Công nghệ AI giúp phát hiện xác tàu đắm dưới đáy đại dương

Chi nhánh Khảo cổ học dưới nước của Hải quân Mỹ đang hợp tác với các nhà khoa học tại Đại học Texas để “dạy” cho một máy tính cách nhận biết xác tàu đắm dưới đáy đại dương từ các bản quét do máy bay và tàu bè thực hiện. Mô hình máy tính mà bà Character và công sự tạo ra có độ chính xác đến 92% trong việc tìm kiếm những con tàu đắm (đã được phát hiện trước đó).

Theo bà Leila Character - người phụ trách chương trình, nghiên cứu sinh địa lý tại Đại học Texas, hệ thống đã sẵn sàng được sử dụng để tìm những con tàu đắm chưa rõ danh tính hoặc chưa được lập bản đồ. Dự án hiện tập trung vào các bờ biển của lục địa Mỹ và Puerto Rico.

Bước đầu tiên trong việc tạo ra mô hình con tàu đắm là “dạy” cho máy tính biết phân biệt tàu đắm và địa hình tự nhiên của đáy biển. Để làm được điều này, nhóm chuyên gia đã sử dụng rất nhiều ví dụ về những vụ đắm tàu trong quá khứ. Hệ thống cũng cần được “dạy” cách nhận biết đáy đại dương tự nhiên trông như thế nào.

Cơ quan Quản lý khí quyển và dại dương quốc gia Mỹ lưu giữ một cơ sở dữ liệu công khai về các vụ đắm tàu. Khối dữ liệu lớn này bao gồm các loại hình ảnh khác nhau được thu thập từ khắp nơi trên thế giới, bao gồm cả hình ảnh sonar và đáy biển.

Đây là một phương pháp mới trong lĩnh vực khảo cổ học dưới nước, mở ra cơ hội tìm kiếm các loại đặc điểm khảo cổ học dưới nước, bao gồm các tòa nhà, tượng và máy bay. Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) giúp việc lập bản đồ tìm kiếm tốn ít thời gian hơn và giảm nguy hiểm khi trục vớt bằng tàu ngầm không người lái hoặc thợ lặn. Dự án này là mô hình tập trung vào khảo cổ học đầu tiên được xây dựng để tự động xác định xác tàu đắm trên một khu vực rộng lớn.

Nhóm nghiên cứu đang tập trung xây dựng một mô hình học máy (machine learning) khảo cổ có thể tùy chỉnh, có thể nhanh chóng chuyển đổi giữa việc dự đoán các loại đặc điểm khảo cổ khác nhau, trên cạn cũng như dưới nước, ở các khu vực khác nhau trên thế giới một cách dễ dàng. Để đạt được mục tiêu này, các nhà khoa học đang thực hiện các dự án tập trung vào việc tìm kiếm các cấu trúc khảo cổ của nền văn minh Maya cổ đại và các gò mộ ở Romania.