Cúng xóm đầu năm

Cúng xóm không chỉ mang ý nghĩa tâm linh cầu mong một năm mưa thuận gió hòa, mà còn là dịp để gắn kết tình làng nghĩa xóm, cùng chung ước nguyện một năm an vui, mạnh khỏe.

Cũng như nhiều địa phương khác trên địa bàn tỉnh, vào những ngày này, người dân Núi Thành lại tất bật chuẩn bị cho việc cúng xóm ở các ngã ba, ngã tư đường trong khu dân cư hoặc miếu thờ.

Theo thông lệ, có khoảng 2 - 3 hộ gia đình trong làng đảm nhận việc đứng ra đi chợ mua lễ vật chuẩn bị cho lễ cúng xóm và thay phiên nhau hàng năm. Trước đó 1 - 2 ngày, họ phân công nhiệm vụ đi quanh làng vận động các hộ gia đình ủng hộ tiền để thuê bàn ghế, chén bát, dựng rạp, mua hoa quả, thực phẩm nấu cúng.

Đến ngày cúng, không chỉ các hộ gia đình trên đảm nhiệm việc lo lễ nghĩa, mà dân làng tập trung về điểm cúng tế rất sớm để cùng nhau sửa soạn, dọn vệ sinh quanh miếu, các ngã đường sạch sẽ… Trong khi nam giới làm các việc nặng thì phụ nữ có nhiệm vụ đi chợ, nấu nướng.

Tùy theo điều kiện kinh tế, mâm cúng sẽ khác nhau, nhưng thường là 3 mâm lễ cúng thần, cúng Phật và cúng chúng sinh. Các lễ vật gồm thịt gà và heo luộc hoặc heo quay, rượu, trà, trầu, cau, bánh mứt, hoa tươi, trái cây...

Cách đặt bàn cúng cũng được bài trí theo đúng nguyên tắc từ xưa đến nay nhưng quan trọng nhất là có một bản sớ để trình bày những kết quả đã đạt được trong năm qua và mong cầu điều may mắn, thịnh vượng trong năm tới.

Thông thường lễ cúng sẽ diễn ra từ 30 - 45 phút, sau khi 3 vị cao niên đã làm xong phần lễ, lần lượt từng người dân trong xóm sẽ dâng nén nhang, bày tỏ lòng thành kính, cảm tạ trời đất, thánh thần và cùng nhau ngồi vào bàn tiệc để chung vui.

Cúng xóm không phải là một hình thức mê tín dị đoan mà mang ý nghĩa gắn kết cộng đồng sâu sắc, ngoài ý nghĩa tâm linh, tục cúng xóm còn là sợi dây thắt chặt tình đoàn kết giữa các gia đình sinh sống trong xóm. Đây là dịp để mọi người trong xóm hay khu phố gặp gỡ, cầu chúc cho nhau những điều tốt đẹp nhất khi khởi đầu một năm mới.