Công nghệ giám sát rừng

Ứng dụng thí điểm công nghệ giám sát đánh giá chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) đã giúp công việc quản lý, bảo vệ rừng hiệu quả ở nhiều khu vực.

Mô hình tuần tra rừng bằng công nghệ sẽ nhân rộng địa bàn trong tương lai. TRONG ẢNH: Người Cơ Tu xã Tư (Đông Giang) dùng máy tính bảng iPad trong tuần tra rừng. Ảnh: T.N

Theo Quỹ bảo vệ - phát triển rừng tỉnh, thời gian qua, có 2 đơn vị ứng dụng thí điểm hỗ trợ giữ rừng bằng công nghệ vệ tinh là Ban Quản lý rừng phòng hộ Sông Kôn và Sông Thanh. Phần mềm là khung giám sát, sử dụng công cụ máy tính bảng để thu thập dữ liệu bảo vệ rừng. Nhóm nhận khoán quản lý bảo vệ rừng trong quá trình tuần tra, sẽ ghi lại bằng cách chụp ảnh vị trí “điểm nóng” được phát hiện như điểm cháy rừng, điểm sạt lở, bẫy động vật... Các dữ liệu hình ảnh sẽ lưu vào máy chủ hỗ trợ tra cứu thông tin trên bản đồ, cho phép thu thập thông tin chủ rừng cũng như việc tìm kiếm, thống kê trích xuất các mẫu biểu báo cáo một cách dễ dàng, nhanh chóng.

Đánh giá về khả năng làm chủ công nghệ của đối tượng nhận khoán bảo vệ rừng, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số, ông Phan Quang Tĩnh (cán bộ giám sát Quỹ bảo vệ - phát triển rừng tỉnh) cho rằng, qua các buổi tập huấn tại cộng đồng cho thấy, bằng việc tải sẵn các mẫu biểu về máy tính bảng, sau 1 - 2 buổi thực hành, đại diện của tổ tuần tra hoàn toàn có thể sử dụng thành thạo các thao tác trên thiết bị thông minh. Người dân đánh giá, hệ thống khá đơn giản, công việc trở nên dễ dàng, tiện lợi hơn khi sử dụng công nghệ. “Tuy thời gian ngắn thí điểm công nghệ này nhưng khá hiệu quả khi ứng dụng vào thực tiễn. Đây có lẽ là bước đi đúng hướng có thể hỗ trợ công tác chi trả DVMTR trong tương lai” – ông Tĩnh khẳng định. Tuy nhiên, cũng nhiều ý kiến bày tỏ sự băn khoăn, công cụ phần mềm này cũng nên mở rộng kết nối với lực lượng kiểm lâm.

Tại hội thảo sơ kết đánh giá về triển khai thí điểm mô hình tại 2 tỉnh Quảng Nam và Thừa Thiên Huế mới đây, ông Nguyễn Bá Ngãi – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp cho rằng, dự án là tiền đề để mở rộng trên phạm vi cả nước và nên tiếp tục huy động hỗ trợ từ các đối tác quốc tế và trong nước. “Sắp đến quá trình kiểm tra, theo dõi chi trả DVMTR gắn kết với dữ liệu của kiểm lâm. Ngành lâm nghiệp sẽ tiếp tục hoàn thiện các chỉ số giám sát, đánh giá thực hiện trên phạm vi toàn quốc, có thể bổ sung thêm chỉ số để phù hợp với các tỉnh, phục vụ công tác kiểm tra, nghiệm thu rừng theo hướng dẫn. Riêng dữ liệu về hộ gia đình, cá nhân, cần có lựa chọn hộ gia đình làm ô định vị để xem diễn biến hàng năm” – ông Ngãi cho biết.

TRẦN NGUYỄN