Đối thoại chính sách với doanh nghiệp

Nhiều thắc mắc

Nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp (DN), người lao động (NLĐ) được Trung ương ban hành trong thời gian qua nhằm ổn định, phục hồi sản xuất kinh doanh hậu Covid-19. Tuy vậy, có chính sách dễ thực thi, nhưng có chính sách không thể thực hiện cho đến thời điểm này.

Tham gia ý kiến tại buổi đối thoại, ông Nguyễn Văn Kỉnh - Trưởng phòng Nhân sự Công ty CP xây lắp điện Quảng Nam thắc mắc về chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà trọ.

Ông Kỉnh nêu: “Các công trình của công ty nhận nằm rải rác ở các tỉnh miền Trung. Công ty đưa NLĐ là đội trưởng, đội phó và kỹ thuật đến các công trình đó và phải thuê nhà cho NLĐ ở từ 3 - 6 tháng. Vậy NLĐ có được hưởng chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà hay không?”.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Tuyết Sương (đại diện Phòng Hành chính nhân sự, Công ty TNHH Hoàng Huy Hưng - Khu công nghiệp Bắc Chu Lai) hỏi: “Công ty chúng tôi trước ngày 1.4 do không có việc làm nên có cho NLĐ nghỉ chờ việc từ 1 - 2 tháng, nhưng công ty vẫn không cắt hợp đồng LĐ và đóng BHXH cho NLĐ. Như vậy, mức hỗ trợ tiền thuê trọ có được xét ở mức tối đa để hỗ trợ cho NLĐ quay lại thị trường LĐ hay không?”.

Ông Lê Viết Tấn - Trưởng phòng Nhân sự Công ty TNHH Jay Jay (Khu công nghiệp Tam Thăng) quan tâm nhiều vấn đề. Đối với chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà, ông muốn biết NLĐ thuê nhà cần điều kiện gì để được hỗ trợ, ví dụ cần sổ tạm trú hay hợp đồng thuê nhà để đảm bảo tính xác thực.

Với việc tăng giờ làm thêm là thỏa thuận giữa người LĐ và người sử dụng LĐ, ví dụ 1 ngày làm chính và làm thêm thì nếu tổng thời gian trên 12 tiếng, nhưng vẫn đảm bảo thời gian không vượt quy định trong 1 tháng, 1 năm thì có được không?

Về đào tạo nghề, ông Tấn đề nghị cơ sở đào tạo cần làm việc với DN, nắm nhu cầu của DN để tránh xảy ra tình trạng thừa LĐ ngành không cần nhưng thiếu LĐ ở ngành mà DN đang cần.

Với chính sách hỗ trợ đào tạo nghề cho người LĐ theo Nghị quyết 68, 126 của Chính phủ, ông Nguyễn Hoài Phương (đại diện Trường Cao đẳng THACO) cho rằng nhà trường không thực hiện chính sách được vì lý do THACO cũng vướng về giảm doanh thu 10% của tháng liền kề nên khó thực hiện. Trong quá trình hoạt động, THACO thường xuyên đào tạo để bắt nhịp với dây chuyền công nghệ, nhưng lại không theo kiểu đào tạo như quy định của Nghị quyết 68.

Đại diện của một số DN còn thắc mắc nếu công ty có ký túc xá cho NLĐ ở; công ty thuê nhà và trả tiền cho NLĐ; người nước ngoài làm việc ở công ty thuê nhà ở có tham gia BHXH từ ngày 1.1.2022 theo quy định mới; công ty ở cụm công nghiệp hoặc ở ngoài chứ không nằm trong khu công nghiệp, khu chế xuất... thì có được hưởng chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà trọ cho NLĐ hay không. Ở biểu mẫu có nội dung về “thời điểm giao kết hợp đồng LĐ”, “thời điểm bắt đầu thực hiện hợp đồng LĐ”, thì DN phải điền vào thời điểm nào, có khác gì nhau không?

Hướng dẫn cụ thể

Với các vấn đề mà DN thắc mắc, ông Trần Quốc Quân - Phó Trưởng phòng Lao động - tiền lương Sở LĐ-TB&XH giải đáp và hướng dẫn cụ thể. Đối với công ty thuê nhà và trả tiền cho NLĐ, có khu ký túc xá công ty xây cho NLĐ ở nghĩa là công ty trả tiền thuê nhà trọ chứ không phải NLĐ trả tiền.

