Hộ ông Nguyễn Tấn Mai (thôn An Lương, xã Duy Hải, Duy Xuyên) có đơn kiến nghị chính quyền các cấp xem xét giải quyết công nhận quyền sử dụng đất đối với diện tích đất trước đây nằm trong vùng có nguy cơ xói lở.
Di dời khỏi vùng nguy cơ xói lở
Ngày 17.2.1995, gia đình ông Nguyễn Tấn Mai được Nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) số hiệu E0461391, có số thửa 109, tờ bản đồ số 1, với diện tích 1.026m2.
Đến năm 1997, thửa đất này nằm trong vùng có nguy cơ bị xói lở phải di dời. Theo đó, hộ ông Mai được bố trí vào ở khu tái định cư; được Nhà nước cấp sổ đỏ, số hiệu Q190895 ngày 6.12.2000, tại thửa số 1024, tờ bản đồ số 4, diện tích 200m2 đất ở.
Hiện nay, tại thửa đất cũ (thửa số 109) đã được kè chắn bê tông ổn định, không còn nằm trong vùng sạt lở, dọc theo bờ kè nhiều người dân sinh sống, buôn bán. Ngoài diện tích làm đường bê tông đi dọc bờ kè, phần diện tích đất còn lại của thửa đất 109 được UBND xã Duy Hải cho tư nhân thuê mở cơ sở chế biến hải sản.
Trong đơn kiến nghị gửi Báo Quảng Nam, ông Mai cho rằng, UBND huyện Duy Xuyên không ra quyết định thu hồi đất và không thực hiện bồi thường, chỉ cấp lại 200m2 đất ở tại thửa số 1024 nêu trên, không thu tiền sử dụng đất. Vậy nên, hai năm nay ông làm đơn gửi xã, huyện kiến nghị xem xét công nhận lại quyền sử dụng đất (QSDĐ) đối với thửa số 109.
Tại Báo cáo số 97 ngày 9.5.2022, Phòng Tài nguyên - môi trường huyện Duy Xuyên cho biết, để công nhận lại phần đất còn lại của thửa đất 109 cho hộ ông Nguyễn Tấn Mai, UBND xã Duy Hải phải thu hồi hợp đồng cho ông Đinh Công Còn mượn đất và yêu cầu ông Còn tháo dỡ toàn bộ nhà xưởng xây dựng, bàn giao lại cho UBND xã. Đồng thời, có văn bản báo cáo UBND huyện và Phòng Tài nguyên - môi trường huyện để có cơ sở xem xét giải quyết công nhận lại diện tích đất cho hộ ông Nguyễn Tấn Mai theo hướng dẫn của ngành chuyên môn cấp trên.
Trao đổi với chúng tôi, ông Mai cho biết, cơ sở chế biến hải sản hoạt động được vài năm thì bỏ hoang. Gia đình ông đang quản lý hiện trạng đất đai và vật kiến trúc, không để người dân tập kết rác thải gây ô nhiễm môi trường. Giải thích lý do có đơn đề nghị công nhận lại QSDĐ sau hơn 20 năm sinh sống ổn định tại thửa đất số 1024, theo ông Mai, năm 2019, có một số “cò đất” tìm đến ông hỏi mua thửa đất 109.
Qua tìm hiểu, có nhiều trường hợp như ông đã được Nhà nước giải quyết công nhận lại đất thổ cư trước đây có nguy cơ xói lở, nay hiện trạng đất vẫn còn.
“Gia đình tôi có 13 nhân khẩu, với 4 cặp vợ chồng cùng sinh sống chen chúc trong diện tích 200m2. Tôi kiến nghị Nhà nước quan tâm giải quyết công nhận lại QSDĐ đối với thửa đất số 109 để có đất cho các con làm nhà ra riêng” - ông Mai nói.
Xã chờ huyện
Theo thông tin UBND xã Duy Hải cung cấp: Năm 1997, UBND huyện Duy Xuyên có chủ trương di dời toàn bộ những hộ dân nằm trong khu vực có nguy cơ xói lở, sạt lún, bị ảnh hưởng bởi thiên tai. Nằm trong vùng có nguy cơ xói lở, hộ ông Nguyễn Tấn Mai thực hiện việc giao lại cho Nhà nước thửa đất thửa 109, tờ bản đồ số 1, diện tích 1.026m2, loại đất thổ cư. Gia đình ông được bố trí tái định cư tại thửa 1024, thuộc diện không thu tiền sử dụng đất.
