Đi tìm đồng đội

Chiến tranh đã lùi xa hơn 40 năm nhưng trong những cánh rừng, con suối trên mảnh đất Quảng Nam vẫn còn nhiều hài cốt liệt sĩ chưa được tìm thấy. Cũng chừng ấy thời gian, hành trình đưa các anh về yên nghỉ trong lòng đất mẹ thân yêu luôn được cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quảng Nam thực hiện bằng tất cả tình cảm, sự tri ân và lòng biết ơn sâu sắc. Chuyến khảo sát tìm kiếm hài cốt liệt sĩ do Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh và Ban liên lạc Sư đoàn 304, Quân đoàn 2 phối hợp tổ chức tại điểm cao 1062, xã Đại Đồng, huyện Đại Lộc mới đây mà chúng tôi có dịp tham gia là minh chứng rõ nét nhất cho những nỗ lực, cố gắng trong hành trình đi tìm đồng đội.

Đoàn công tác Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh phối hợp với Ban liên lạc Sư đoàn 304 tiến hành khảo sát trên đỉnh cao 1062. Ảnh: THANH PHƯỚC

Để đến được điểm cao 1062, đoàn công tác phải cắt núi, băng rừng, đi bộ nửa ngày đường. Trong những năm chiến tranh, điểm cao 1062 nằm trong dãy núi Sơn Gà thuộc thôn Lâm Tây, xã Đại Đồng, có vị trí chiến lược hết sức quan trọng, khống chế toàn bộ quận lỵ Thượng Đức. Ngày 7.8.1974, Chiến dịch Thượng Đức của ta thắng lợi. Để ứng phó tình hình, Bộ Tổng tham mưu ngụy đã điều động phần lớn sư đoàn dù mở cuộc hành quân đánh chiếm lại Thượng Đức. Cuộc chiến đấu giữa ta và địch diễn ra hết sức ác liệt, giành giật nhau từng mét giao thông hào. Theo lời kể của Anh hùng lực lượng vũ trang - Trung tướng Phạm Xuân Thệ, nguyên chỉ huy trận đánh trên điểm cao 1062: “Sau khi chiếm được điểm cao, bộ đội ta tiến hành xây dựng công sự, hầm khá kiên cố trú được cả tiểu đội bộ binh. Để chiếm lại, địch dùng hỏa lực mạnh đánh phá ác liệt nên các hầm bị sập, phần lớn chiến sĩ ta hy sinh...”.

Thống kê của Ban liên lạc Sư đoàn 304 cho biết, trên chiến trường Đại Lộc trong thời gian từ đầu năm 1974 đến năm 1975, đơn vị đã tham gia chiến đấu nhiều trận hết sức ác liệt và đã có hơn 920 đồng chí đã anh dũng hy sinh. Đến nay đơn vị đã phối hợp tổ chức tìm kiếm, quy tập và an táng vào nghĩa trang được hơn 600 hài cốt liệt sĩ, số chưa tìm thấy hài cốt phần nhiều hy sinh tại điểm cao 1062.

Theo quan sát của chúng tôi, tại điểm cao này, hệ thống giao thông hào chiến đấu vẫn còn nguyên vẹn, địa hình ít thay đổi nên sẽ thuận tiện cho quá trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ thời gian tới. Đại tá Nguyễn Hữu Thức - Phó Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh cho biết, sau chuyến khảo sát này Ban Chỉ đạo 1237 của tỉnh sẽ nhanh chóng xây dựng kế hoạch và tiến hành khảo sát lần 2. Khi nắm rõ chi tiết địa hình, địa vật sẽ tổ chức lực lượng, phương tiện phát quang, rà phá bom mìn, đánh dấu các vị trí hầm mà chiến sĩ hy sinh và tiến hành khai quật để sớm đưa các anh hùng liệt sĩ về yên nghỉ trong lòng đất mẹ quê hương.

THANH PHÚC