Đẩy nhanh tiến độ trồng rừng thay thế

Chưa phát huy tối đa nguồn vốn

Năm 2024, Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng tỉnh thu nộp tiền trồng rừng thay thế của 10 dự án với số tiền hơn 12,9 tỷ đồng. Qua đó, nâng tổng số dự án, công trình được UBND tỉnh giao thu nộp tiền trồng rừng thay thế lên 65 dự án, luỹ kế tổng số tiền đã thu được hơn 197,7 tỷ đồng.

Hiện kinh phí trồng rừng thay thế từ nguồn dịch vụ chưa có đối tượng chi trên địa bàn tỉnh theo Công văn 1820 ngày 13/10/2015 và Công văn số 322 ngày 1/3/2017 của Thủ tướng Chính phủ hơn 16,2 tỷ đồng.

Tiền lãi phát sinh từ nguồn kinh phí trồng rừng thay thế trong năm 2024 là 270 triệu đồng; lũy kế thu tiền lãi trồng rừng thay thế đến nay hơn 7,9 tỷ đồng. Tổng cộng, kinh phí có tại Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng tỉnh được phép chi cho công tác trồng rừng thay thế và các công trình lâm sinh đến nay là 221,9 tỷ đồng.

Theo ông Huỳnh Đức - Giám đốc Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng Quảng Nam, giá trị giải ngân tiền trồng rừng thay thế cho 12 chủ đầu tư được UBND tỉnh giao tổ chức thực hiện trồng rừng trong năm 2024 là gần 7,5 tỷ đồng.

Trong đó, nguồn thu từ các dự án hơn 7,3 tỷ đồng, chi từ tiền lãi phát sinh từ nguồn kinh phí trồng rừng thay thế là 186 triệu đồng. Lũy kế tổng số tiền đã giải ngân hơn 146,7 tỷ đồng.

Theo thống kê, Ban Quản lý Vườn quốc gia Sông Thanh được cấp kinh phí trồng rừng thay thế nhiều nhất so với các đơn vị còn lại trong năm 2024, với tổng số tiền hơn 2,4 tỷ đồng.

Tuy nhiên do còn một số vướng mắc trong thủ tục đấu thầu nên đơn vị này xin chuyển sang thực hiện trong năm 2025. Điều này khiến chỉ tiêu trồng tối thiểu 26,5ha rừng thuộc Dự án trồng rừng thay thế đối với diện tích rừng chuyển mục đích sử dụng sang mục đích khác do UBND tỉnh giao Vườn quốc gia Sông Thanh thực hiện năm 2024 đã không hoàn thành.

Ông Trần Văn Thu - Chi Cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết, trong năm 2024, toàn tỉnh thực hiện trồng gần 90,5ha rừng thay thế, còn lại khoảng 28ha chưa giao cho các đơn vị làm chủ đầu tư thực hiện dự án. Nguyên nhân là thời điểm tổ chức trồng rừng tập trung từ tháng 9 - 12, việc xây dựng phương án trồng rừng không nằm trong khung thời gian này sẽ không đảm bảo.

“Các doanh nghiệp trúng thầu sẽ trồng rừng, còn các đơn vị được giao vốn thực hiện sẽ chịu trách nhiệm quản lý, thậm chí nếu làm không tốt sẽ bị kiểm điểm, chịu trách nhiệm.

Cạnh đó, địa bàn rừng núi xa xôi, địa hình khó khăn, thực bì dày. Điều kiện thời tiết miền núi khắc nghiệt, nhiều loài vật rừng làm hư hại diện tích rừng đã trồng, nên phải bố trí kinh phí dự phòng để trồng bổ sung. Do đó, một số đơn vị chưa thực sự mặn mà trong công tác trồng rừng thay thế” - ông Thu nói.

Chủ động hơn

Ban Quản lý rừng phòng hộ Phú Ninh và ven biển Quảng Nam đang cần vốn để trồng rừng thay thế với diện tích gần 53,8ha tại núi Dương Huê, xã Tam Dân (Phú Ninh).

Trước đây, khu vực này là rừng nguyên sinh, song bị người dân xâm lấn trồng keo. Năm 2013, chủ rừng đã quy hoạch lại diện tích trồng keo này để phủ xanh đồi núi và chống sạt lở đất.

Tuy nhiên, cơn bão cuối năm 2020 khiến 70% diện tích keo ngã đổ. Đây là nguy cơ dễ xảy ra cháy rừng, người dân khai thác lén lút rồi lấn chiếm đất rừng. Do đó, chủ rừng quyết định thanh lý diện tích keo này để trồng rừng thay thế, hướng đến quản lý, bảo vệ rừng hiệu quả, tăng diện tích được chi trả dịch vụ môi trường rừng.

Ông Trần Út - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT cho biết, ngành đang tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí để đưa gần 53,8ha theo đề xuất của Ban Quản lý rừng phòng hộ Phú Ninh và ven biển Quảng Nam vào diện tích trồng rừng thay thế năm 2025.

Tinh thần chủ động trong việc khảo sát, lập hồ sơ như thế này rất quan trọng trong việc đẩy nhanh tiến độ trồng rừng thay thế. Bởi tỉnh không chỉ định đơn vị, địa phương nào sẽ trồng rừng thay thế mà phụ thuộc vào nhu cầu thực tế.

“Thời gian tới, Sở NN&PTNT, Chi cục Kiểm lâm Quảng Nam sẽ đề nghị các đơn vị, địa phương có nhu cầu trồng rừng thay thế phải khảo sát và đăng ký trước. Sau này, khi có nguồn phân bổ sẽ bố trí kịp thời cho các địa phương thực hiện” - ông Út nói.

Theo ông Trần Văn Thu, Quảng Nam đặt mục tiêu đến hết năm 2025 đạt 59,49%, trong đó độ che phủ rừng tự nhiên đạt 43,72%. Đến năm 2030, để độ che phủ rừng đạt tỷ lệ đạt 61% thì phải trồng 22.000ha rừng tự nhiên và rừng trồng. Do đó, cần thiết phải gắn trồng rừng thay thế với nhiệm vụ chính trị của các chủ rừng, địa phương để phát huy tinh thần chủ động, tích cực, nâng tỷ lệ che phủ rừng tự nhiên lên cao hơn.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quang Bửu yêu cầu Sở NN&PTNT phối hợp các đơn vị liên quan chủ động trong công tác nắm bắt nhu cầu trồng rừng thay thế để tham mưu UBND tỉnh phê duyệt hồ sơ, giao chỉ tiêu thực hiện. Đồng thời nắm bắt những khó khăn, vướng mắc của các chủ dự án thực hiện trồng rừng thay thế để tập trung tháo gỡ, đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo chỉ tiêu trồng rừng đặt ra.