Hơn 20 năm, đi qua hơn 26 nghìn vụ việc, những cán bộ của Trung tâm Trợ giúp pháp lý Quảng Nam vẫn giữ nguyên tắc đầu tiên và không thay đổi: Không thu phí. Trách nhiệm, lòng yêu nghề, niềm tự hào về truyền thống trở thành động lực để họ tiếp tục gắn bó với công việc của mình, để tiếp tục những chuyến đi, vì lẽ công bằng cho mọi người…
Lắng nghe và đồng hành
Có quá nhiều kỷ niệm vui buồn đối với trợ giúp viên pháp lý khi đồng hành với người yếu thế.
Năm 2016, Viện kiểm sát nhân dân huyện Phước Sơn truy tố Hồ Văn B., một thanh niên người Cơ Tu về tội vô ý làm chết người, khi B. vô tình nổ súng lúc đi săn làm người bạn cùng đi tử vong.
Hồ sơ được chuyển đến Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh. Trợ giúp viên pháp lý được cử trực tiếp tham gia bào chữa cho bị cáo tại phiên tòa đã vận dụng hết kiến thức, thông tin có được để hàn gắn mâu thuẫn cho cả hai bên.
Trợ giúp viên lập luận về việc bị cáo và nạn nhân vốn là bà con, hàng xóm thân thuộc, không hề có mâu thuẫn, việc B. bắn nhầm khiến nạn nhân tử vong chỉ là rủi ro ngoài ý muốn.
B. đã cố gắng cõng nạn nhân đi cấp cứu, hạn chế thấp nhất hậu quả, đồng thời thành khẩn khai báo. Suốt quá trình tố tụng, bị cáo rất hợp tác, ăn năn hối cải, khai báo thành khẩn.
Trợ giúp viên đề nghị tòa áp dụng hình phạt tù, cho hưởng án treo đối với B. để bị cáo có cơ hội chuộc lại sai lầm. Phiên tòa tuyên B. bản án 9 tháng tù giam. Sau khi tòa tuyên, trợ giúp viên lại tiếp tục tận tình hướng dẫn B. làm đơn kháng cáo.
Nỗ lực, cuối cùng cũng có kết quả khi tòa phúc thẩm chấp nhận đề nghị của trợ giúp viên tham gia bào chữa, cho B. được hưởng mức án 9 tháng tù treo.
Trợ giúp viên pháp lý Lương Đình Nam (Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh) chia sẻ, sau mỗi vụ việc thành công, mỗi lời cảm ơn, có khi chỉ là qua điện thoại cũng giúp những trợ giúp viên tự tin hơn trên con đường bảo vệ công lý, đảm bảo công bằng cho người được trợ giúp.
Tham gia bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho một người dân nghèo ở Nam Phước (Duy Xuyên) trong vụ kiện liên quan đến hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, trợ giúp viên đã vận dụng hết kiến thức, kỹ năng của mình, đưa ra quan điểm thuyết phục Hội đồng xét xử. Trên cơ sở đề nghị của trợ giúp viên, hội đồng xét xử đã ban hành bản án thấu tình đạt lý, quyền lợi của người khởi kiện lẫn bị đơn đều được đảm bảo.
“Chúng tôi luôn cố gắng hết mình để bảo vệ cho người được trợ giúp pháp lý. Đó cũng là mục tiêu của chính sách trợ giúp pháp lý: góp phần bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong tiếp cận công lý và bình đẳng trước pháp luật cho mọi người, nhất là những người yếu thế” - trợ giúp viên Lương Đình Nam chia sẻ.
Sẽ luôn là điểm tựa
Rất nhiều người tìm đến Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh, mà mỗi người là một câu chuyện, một thân phận. Điểm chung nhất là họ luôn được lắng nghe, từ những mâu thuẫn nhỏ đến những tranh chấp, vụ việc phải khởi kiện ra tòa.
Không phải ai cũng có đầy đủ điều kiện để tiếp cận kiến thức pháp luật, nhiều hoàn cảnh thiếu thốn về vật chất, trình độ nhận thức pháp luật hạn chế, nghèo thông tin. Họ tìm đến trung tâm để mong được tư vấn trực tiếp.
“Chúng tôi được trải qua nhiều cung bậc cảm xúc, có lúc vỡ òa trong vui sướng, nhưng cũng có lúc thất vọng, cảm thấy bất lực. Có khi rất xúc động vì những cái ôm, một lời cảm ơn qua điện thoại, nhưng cũng có lúc chạnh lòng khi nghe phải những lời hờn trách. Nhưng, điều chúng tôi sẽ mãi tự hào, là luôn làm hết lòng, hết sức, làm vụ nào ra vụ đó chứ không nửa vời.
Cuộc sống ngoài kia còn quá nhiều khốn khó, nhận thức bà con ở vùng sâu, vùng xa còn hạn chế, có lúc toát mồ hôi giải thích mà người dân vẫn lơ mơ lúc hiểu, lúc không. Tuy nhiên, họ sống rất tình cảm, nếu mình kiên nhẫn, biết cách truyền đạt, sẽ được họ tin tưởng, yêu mến” - ông Lê Văn Hương, Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh bộc bạch.
Đã đi qua chặng đường dài, nhưng những đôi chân vẫn chưa dừng lại. Đề án đổi mới công tác trợ giúp pháp lý giai đoạn 2021 - 2025 cùng với việc lồng ghép thực hiện một số chương trình mục tiêu quốc gia giúp cho Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh đến được gần hơn, nhiều hơn với người dân.
Họ, những cán bộ nhân viên trung tâm, bằng sự tận tụy, đã lặng lẽ đắp bồi niềm tin vào lẽ công bằng, vào công lý. Họ vẫn ở đó, lắng nghe, đồng hành bằng trái tim luôn hướng về người yếu thế…