Dù được giải thích cụ thể tại các cuộc tiếp dân của lãnh đạo UBND tỉnh, nhưng nhóm hộ dân trú tại đội 3, thôn 2 (cũ), nay là thôn Đại Đồng, xã Tam Lộc (Phú Ninh) vẫn gửi đơn đề nghị cấp đất rừng sản xuất lâu dài, không muốn thuê đất công ích 5% theo phương án của chính quyền địa phương.
Lật lại hồ sơ
Theo hồ sơ, ngày 14.11.2014, UBND tỉnh có Quyết định 3643 về việc thu hồi 200,5ha đất rừng (của Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh) giao cho UBND xã Tam Lộc quản lý. Trên cơ sở đó, UBND xã Tam Lộc đã xây dựng phương án quản lý, cho thuê đất và tổ chức họp lấy ý kiến góp ý nhân dân, trình HĐND xã thông qua. Phương án này được UBND huyện Phú Ninh phê duyệt tại Quyết định số 3219 ngày 21.8.2015.
Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND huyện Phú Ninh và UBND xã Tam Lộc tổ chức khảo sát thực địa toàn bộ diện tích đất rừng mà Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh bàn giao, hiện trạng diện tích đất của một số nhóm hộ, hộ dân đã sử dụng từ năm 2012 đến nay. Từ kết quả khảo sát, kết hợp với nhu cầu sử dụng đất rừng của người dân trên địa bàn thôn 2, thôn 3 (cũ), UBND huyện chỉ đạo UBND xã Tam Lộc điều chỉnh phương án quản lý, cho thuê đất rừng trên địa bàn sát với thực tiễn, có tính khả thi cao, đáp ứng đa số nguyện vọng của nhân dân hai thôn. Với phương châm xây dựng phương án trên cơ sở ý kiến, nguyện vọng của nhân dân, chính quyền địa phương tổ chức công khai để nhân dân đóng góp vào phương án quản lý, cho thuê đất rừng. Theo đó, đã tổ chức đối thoại với 15 hộ, nhóm hộ đã trồng cây thời gian trước đây trên diện tích do UBND xã quản lý, vận động các hộ này đồng tình, chấp hành theo những định hướng xử lý của xã. Ngoài ra, tổ chức đối thoại với 90 hộ dân thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, không có đất sản xuất được xét cho thuê đất nhằm tạo sự đồng thuận chung trong việc giải quyết với các hộ dân có cây trồng trên đất. Đối với những đề nghị gây khó khăn cho việc triển khai phương án, UBND huyện tập hợp công khai trong họp dân để lấy ý kiến cộng đồng dân cư.
Tại Báo cáo số 123/BC-UBND ngày 11.10.2016 về kết quả triển khai phương án quản lý, cho thuê đất công ích trên địa bàn xã Tam Lộc, UBND tỉnh khẳng định, qua các cuộc họp dân, đa số nhân dân hai thôn đồng tình, ủng hộ phương án của xã. Tại cuộc họp, nhóm hộ dân (22 hộ ở đội 3, thôn 2 cũ, thường xuyên kiến nghị, khiếu nại) có bức xúc liên quan đến đất rừng Tam Lộc được giải thích rõ ràng, công khai phương án cho thuê đất của xã, giải quyết các nguyện vọng chính đáng của họ, đúng quy định pháp luật, phù hợp với thực trạng đất rừng. Do vậy, các hộ, nhóm hộ này cơ bản thống nhất với định hướng giải quyết của chính quyền. Tuy nhiên, hiện vẫn còn 3 gia đình với khoảng 7 hộ không thống nhất với phương án thuê đất mà yêu cầu giao đất để sử dụng lâu dài, giải quyết các quyền lợi cá nhân...
Không thể giao đất
Trước đây, trả lời ý kiến của nhóm hộ dân, lãnh đạo UBND tỉnh nêu rõ: Cho phép UBND huyện Phú Ninh phê duyệt phương án quản lý, cho thuê và giao UBND xã Tam Lộc quản lý diện tích đất công ích (5%) nêu trên. Theo quy định của pháp luật, khi muốn sử dụng đất công ích thì các hộ dân phải ký hợp đồng thuê đất với UBND xã Tam Lộc. Thời hạn thuê đất công ích là 5 năm, nếu sử dụng đúng mục đích và quy hoạch sử dụng đất không thay đổi thì tiếp tục được gia hạn. Vì vậy, không thể giải quyết giao đất công ích cho các hộ sử dụng lâu dài theo đề nghị của các hộ. Trong thời gian đến, khi Nhà nước có chủ trương, quy định của pháp luật cho phép và địa phương có kế hoạch, quy hoạch sử dụng đất cụ thể, thì cấp có thẩm quyền xem xét giao đất cho các hộ dân sử dụng lâu dài.
Tại cuộc tiếp dân định kỳ tháng 11.2019 của lãnh đạo UBND tỉnh vừa qua, đại diện nhóm hộ đội 3, thôn Đại Đồng đã đến gửi đơn phản ánh: Trên địa bàn xã Tam Lộc, ở các thôn khác người dân đều được cấp đất rừng sản xuất lâu dài và có sổ đỏ để ổn định đời sống; trong khi đó, UBND xã Tam Lộc buộc những hộ dân này thuê đất công ích thời gian 5 năm. Với thời gian thuê ngắn như vậy, họ không yên tâm vì đất rừng ở đây xấu, cây keo phát triển chậm, nên mong muốn được cấp đất rừng sản xuất lâu dài để canh tác, ổn định kinh tế gia đình.
Ngành chức năng một lần nữa giải thích: đối với đất 5% theo quy định chỉ được cho thuê hợp đồng 5 năm. Các hộ dân thuê đất sẽ được gia hạn nếu sử dụng hiệu quả, đúng mục đích, trừ trường hợp Nhà nước có chủ trương thu hồi phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, khi đó mới chấm dứt hợp đồng, xem xét bồi thường, hỗ trợ thỏa đáng cho các hộ. Nếu giải quyết theo mong muốn của các hộ vừa không đúng quy định, vừa không bằng với các hộ dân đã ủng hộ chủ trương, thuê đất sản xuất lâu nay.