hỏi khi mới thành lập, không doanh thu thì doanh nghiệp có tiếp cận vốn được không?

Băn khoăn của ông Đào cũng là điểm chung của gần 9.000 doanh nghiệp. Ngân hàng đã gắt gao hơn trong việc thẩm định khiến việc tìm vốn của doanh nghiệp trở thành hành trình gian nan. Nhiều doanh nghiệp trông chờ vào kênh dẫn vốn này. Song, thực tế có dễ không? Đã từng có chuyện kể từ khi thành lập (13.4.2016) đến nay, Quỹ Bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ Quảng Nam chỉ nhận 3 hồ sơ, nhưng không có bất cứ doanh nghiệp nào được nhận vốn vì không đủ chuẩn theo quy chế thẩm định của quỹ. Liệu Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể là phao cứu sinh cho nhiều doanh nghiệp đang khó khăn? Ông Lê Văn Điện cho rằng, doanh nghiệp Quảng Nam mới được biết đến Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa thông qua hội thảo này, hiện chưa có doanh nghiệp nào tiếp cận được vốn từ quỹ này.