Từ đó đến nay, hộ ông Nguyễn Tấn Mai xây dựng nhà ở và sinh hoạt trên thửa đất này. Đối với thửa đất 109, sau khi ông Mai giao lại cho Nhà nước đã bị sạt lở một phần xuống sông. Một phần diện tích xây dựng bờ kè, phần còn lại ở phía nam bờ kè do UBND xã Duy Hải quản lý và cho một hộ dân mượn xây dựng cơ sở chế biến hải sản.
Ông Nguyễn Văn Thống - Chủ tịch UBND xã Duy Hải cho hay, năm 2019, thực hiện Công văn 233 ngày 28.6.2018 của Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh và Công văn hướng dẫn số 2129 ngày 25.12.2018 của Sở Tài nguyên - môi trường, UBND xã Duy Hải đã có tờ trình đề nghị UBND huyện và các ngành chức năng kiểm tra giải quyết công nhận lại đất thổ cư trước đây thuộc khu vực có nguy cơ xói lở nay hiện trạng đất vẫn còn phía nam bờ kè An Lương.
Trong số 12 hộ di dời từ khu vực thôn An Lương đến thôn Trung Phường, có 7 hộ đã được cấp lại QSDĐ; 5 hộ chưa được công nhận bởi nhiều lý do như sạt lở một phần xuống sông, biển, một phần nằm trên bờ kè đã xây dựng. Trường hợp của ông Nguyễn Tấn Mai cũng nằm trong nhóm 5 hộ nêu trên.
Theo ông Thống, ngày 19.1.2019, UBND xã Duy Hải đã có Tờ trình số 206 đề nghị UBND huyện Duy Xuyên và các ngành chuyên môn cho ý kiến chỉ đạo, kiểm tra thực tế thửa đất và có ý kiến đối với trường hợp hộ ông Mai. Tuy nhiên, đến nay, UBND xã Duy Hải chưa nhận được phản hồi của cấp trên.
Chưa đủ điều kiện công nhận
Trong khi đó, UBND huyện Duy Xuyên cho rằng, trên cơ sở đề nghị của UBND xã Duy Hải tại Tờ trình 206, Phòng Tài nguyên - môi trường huyện đã phối hợp với các ngành chức năng của huyện, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Duy Xuyên và địa phương xã Duy Hải kiểm tra thực địa tại vị trí thửa đất công dân đề nghị.
Qua khảo sát, kiểm tra thực địa, có một phần bị sạt lở, một phần đất đã xây dựng bờ kè và phần còn lại của thửa đất tại thời điểm kiểm tra hiện trạng trên đất có nhà xưởng.
Hiện trạng phần đất còn lại thuộc thửa đất 109 mà ông Nguyễn Tấn Mai đề nghị công nhận lại QSDĐ đã được Nhà nước thu hồi tại Quyết định số 191 ngày 6.12.2000 của UBND huyện Duy Xuyên và giao cho UBND xã Duy Hải quản lý, không nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở.
Tại thời điểm kiểm tra chưa xác định rõ vị trí, ranh giới, diện tích phần đất còn lại này. Ngoài ra, UBND xã Duy Hải đã cho ông Đinh Công Còn mượn để xây dựng nhà xưởng; do đó, chưa đủ điều kiện công nhận lại theo đề nghị của công dân.
Theo ông Nguyễn Thế Đức - Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về việc rà soát, tham mưu giải quyết các tồn tại liên quan đến cấp sổ đỏ cho các hộ giãn dân, di dời dân vùng sạt lở, vùng thấp trũng, ngập lụt trên địa bàn tỉnh, UBND huyện đã có Công văn số 2890 ngày 17.11.2021 giao Phòng Tài nguyên - môi trường huyện, Phòng NN&PTNT huyện phối hợp với các ngành và địa phương tổng hợp thông tin các trường hợp thuộc diện di dân vùng sạt lở, vùng trũng thấp, di dân do bị ngập lụt và các tồn tại liên quan đến việc cấp sổ đỏ cho các trường hợp này trên địa bàn huyện để báo cáo UBND tỉnh, Sở Tài nguyên - môi trường xem xét giải quyết.
Trả lời đơn kiến nghị của hộ ông Nguyễn Tấn Mai tại Văn bản số 912 ngày 10.5.2022, UBND huyện Duy Xuyên yêu cầu hộ ông thực hiện đúng nội dung Quyết định 191 ngày 6.12.2000 nêu trên; giao UBND xã Duy Hải kiểm tra, rà soát, tổng hợp thông tin thửa đất nằm trong vùng sạt lở, vùng trũng thấp, ngập lụt và thông tin thửa đất bố trí tái định cư cho các hộ gia đình, cá nhân để có cơ sở báo cáo UBND tỉnh và Sở Tài nguyên - môi trường theo quy định.