(VHQN) - Sự hình thành, phát triển của những ngôi chùa đều có sự gắn bó mật thiết với đời sống văn hóa, tín ngưỡng của người dân ở mỗi vùng đất.
Khi tôi hỏi về những ngôi chùa cổ ở Tam Kỳ, anh Thắng - một người gắn bó hơn 50 năm ở thành phố ngay lập tức nhắc đến chùa Hòa An. Trong ký ức của anh Thắng và nhiều người dân, chùa cổ Hòa An đã hiện diện, đồng hành với đời sống tín ngưỡng của nhiều người dân Tam Kỳ.
Tọa lạc tại số 320 Phan Châu Trinh (phường An Xuân), chùa Hòa An nằm ở vị trí trung tâm của TP.Tam Kỳ. Chùa được thành lập vào năm 1910 với tên Linh Bửu, đến năm 1956 đổi tên chùa Hòa An.
Chùa Hòa An được xây dựng lại khang trang vào năm 2019 khi Hòa thượng Thích Phước Chấn về tiếp quản, trụ trì. Hòa thượng Thích Phước Chấn cho biết: “Lịch sử hình thành và phát triển lâu đời của chùa Hòa An đã gắn bó mật thiết với đời sống người dân. Người dân tìm đến cửa chùa để cầu an và xin cầu siêu cho người quá cố”.
Theo Ban Trị sự GHPG Việt Nam tỉnh, Quảng Nam hiện có khoảng 300 cơ sở Phật giáo và 890 tăng ni. Trong 5 năm qua (2017 - 2022), nhiều cơ sở Phật giáo trực thuộc giáo hội được thành lập, một số ngôi chùa được mở rộng, trùng tu tôn tạo khang trang. Các cơ sở tích cực tham gia công tác từ thiện, nhân đạo, nhiều tăng ni và phật tử tham gia trong các tổ chức xã hội, như đại biểu HĐND tỉnh và các cấp huyện, thị xã, thành phố cũng như xã, phường tại địa phương, thể hiện mối gắn kết tốt đẹp giữa đạo và đời. Tổng kinh phí vận động trong công tác từ thiện - xã hội của Phật giáo tỉnh Quảng Nam trong 5 năm qua đạt hơn 133,6 tỷ đồng.
Hòa thượng Thích Phước Chấn gắn bó với chùa Hòa An từ năm 1972, đến 2015 thì trở thành trụ trì. Theo hòa thượng, tên chùa Hòa An mang hàm nghĩa là có hòa mới an, có ăn ở hòa thuận với nhau thì mới bình an.
Nếu chùa Hòa An là ngôi chùa có tuổi đời lâu năm thì chùa Đạo Nguyên được coi là trung tâm Phật giáo Quảng Nam. Đây là nơi đặt Văn phòng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo (GHPG) Việt Nam tỉnh và Trường Trung cấp Phật học Quảng Nam.
Thượng tọa Thích Viên Tánh - Trưởng ban Trị sự GHPG Việt Nam TP.Tam Kỳ, trụ trì chùa Đạo Nguyên, cho biết chùa Đạo Nguyên được xây dựng vào năm 1963. Đến khi đất nước hòa bình chùa là trụ sở sinh hoạt của Phật giáo Tam Kỳ, đến năm 1997, tái lập tỉnh thì chùa là trụ sở của Ban Trị sự GHPG Việt Nam tỉnh cho đến ngày nay.
Đến nay chùa Đạo Nguyên được tu bổ, xây dựng nhiều hạng mục trong đó có xây mới tòa chánh điện khang trang, rộng rãi, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt Phật giáo của tín đồ và người dân.
Thượng tọa Thích Viên Tánh cho biết, chùa Đạo Nguyên được xây dựng theo kiến trúc cung đình Huế, mang dáng dấp văn hóa Á Đông, là cơ sở Phật giáo được đông đảo người dân và du khách biết đến. Các khóa tu của chùa tổ chức thu hút hàng trăm đến hàng nghìn người tham dự. Nhiều hoạt động lớn của Phật giáo Quảng Nam được tổ chức tại chùa...
Là một phật tử, bà Nguyễn Thị Mỹ Thuận (phường Tân Thạnh, Tam Kỳ) thường xuyên đến chùa Đạo Nguyên tụng kinh, niệm Phật để tịnh tâm, cầu bình an. “Mỗi khi đến chùa tôi cảm thấy lòng mình nhẹ hẳn, mọi vất vả, âu lo giảm đi nhiều” - bà Thuận chia sẻ.
Theo Thượng tọa Thích Viên Tánh, những ngôi chùa không chỉ là cơ sở sinh hoạt tôn giáo mang yếu tố tâm linh mà còn là trung tâm văn hóa giáo dục. Người dân đến chùa như là tập quán cầu mong sự an lành, may mắn cho bản thân, gia đình.
Đạo Phật ăn sâu vào đời sống của người dân với giáo lý thực tại, khoa học, nhân duyên mang tín ngưỡng tâm linh, như lời của Đức Phật là “Hãy để ngài ngồi dưới thảm cỏ xanh và gần gũi với chúng sanh, đừng nâng lên thần thánh hóa mà xa quần chúng nhân dân”.
Theo Thượng tọa Thích Viên Tánh, hiện TP.Tam Kỳ có 21 cơ sở Phật giáo trải đều khắp các xã, phường. Các cơ sở được quan tâm trùng tu, xây mới đã đáp ứng nhu cầu sinh hoạt Phật giáo của tín đồ và người dân.