Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước: Nhìn từ Hội An

Tại Hội An, việc cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước đã không gặp cản trở nào, kể cả vấn đề tư duy. Nhiều doanh nghiệp đã tiến hành cổ phần hóa ngay từ năm 2006 và phát triển lớn mạnh.

Cổ phiếu HOT lên sàn chứng khoán TP.Hồ Chí Minh năm 2011.

Từ doanh nghiệp du lịch…

Là doanh nghiệp nhà nước trực thuộc sự quản lý của Văn phòng Tỉnh ủy, cuối năm 2005, Công ty Du lịch – dịch vụ Hội An đã tiến hành các thủ tục tái cơ cấu doanh nghiệp và chính thức đi vào hoạt động theo mô hình công ty cổ phần ngay từ giữa năm 2006. Từ đó đến nay, doanh nghiệp không ngừng phát triển về quy mô, quyền lợi của cổ đông và đội ngũ nhân viên lao động cũng không ngừng tăng cao. Bà Nguyễn Thị Ngọc Lan - Phó Tổng Giám đốc công ty cho biết: “Năm 2006, quy mô của công ty nhỏ nhưng sau khi đầu tư thì quy mô lớn hơn. Sau cổ phần hóa đã huy động thêm vốn. Ví dụ vốn sau đánh giá hơn 40 tỷ nhưng khi phát hành cổ phiếu thì tăng lên 50 tỷ để tiếp tục đầu tư”.

Từ năm 2006 đến nay, vốn đầu tư của Công ty CP Du lịch - dịch vụ Hội An đã tăng từ 40 tỷ đồng lên trên 100 tỷ đồng. Sau 2 năm lên sàn giao dịch chứng khoán TP.HCM với mã chứng khoán là HOT, giá cổ phiếu cũng tăng gần 74% so với phiên giao dịch đầu tiên là 14.100 đồng/cổ phiếu. Hiện giá cổ phiếu của HOT trên 24.200 đồng/cổ phiếu. Mức cổ tức chi trả cho cổ đông cũng liên tục tăng trong nhiều năm qua. Năm 2012, mức cổ tức là 27,04%, một mức không nhiều doanh nghiệp niêm yết đạt được trong bối cảnh hiện tại.

… đến dịch vụ công ích

Trong 3 năm (2006, 2007 và 2008), tại Hội An, hàng loạt doanh nghiệp 100% vốn nhà nước cũng đã tiến hành cổ phần hóa như Công ty CP Đầu tư và xây dựng Hội An - DIC, Công ty CP Công trình giao thông Quảng Nam... Riêng doanh nghiệp công ích là Công ty TNHH MTV công trình công cộng Hội An vừa tiến hành cổ phần hóa từ cuối năm ngoái. Thực ra, việc cổ phần hóa của doanh nghiệp phải thực hiện từ khi còn là công ty công trình công cộng, nhưng Luật Doanh nghiệp mới ra đời vào tháng 7.2012 nên thành phố đã cho phép công ty chuyển đổi qua mô hình một thành viên để trên cơ sở đó tiếp tục xúc tiến cổ phần hóa.

Thành lập từ năm 1988, năm 2004, doanh thu của Công ty Công trình công cộng Hội An chỉ đạt gần 4,5 tỷ đồng, đến năm 2012 đã lên đến 38,4 tỷ đồng; lợi nhuận cũng tăng từ gần 50 triệu đồng lên gần 3,5 tỷ đồng; số lao động từ 86 lên 139 người, thu nhập bình quân đầu người cũng tăng từ 2,3 triệu đồng/tháng (năm 2008) lên 4,8 triệu đồng năm 2012.

Tháng 8.2013, Đại hội cổ đông đã thành lập Công ty CP Công trình công cộng Hội An. Đến cuối năm 2013, TP.Hội An đã chính thức bàn giao Công ty TNHH một thành viên Công trình công cộng Hội An cho Công ty CP Công trình công cộng Hội An và tổ chức lễ ra mắt công ty. Ông Nguyễn Quý Chủ tịch HĐQT công ty, nói: “Điều đáng mừng là sau khi chuyển đổi doanh nghiệp từ một thành viên sang cổ phần, lao động của chúng tôi không dôi dư. Về mặt tài chính, đây là một doanh nghiệp được tỉnh đánh giá có nguồn tài chính lành mạnh, không nợ. Thứ ba là sau khi thực hiện các bước kiểm tra thì công ty không vi phạm. Đội ngũ, năng lực quản lý và năng lực lao động vẫn ổn định. Đặc biệt, qua chuyển đổi loại hình thì đến nay từ đội ngũ quản lý đến các kỹ sư phát triển đáng kể”.

Lớn mạnh sau cổ phần hóa

Theo ông Trương Văn Bay – Phó Chủ tịch UBND TP.Hội An, đến nay trên địa bàn thành phố tất cả các doanh nghiệp đã cổ phần hóa. Ví dụ Công ty Du lịch – dịch vụ Hội An, Công ty Xây dựng công trình giao thông, Công ty CP Đầu tư và xây dựng Hội An - DIC, rồi một số công ty khác cũng đã tiến hành cổ phần rất sớm. Đối với các doanh nghiệp, công tác cổ phần thuận lợi nên sự phát triển của các doanh nghiệp rất khả quan. Được biết, năm 2013, doanh thu của Công ty CP Du lịch - dịch vụ Hội An đạt gần 120 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế gần 28 tỷ đồng, cổ tức chi đạt ở mức 95,7%, thu nhập bình quân đầu người trên 5,5 triệu đồng/tháng. Trong năm 2014, Hội đồng quản trị công ty cũng đã lập chỉ tiêu doanh thu tăng trên 32%, lợi nhuận sau thuế tăng hơn 13%, cổ tức trên 22%.

Riêng Đại hội cổ đông của Công ty CP Công trình công cộng Hội An đã thông qua định hướng sản xuất kinh doanh với tổng doanh thu từ 45,5 tỷ đồng (năm 2013) tăng lên 65 tỷ đồng vào năm 2017, trong đó lợi nhuận sau thuế để chi cổ tức từ 791 triệu đồng tăng lên trên 1,4 tỷ đồng. Nói về những thay đổi của doanh nghiệp từ khi chuyển sang hoạt động theo mô hình công ty cổ phần đến nay, ông Nguyễn Quý cho biết thêm: “Chuyển sang công ty cổ phần là hướng tới những thay đổi căn bản về phương thức quản lý, phát triển quy mô, nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả sản xuất kinh doanh”.

Trên thực tế, việc tái cơ cấu doanh nghiệp chính là làm cho doanh nghiệp nhà nước có cơ cấu hợp lý hơn, tập trung vào các ngành, lĩnh vực then chốt, đồng thời cung cấp sản phẩm, dịch vụ công ích thiết yếu cho xã hội. Mặt khác, từng doanh nghiệp sẽ nâng cao sức cạnh tranh và nâng cao tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu. Quá trình đó tại Hội An đã và đang đạt được mục đích.

QUỐC HẢI