Đầu năm ăn cá tràu kho nghệ

Nhìn các bà, các mẹ nói cười rôm rả sau phiên chợ đầu năm, tay cầm sợi dây buộc đầy những con cá tràu, tôi lại nhớ bữa cơm có món cá tràu kho nghệ đầu năm của má.

Cá tràu kho nghệ là món ăn mang lại nhiều sức khỏe cho ngày đầu năm mới theo quan niệm của người dân xứ Quảng.

Hồi đó, những cánh đồng quê tôi còn bạt ngàn tươi tốt, cá nhiều vô số kể. Hễ cứ đến tháng Chạp, khi không khí xuân đã ngấp nghé nơi đầu ngõ, tôi lại lẽo đẽo theo ba ra đồng tát mương, bắt cá, chuẩn bị cho ngày tết. Những con cá tràu béo ụ được má nhốt trong mái, trong lu sau nhà để dành cho bữa cơm những ngày đầu năm mới. Không phải ngẫu nhiên mà má và những người dân quê tôi chọn ăn cá tràu sau tết, bởi, theo quan niệm từ xưa, ăn cá tràu đầu năm mang ý nghĩa cầu mong một năm mới khỏe mạnh, suôn sẻ.

Là một món ăn ngon, bổ dưỡng, cá tràu thường được chế biến thành nhiều món khác nhau. Nhưng dẫu có biến tấu thành nhiều hương vị mới lạ đi chăng nữa, thì những người dân xứ Quảng như tôi vẫn nặng lòng với niêu cá tràu kho nghệ từ bàn tay khéo léo của các bà, các mẹ. Để nấu được món ngon, má thường chọn những con cá tràu còn sống, làm thật sạch, đánh vảy, moi sạch ruột. Xát cá với một ít muối để bớt nhớt và mùi tanh. Sau đó cắt cá ra từng lát vừa ăn rồi ướp cùng với nghệ đã được giã nhuyễn trước đó, thêm một ít đường, hạt nêm, nước mắm, ớt tiêu và hành băm nhỏ. Khoảng 30 phút sau, má bắt đầu nhen củi nấu cá. Khi niêu đất nóng lên, má cho dầu ăn và hành tím vào phi thơm sau đó cho cá đã ướp vào. Đảo đều đến khi cá săn lại và thấm gia vị thì cho nước sấp mặt cá, để lửa nhỏ đến khi cá chín. Khi thấy nước bắt đầu sánh lại, cá đậm màu vàng của nghệ thì nhắc khỏi bếp, rắc thêm ít tiêu để dậy mùi thơm của cá là món ngon hoàn tất.

Ngồi một mình nơi phố phường tấp nập, bát cơm nóng và niêu cá tràu dậy mùi nghệ thơm lừng ấm áp bàn tay mẹ, đượm mùi ngai ngái của đồng quê mát rượi, của gian bếp đầm ấm hương vị quê nhà bất giác làm tôi như muốn bé lại, nũng nịu bên gia đình nhỏ trong những bữa cơm ngày đầu năm mới…

KIỀU LY