Đem thơ đến với công chúng

Không đợi đến khi có Ngày thơ Việt Nam (được tổ chức vào dịp Tết Nguyên tiêu hằng năm, bắt đầu từ năm Quý Mùi - 2003), thơ và nhà thơ mới được tôn vinh. Bởi những nhà thơ tài hoa, những bài thơ hay, có sức lay động lòng người luôn được công chúng đón nhận. Cũng có thể thấy rằng, Việt Nam là đất nước của thi ca. Nhiều người Việt Nam ở đâu, lúc nào cũng có thể “xuất khẩu thành thơ”, rồi sau đó tập hợp in thành sách và phần lớn đem đi biếu mà không biết người nhận có đọc hay không (!). Hiện nay, thơ dường như đã bão hòa, công chúng bội thực nên tìm được nhà thơ/bài thơ được công chúng đón nhận là điều không dễ. Dường như Việt Nam đang “khủng hoảng thừa” nhà thơ và “khủng hoảng thiếu” người đọc thơ. Tuy nhiên vẫn có ngoại lệ, mà trường hợp của nhà thơ Nguyễn Duy là một ví dụ. Thơ của Nguyễn Duy có chất lượng đã đành, ông còn sáng tạo để đưa thơ đến với công chúng bằng cách tổ chức triển lãm thơ, làm lịch thơ và những tập thơ của ông là sách bán chạy nhất trong các lần tổ chức Ngày thơ Việt Nam.

Trở lại với Ngày thơ Việt Nam, đến hẹn lại lên, vào dịp rằm tháng Giêng hằng năm, khắp nơi tổ chức chương trình thơ Nguyên tiêu. Ngày thơ Việt Nam ra đời là niềm vui; đồng thời cũng là nỗi lo của những người làm công tác văn học - nghệ thuật. Vui, vì đây là dịp đặc biệt để tôn vinh thơ và người làm thơ; để đem thơ đến với người yêu thơ. Lo là năm sau phải tổ chức ngày hội thơ sao cho mới, lạ, độc đáo, khác năm trước và quan trọng nhất là thu hút được sự quan tâm của công chúng. Để Ngày thơ Việt Nam có sức lan tỏa, thật sự đem những tác phẩm thơ có chất lượng đến với công chúng là điều không dễ. Tại Quảng Nam, các lần tổ chức Ngày thơ Việt Nam tại Hội An đều thu hút đông đảo người thưởng lãm, trong đó phần lớn là khách du lịch, chứ khán giả thực sự tự nguyện đến với đêm thơ không quá nhiều, tuy nhiên đây đã là điều đáng mừng. Một lãnh đạo Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh cho hay, được mời dự đêm thơ Nguyên tiêu ở Phú Yên cách đây mấy năm, anh thật sự cảm động với tình yêu thơ ca của người dân xứ Nẫu. Phú Yên là nơi khởi nguồn của Ngày thơ Việt Nam bởi cách đây hơn 30 năm, địa phương này đã tổ chức đêm thơ truyền thống Nguyên tiêu thường niên. Ngày thơ Việt Nam ở Phú Yên đã thực sự trở thành ngày hội của công chúng yêu thơ nói riêng, của người Phú Yên nói chung. Hơn thế, đây còn là một lễ hội văn hóa thu hút khá đông du khách ở mọi miền đất nước. Ngày thơ Việt Nam ở Phú Yên không chỉ tổ chức ở cấp tỉnh mà còn ở cấp huyện, cấp xã; không chỉ có diễn ngâm thơ, giao lưu với các nhà thơ mà còn có nhiều chương trình hấp dẫn người xem như thi người đẹp nguyên tiêu, thi đọc thơ, thả thơ...

Nhân Ngày thơ Việt Nam, lạm nghĩ, để thơ có chỗ đứng trong lòng công chúng cần nhiều yếu tố, trong đó cần người làm thơ có trách nhiệm với tác phẩm của mình và những người làm văn học nghệ thuật biết cách đưa thơ đến với công chúng. Tuy nhiên, một số nhà thơ lại cho rằng, thơ là sản phẩm tinh thần, vì thế mà “quý hồ tinh bất quý hồ đa”: chỉ cần có tri âm tri kỷ đồng cảm, chia sẻ thì đã đủ.

BẢO LÂM