Đòi lại đất do sử dụng sai mục đích

Cho rằng chính quyền địa phương đã trưng dụng đất nhưng sử dụng không đúng mục đích, ông Lễ  liên tục khiếu nại đòi lại quyền lợi cho gia đình. Để đạt sự thống nhất của người dân và chính quyền trong vụ khiếu nại này, có lẽ rất cần nỗ lực nhiều hơn từ cả hai phía.

Ông Lễ chỉ vào khu vực vườn nhà giáp ranh với các hộ.

Nghi vấn từ phía người dân

Ông Dương Ngọc Lễ (trú thôn 3, xã Tiên Thọ, Tiên Phước) trình bày: Từ trước giải phóng, gia đình ông có mảnh vườn và nhà cửa sinh sống sản xuất ổn định. Sau giải phóng đến năm 1980, UBND xã Tiên Thọ có trưng dụng một phần diện tích (khoảng 300m2) của gia đình để xây dựng chợ cũ. Đến năm 1992, địa phương tiếp tục mở rộng dự án chợ, gia đình ông Lễ tiếp tục bị thu hồi 400m2 để xây chợ chuối, lò mổ gia súc và kho vật tư nông nghiệp. Qua 2 lần, chính quyền thu hồi của gia đình 700m2 đất nhưng đều không bồi thường. Tuy nhiên, điều làm cho hộ ông Dương Ngọc Lễ bức xúc là UBND xã Tiên Thọ sau khi thu hồi đất đã sử dụng sai mục đích, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bìa đỏ) và cho thuê đất để các hộ khác xây nhà ở kiên cố như bà Nguyễn Thị Kim Anh, Nguyễn Thị Năng, Nguyễn Thị Tùng. “Theo nguyên tắc khi cấp bìa đỏ cho các hộ liền kề, tôi sẽ được tham gia ký giáp ranh, tứ cận; đằng này các hộ trên lén lút làm thủ tục hồ sơ. Hiện, các hộ đã xây nhà kiên cố, trong quá trình sinh hoạt đã làm ảnh hưởng đến mồ mả ông bà trên phần đất của gia đình tôi. Phải chăng cán bộ xã đã thông đồng với các hộ chiếm dụng đất để trục lợi cá nhân?” - ông Lễ đặt nghi vấn.

Vì sao đất đã thu hồi hàng chục năm, giờ gia đình mới khiếu nại, tố cáo? Trả lời câu hỏi này, ông Lễ cho rằng: “Là công dân, bản thân gia đình lại có công với cách mạng nên tôi luôn chấp hành các chính sách pháp luật của Nhà nước. Khi phát hiện có sự thông đồng giữa cán bộ xã và các hộ dân để hợp thức hóa đất nên từ năm 2014, tôi đã khiếu nại nhưng chính quyền xã, huyện giải quyết không đúng bản chất, để vụ việc kéo dài”.

Chính quyền khẳng định làm đúng

Qua thu thập hồ sơ giấy tờ, chúng tôi biết, năm 1992, UBND  xã lập quy hoạch xây dựng chợ Cây Cốc - xã Tiên Thọ (vị trí chợ cũ). Theo đó, thu hồi đất của Hợp tác xã mây trúc và 4 hộ dân gồm (các ông Trần Viết Thái, Lê Hồng Hà, ông Trần Văn Hải và bà Nguyễn Thị Nga) với tổng diện tích 4.575m2 và một phần diện tích đất của gia đình ông Lễ giao UBND xã Tiên Thọ quản lý, xây dựng chợ. Sau khi ông Lễ có đơn kiến nghị đòi lại đất, ngày 8.9.2014, UBND xã Tiên Thọ có báo cáo (số 35/UBND) về việc trả lời đơn của hộ ông Lễ. Nội dung báo cáo cho rằng, sau khi xây dựng chợ, UBND xã đã bố trí đổi đất cho 4 hộ bị thu hồi đất như đã nêu trên. Trong đó, hộ ông Lê Hồng Hà được bố trí làm nhà ở gần lò mổ của UBND xã trên diện tích đất thu hồi của hộ ông.

Ngày 12.5.2014, Phó Chủ tịch UBND huyện Tiên Phước Lê Trí Hiệu đã kết luận về phương án giải quyết, xử lý đất chợ cũ. Bà Nguyễn Thị Kim Anh (vợ ông Lê Hồng Hà đã chết) bị thu hồi đất để quy hoạch xây dựng chợ được UBND xã bố trí tái định cư, làm nhà ổn định trong khu quy hoạch chợ thống nhất công nhận quyền sử dụng đất theo thực tế sử dụng nhưng không vượt quá hạn mức đất ở địa phương. Cũng năm này, hội đồng cấp xét đất xã thống nhất lập hồ sơ cấp bìa đỏ không thu tiền sử dụng đất cho bà Nguyễn Thị Kim Anh. Hộ bà Nguyễn Thị Tùng, Nguyễn Thị Năng thuê đất và xây nhà ở ổn định từ năm 1992 đất không tranh chấp, phù hợp quy hoạch hội đồng cấp xét đất UBND xã thống nhất lập hồ sơ cấp bìa đỏ.

Báo cáo của UBND xã Tiên Thọ cũng khẳng định, việc cấp bìa đỏ cho các hộ là đúng quy định của pháp luật; phần đất mà gia đình ông Lễ hiến để phục vụ xây dựng chợ đã được UBND xã thu hồi đưa vào quy hoạch chợ trước khi Luật Đất đai ra đời.

Tuy nhiên, ông Lễ không đồng tình với cách giải qyết của địa phương. Theo ông Lễ việc địa phương thu hồi đất của gia đình rồi tùy tiện cho 2 hộ bà Nguyễn Thị Tùng và Nguyễn Thị Năng thuê, cuối cùng hợp thức hóa hồ sơ giấy tờ là không thể chấp nhận. “Việc cấp bìa đỏ, nhưng không lấy chữ ký của gia đình tôi với tư cách hộ liền kề, giáp ranh đủ cho thấy có dấu hiệu bất thường, trái quy định” - ông Lễ nói.

TRẦN HỮU