Cuộc cờ thế sự

1. Chỉ còn mấy ngày nữa hết năm mà mưa gió nổi lên mịt mùng. Lạnh và buồn. Cuộc cờ thế sự khiến dư luận quan tâm với hàng loạt sai phạm trong công tác cán bộ bị đề nghị xử lý kỷ luật. Sai phạm cũng xảy ra ở nhiều địa phương, đơn vị, từ Thanh Hóa, Đà Nẵng tới Quảng Nam... đã “tích trữ” nhiều năm, giờ mới bị xử lý hàng loạt. Cái “quy trình” đẻ ra hàng loạt sai phạm cũng na ná nhau, ví như cách nói uyển ngữ là do động cơ “nâng đỡ không trong sáng”.

Chuyện cũng đáng nghĩ là có nhiều vụ việc lẽ ra xử lý sớm hơn, kịp thời hơn ngay từ cấp cơ sở thì đã không để lại hậu quả nặng nề như bây giờ. Lại có vụ việc mang tính chất lây lan, từ cái sai này dẫn đến cái sai khác, từ người này lan qua người khác nên có người phải lãnh đủ vì... “trời mưa đất chịu”. Hệ thống giám sát, thanh tra, kiểm tra qua nhiều tầng nấc nhưng không xử lý kịp thời, không chặt được “cái dây rút kinh nghiệm” nên mới để cái sảy nảy cái ung hàng loạt thế.

Cuộc cờ thế sự xem ra chưa dừng ở đây. Từ nay đến tết sẽ còn rất nhiều cuộc họp để tiếp tục mổ xẻ, định luận. Cơn đau từ tổ chức bộ máy cán bộ còn kéo dài, trong khi đó yêu cầu khẩn trương tinh giản biên chế còn đùn tới nhiều việc về sáp nhập, giải thể, thí điểm “nhất thể hóa” chức danh lãnh đạo...

2. Có nước cờ nào sáng hơn để giải quyết những khó khăn từ cuộc sống cũng bộn bề, không chỉ là công tác cán bộ?

Là nói chuyện đời sống, làm ăn. Qua 11 tháng, tin vui là cả nước đã có gần 117 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng vốn đăng ký khoảng 1.132 nghìn tỷ đồng, tăng 14,1% về số doanh nghiệp và tăng 41,9% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2016... Riêng Quảng Nam, hiện có gần 6.000 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó có 147 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài với tổng vốn đăng ký hơn 5,57 tỷ USD. Con số hơn 20 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư trực tiếp tại Quảng Nam, mang lại niềm vui và hy vọng cho bức tranh kinh tế tiếp tục có thêm gam màu sáng.

Tuy nhiên, cuộc cờ làm ăn cũng sẽ gặp nhiều thách thức trước ngưỡng cửa hội nhập sâu rộng hơn. Hiện, tốc độ tăng trưởng thu ngân sách khu vực công thương nghiệp ngoài quốc doanh ở Quảng Nam vẫn chủ yếu phụ thuộc Thaco, trong khi đó chưa thể dự lường được biến động tới đâu. Năm 2017, thị trường ô tô, đặc biệt là xe con giảm sút khoảng 15%, xe tải giảm trên 20% nên ngân sách của Thaco cũng bị giảm khoảng 1.700 tỷ đồng. Vậy nên, vẫn phải chờ xem ảnh hưởng tới mức độ nào nữa khi bước vào năm 2018, lúc cột mốc thuế nhập khẩu xe khu vực ASEAN về bằng 0%, đồng thời xe có dung tích xi lanh từ 2.0 trở xuống thuế suất tiêu thụ đặc biệt giảm 5%. Thuế giảm kéo theo nộp ngân sách giảm. (Dự toán năm 2018 số thu nhà máy Kia, Mazda là 8.200 tỷ đồng, và 2.876 tỷ đồng với các công ty còn lại của Thaco, là không hề nhỏ).

Khấp khởi với tin mừng là Thaco đang mở hướng làm ăn mới. Thêm nhà máy, thêm dây chuyền công nghệ hiện đại, thêm sản phẩm, thêm thị trường mới... là thêm những nước cờ để tính toán cho hội nhập. Ngay khi nhà máy Bus được hoàn thành, (công suất thiết kế 20.000 xe/năm, bao gồm 8.000 xe bus và 12.000 xe mini-bus, Thaco đã ký kết các hợp đồng xuất khẩu xe bus sang thị trường các nước: Thái Lan, Đài Loan, Philippines, Campuchia với tổng doanh số 1.150 xe và trong năm 2018 ít nhất là 550 xe.

3. Biến động, thay đổi, đổi mới trong môi trường chính trị, kinh tế, xã hội có những chuyện ở ngưỡng chẳng đặng đừng. Cuộc cờ thế sự trong bộ máy nhân lực hay chiến lược làm ăn rõ ràng ngày càng cần phải vượt qua tầm nhìn ngắn hạn và giới hạn trong cái “ao làng”.

Doanh nghiệp khởi cuộc làm ăn mới, hay doanh nghiệp khởi nghiệp “ra ràng” càng nhiều, người trẻ năng động với kiến thức mới càng lắm, nhưng nếu không có chiến lược nuôi dưỡng một cách minh bạch, chính danh, thích đáng thì khó xoay chuyển được tình thế tụt hậu ngày càng xa trong thời hội nhập.

Đổi mới sáng tạo không chỉ cần cho những doanh nghiệp đi tiên phong vào hội nhập. Đổi mới sáng tạo cũng cần có trong quá trình “giải phẫu” bộ máy vận hành việc quản trị xã hội. Những sai lầm, vấp ngã, khó khăn, thách thức, nhìn từ phía tích cực khi vượt qua được, có thể tạo chiến thắng với chất lượng khác biệt.

ĐĂNG QUANG