Nợ bảo hiểm xã hội (BHXH) hơn 4,9 tỷ đồng khiến quyền lợi của hơn 700 lao động (LĐ) bị “treo” và chấm dứt hợp đồng LĐ trái pháp luật là những gì đang diễn ra tại Công ty TNHH vàng Phước Sơn.
Nợ bảo hiểm
Chúng tôi đến nhà máy khai thác vàng của Công ty TNHH vàng Phước Sơn tại thôn 4 (xã Phước Đức, huyện Phước Sơn) khi công nhân (CN) hầm lò vừa tan ca 1. Tranh thủ bắt chuyện với vài CN đang đợi xe đưa đón để trở về thị trấn Khâm Đức, họ cho biết từ đầu năm đến nay CN vẫn chưa được cấp thẻ bảo hiểm y tế, trong khi đó tiền lương hàng tháng của CN vẫn bị trừ đều đặn các khoản bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Vào trong khu vực nhà máy sản xuất vàng, những CN đang làm việc ở đây nói rằng lương thì họ vẫn nhận đủ hàng tháng, và vẫn bị trừ các khoản bảo hiểm, nhưng thẻ bảo hiểm y tế không có, đã nhiều lần CN hỏi nhưng công ty cho biết do bên bảo hiểm chưa chịu cấp thẻ.
Công ty TNHH vàng Phước Sơn vẫn hoạt động tại thôn 4, xã Phước Đức, huyện Phước Sơn.Ảnh: D.L |
Hiện tại, Công ty TNHH vàng Phước Sơn có 776 LĐ (trong đó có 14 LĐ nước ngoài). Điều đáng nói là cùng với nhiều khoản nợ thuế, nợ các công ty tư nhân và người dân, công ty này nợ tiền BHXH từ tháng 12.2013 đến hết tháng 5.2014 với số tiền hơn 4,9 tỷ đồng. Ông Nguyễn Triều Dâng - nhân viên Bộ phận nhân sự của Công ty TNHH vàng Phước Sơn nói: “Vì tình hình khai thác, sản xuất gặp khó khăn, giá vàng xuống, cùng nhiều biến động nên công ty chưa thể thanh toán tiền nợ BHXH được. Lãnh đạo công ty nói sẽ ưu tiên thanh toán nợ BHXH để giải quyết quyền lợi cho người LĐ khi tình hình sản xuất kinh doanh của công ty ổn định trở lại. Nhưng thời gian bao giờ thanh toán dứt điểm thì chỉ lãnh đạo công ty mới trả lời được, chứ tôi cũng không thể biết”.
Vi phạm pháp luật LĐ
Năm 2013, Công ty TNHH vàng Phước Sơn đưa ra lý do thay đổi cơ cấu công nghệ để cho người LĐ tạm ngưng việc. Và khi người LĐ đang trong thời gian tạm ngưng việc, công ty này đã đơn phương chấm dứt hợp đồng LĐ với nhiều người. Ông Trần Quốc Quân, Phó trưởng phòng Lao động - tiền lương - BHXH (Sở LĐ-TB&XH) cho biết: “Việc Công ty TNHH vàng Phước Sơn đơn phương chấm dứt hợp đồng LĐ hoàn toàn trái với quy định tại khoản 2, Điều 39 Bộ luật LĐ. Và điều này tiếp tục vi phạm điều 46 Bộ luật LĐ khi Công ty TNHH vàng Phước Sơn đơn phương chấm dứt hợp đồng với nhiều người nhưng không xây dựng phương án sử dụng LĐ, mặc dù đã được Sở LĐ-TB&XH 2 lần gửi công văn hướng dẫn (vào năm 2013, 2014)”. Theo Sở LĐ-TB&XH và ông Võ Văn Ba, Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện Phước Sơn, Công ty TNHH vàng Phước Sơn tuyển dụng, sử dụng LĐ mà không báo cáo cơ quan quản lý LĐ ở Phước Sơn cũng như Sở LĐ-TB&XH. Ngay cả nội quy LĐ, thang bảng lương đều không được đăng ký, hay chế độ báo cáo định kỳ về tai nạn LĐ, bảo hộ LĐ, bệnh nghề nghiệp đều không được công ty này quan tâm. Khi xảy ra sự cố trong mấy tháng qua, lãnh đạo UBND huyện Phước Sơn đã 3 lần mời lãnh đạo Công ty TNHH vàng Phước Sơn đến làm việc nhưng lãnh đạo công ty này không đến.
