Cuộc cách mạng rô bốt

“Cơn lốc” rô bốt hóa, tự động hóa, phần mềm trí tuệ nhân tạo trên toàn cầu, có thể thay thế đông đảo công nhân trong nhiều lĩnh vực.

Cuộc cách mạng rô bốt hóa được xem là xu hướng tất yếu trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin. Đến nay, rô bốt có khả năng thay thế người lao động trong các công việc từ đơn giản đến phức tạp hơn. Một số ưu điểm chính khiến rô bốt ngày càng được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, tại nhiều quốc gia khi chúng có khả năng thay thế con người làm việc trong các môi trường độc hại, tính chính xác cũng như năng suất lao động của rô bốt ngày càng cao, tỷ lệ sai sót giảm đi, trong nhiều trường hợp còn rút ngắn thời gian sản xuất, giá thành sản phẩm thấp.

“Đội ngũ” rô bốt trong một nhà máy sản xuất. Ảnh: AP

Theo ước tính chưa đầy đủ của Liên đoàn robot quốc tế, hiện nay trên thế giới có khoảng 770.000 rô bốt được sử dụng trong sản xuất công nghiệp, kể cả tại các quốc gia đang phát triển và các quốc gia phát triển. Như Foxconn, tập đoàn gia công chính cho các công ty hàng đầu thế giới như Apple, Google và Amazon đã thay 60.000 nhân công bằng rô bốt. Tập đoàn bán lẻ Walmart (trụ sở tại Mỹ) với 2,1 triệu nhân công, đang dự định thay thế những nhân viên kiểm hàng trong các kho bằng các máy bay không người lái (drone). Theo dự báo đáng chú ý của Tổ chức Lao động quốc tế, trong 2 thập kỷ tới, khoảng 56% số lao động tại 5 quốc gia khu vực Đông Nam Á có nguy cơ mất việc vì rô bốt, đặc biệt là ngành may mặc với tỷ lệ lên đến 86%.

Jon Williams, chuyên gia công ty dịch vụ PwC tại Australia cho biết, Australia là một trong những chính phủ cần có chính sách phát triển mô hình kinh tế, xã hội phù hợp để chuẩn bị cho làn sóng rô bốt sẽ thay đổi cấu trúc lực lượng lao động. “Trong vòng 10 năm tới, chúng ta sẽ chứng kiến rô bốt  thay thế nhiều lao động trong việc làm từ chăm sóc y tế, các ngành dịch vụ, sản xuất” - Jon Williams nói. Năm ngoái, các chuyên gia của Trường Đại học Sydney chế tạo thành công và đưa vào thử nghiệm người máy chăn súc vật, trồng trọt và lái xe kéo để thu hoạch nông sản. SwagBot - một người máy cao bồi ở Australia được chế tạo với chi phí thấp nhưng cực kỳ mạnh sẽ có mặt trên các cánh đồng tại Australia trong thời gian tới. Trước xu hướng tất yếu nhưng ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống, đặc biệt của người lao động, Nghị viện châu Âu trong tháng 1.2017 đưa ra dự thảo cấp nhân quyền cho rô bốt và yêu cầu chúng phải đóng góp an sinh xã hội. Ngoài ra, châu Âu đồng thời đề xuất thu thuế các công ty sử dụng công nhân rô bốt mà họ cho rằng để hạn chế thất nghiệp.

Các chuyên gia của hãng công nghệ IBM tại Australia cho biết, phần mềm trí tuệ nhân tạo Watson giờ đây có thể được sử dụng trong mọi lĩnh vực từ sức khỏe, giáo dục, thời trang, ngân hàng. Người phát ngôn Chính phủ Liên bang Australia đưa ra dự báo mới nhất cho biết, trong vòng 10 - 15 năm tới, khoảng 40% lao động Australia, bao gồm những công nhân có tay nghề thấp hay kỹ năng cao đều có khả năng bị thay thế bởi những tiến bộ trong công nghệ. Do đó, việc đào tạo hướng nghiệp cho tri thức trong các khoa học về rô bốt là hết sức cần thiết. Nhiều trường học tại Australia đã chuẩn bị rất chuyên nghiệp về các học trình liên quan đến rô bốt, xu thế kỹ năng việc làm để thế hệ sau này có khả năng ứng phó tốt hơn với cuộc cách mạng rô bốt.

NAM VIỆT