Theo quy định, có thuê ở trọ có nghĩa là NLĐ bỏ tiền ra thuê nhà trọ để ở, thì được hỗ trợ lại tiền thuê trọ đó. Các trường hợp trên là chính sách của công ty để thu hút NLĐ nên không được hỗ trợ lại. Nếu trường hợp khu ký túc xá của công ty nhưng có thu tiền của NLĐ thì được hỗ trợ, không thu tiền thì không được hỗ trợ.

Người nước ngoài thuê nhà có hợp đồng LĐ, có đóng BHXH đều được hỗ trợ. Trong phần biểu mẫu, có mục thời điểm giao kết hợp đồng LĐ là ngày ký kết hợp đồng LĐ nhưng có khả năng chưa bắt đầu làm việc, thời điểm thực hiện hợp đồng LĐ là ngày bắt đầu hợp đồng LĐ có hiệu lực thi hành. Nên khi điền vào biểu mẫu DN phải xác định ngày chính xác.

Quảng Nam là khu vực kinh tế trọng điểm ở miền Trung, nên theo quy định, toàn bộ DN, hộ kinh doanh, hợp tác xã đóng trên địa bàn tỉnh đáp ứng đủ điều kiện đều được hỗ trợ. NLĐ ở công ty có tham gia BHXH và có hợp đồng LĐ dù có nghỉ chờ việc thì vẫn được hỗ trợ.

Theo quy định, tỉnh không được đưa thêm bất cứ thủ tục gì gây khó khăn cho NLĐ trong nhận hỗ trợ tiền thuê trọ, nên ông Quân yêu cầu các DN thực hiện theo biểu mẫu đã hướng dẫn, có chủ nhà trọ ký, thông tin tên, địa chỉ, số điện thoại rõ ràng.

Bởi các xã, thị trấn sẽ nắm rõ số lượng nhà trọ trên địa bàn, đối chứng sẽ ra thực tế, nên DN không lo có việc gian dối từ NLĐ. Về thời gian làm thêm quá 12 giờ/ngày không được phép, quy định mới chỉ tháo gỡ khó khăn trong việc tăng giờ làm thêm trong 1 tháng, 1 năm chứ không cho phép làm quá 12 giờ/ngày.

Với chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, ông Nguyễn Quí Quý - Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH khẳng định, các DN được phép tự đào tạo nếu NLĐ không đến trường để học được. DN tự đào tạo phải có quy định ràng buộc, nhưng thực hiện không khó.

Bởi đào tạo sẽ gắn với ngành nghề sản xuất, kinh doanh, ví dụ công ty may thì được phép đào tạo ngành may, công ty điện tử thì được phép đào tạo ngành điện tử. DN chỉ cần gửi hồ sơ Sở LĐ-TB&XH hướng dẫn, thẩm định.

Ông Quý cũng lưu ý các cơ sở giáo dục nghề nghiệp phải kết nối với DN, đào tạo phù hợp với thị trường, nhu cầu. Về thời gian đào tạo, trình độ sơ cấp đã quy định tối thiểu là 5 chứng chỉ, thời lượng tối thiểu 300 giờ, dưới 3 tháng thời lượng tối thiểu là 100 giờ, xây dựng chương trình áp dụng theo các Thông tư 42, 43 và điều chỉnh bổ sung ở Thông tư 34 của Bộ LĐ-TB&XH.

Về hồ sơ thanh quyết toán khi DN tự đào tạo gửi đến Sở LĐ-TB&XH đề nghị thanh toán, chỉ cần thực hiện như quy định về chương trình, kế hoạch đào tạo mà DN đã có, kinh phí do cơ quan BHXH tỉnh chuyển đến DN theo đúng nhu cầu đào tạo của DN. DN tự đào tạo có quyền cấp các chứng chỉ đào tạo theo quy định. Trong quá trình triển khai, nếu vướng có thể liên hệ trực tiếp Sở LĐ-TB&XH theo email, số điện thoại đã được cung cấp để được hỗ trợ.