Ngày 27.6, Thanh tra Sở LĐ-TB&XH đã yêu cầu lãnh đạo Công ty TNHH vàng Phước Sơn đến làm việc tại sở về những nội dung đã nêu trong biên bản thanh tra ngày 19.6 (do trong buổi thanh tra lãnh đạo công ty không có mặt). Lãnh đạo Công ty TNHH vàng Phước Sơn đã không đến làm việc, nhưng có gửi bản giải trình đến Thanh tra Sở LĐ-TB&XH. Trong đó, Công ty TNHH vàng Phước Sơn cam kết sẽ làm việc với BHXH quận Sơn Trà (TP.Đà Nẵng), cùng bàn bạc về giải pháp và lộ trình trả nợ BHXH. Lãnh đạo Công ty TNHH vàng Phước Sơn hứa sẽ vào làm việc với Thanh tra Sở LĐ-TB&XH sau khi đã có cam kết với BHXH quận Sơn Trà. |
Đối với 41 người LĐ của Công ty TNHH vàng Phước Sơn bị chấm dứt hợp đồng LĐ trái pháp luật, đến nay họ vẫn chưa nhận được sổ BHXH cũng như tiền trợ cấp nghỉ việc của công ty. Ông Hồ Văn Dương (trước là CN khai thác hầm lò Bãi Gõ của công ty ở thôn 4, xã Phước Đức) bức xúc: “Tôi bị cho nghỉ việc trước tết đến giờ mà tiền trợ cấp không có, sổ BHXH cũng không có luôn. Khi đi làm thì làm quần quật, lương mấy đồng đủ lo ăn uống cho cả nhà, đến chừ bị cho nghỉ việc, không có việc làm không có tiền, mấy đồng tiền BHXH như tiền để dành cũng không được nhận”. Còn ông Hồ Văn Phó (trước là CN hầm lò Bãi Gõ) nói: “Hồi đi làm nói đóng bảo hiểm thất nghiệp đến khi thất nghiệp sẽ có tiền để tìm việc khác, nhưng bảo hiểm thất nghiệp cũng không được nhận, mà thất nghiệp biết chừng nào mới có việc trở lại. Nghe nói do công ty nợ tiền, khó khăn nên giải quyết không được. Như thế thì quyền lợi của CN tụi tui đến chừng mô mới được giải quyết đây?”.
Ngày 19.6.2014, Thanh tra Sở LĐ-TB&XH đã đến thanh tra việc chấp hành pháp luật LĐ tại Công ty TNHH vàng Phước Sơn, nhưng kết thúc buổi thanh tra cũng không thể giải quyết được gì vì lãnh đạo công ty vắng mặt, ủy quyền cho cán bộ dưới quyền làm việc với đoàn thanh tra. Dĩ nhiên, những cán bộ được ủy quyền cũng chỉ biết cung cấp thông tin cho đoàn, lắng nghe và sẽ báo cáo lại với lãnh đạo công ty, chứ không thể nói được điều gì. Đoàn thanh tra đành lập biên bản, yêu cầu đại diện lãnh đạo Công ty TNHH vàng Phước Sơn phải có mặt tại Sở LĐ-TB&XH để giải quyết các vấn đề liên quan, đặc biệt đối với việc giải quyết tiền nợ BHXH, giúp hàng trăm người LĐ được giải quyết các chế độ.
DIỄM LỆ