Không ít ý kiến trái chiều, băn khoăn về kết quả DDCI 2023 của Quảng Nam vừa công bố. Việc đặt cơ quan công quyền, chính quyền địa phương dưới quyền giám sát, cho điểm của doanh nghiệp có đủ độ tin cậy hay không, vẫn như một làn sóng ngầm trong hoạt động của cơ quan công quyền.
Có rất nhiều câu hỏi đã được đặt ra tại sao 5 năm liền (2015 - 2019), Quảng Nam lọt vào tốp 10 tỉnh, thành có PCI cao nhất Việt Nam đã bất ngờ rớt hạng liên tục? Lý do được viện dẫn là chính quyền địa phương rất khó để đưa ra một chương trình thay đổi đúng trọng tâm, trọng điểm, nếu không có thông tin.
Theo nhận định của các chuyên gia về chính sách công, PCI xếp hạng các tỉnh về môi trường đầu tư, kinh doanh. Nhưng nếu không có DDCI, sẽ không thể nào biết được những ưu điểm, khuyết điểm ở cơ quan, địa phương nào nên độ khắc phục đầy khó khăn.
Công cụ này sẽ cụ thể, địa chỉ hóa những vấn đề, lĩnh vực tích cực, hạn chế và là một nguồn thông tin hữu ích trong việc đánh giá lại một số chính sách liên quan đến doanh nghiệp.
“Cơ chế” này sẽ giúp lãnh đạo tỉnh nắm bắt kịp thời các vướng mắc, khó khăn của cộng đồng doanh nghiệp tại địa phương để đưa ra những quyết sách hợp lý, đồng thời có cơ sở đưa ra những chỉ đạo, giám sát việc thực thi chủ trương, chính sách của các sở, ngành, địa phương.
Không phải ngẫu nhiên, DDCI không còn là chuyện của các địa phương đơn lẻ, mà đã trở thành “mệnh lệnh”. Từ 3 địa phương năm 2014 đã lên đến 54 địa phương thực hiện cuộc khảo sát, đánh giá này. Quảng Nam cũng không ngoại lệ.
Chính quyền hiểu không cơ chế, chính sách nào có thể làm hài lòng hay thỏa mãn cho tất cả doanh nghiệp. Nhưng nếu không có sự đồng lòng hỗ trợ, đồng hành từ chính quyền, cơ quan quản lý trong việc tạo dựng niềm tin, tạo thuận lợi cho dân chúng, doanh nghiệp thông qua cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh thực chất... thì khó có thể có được kết quả tăng trưởng kinh tế địa phương như ý muốn.
Vì thế sau 3 năm bị gián đoạn, thậm chí có lúc tưởng chừng đã loại bỏ chỉ số này trong hệ thống đánh giá cải cách, chính quyền tỉnh đã quay trở lại chương trình này và thực hiện thường niên, kể từ năm 2023.
Có thể hiểu DDCI chỉ là một trong những tiêu chí để tham khảo. Không thể quyết định sự thành công hay thất bại của năng lực điều hành kinh tế của các cơ quan công quyền.
Tuy nhiên, chính quyền tỉnh hy vọng vào sự cân đong, đo đếm được của sự vận hành DDCI (không chỉ là thứ hạng hay điểm số), sẽ tạo ra động lực thúc đẩy cải cách bằng những sáng kiến, giải pháp cụ thể, hiệu quả hơn từ cơ sở.
Không một cơ quan công quyền hay chính quyền địa phương nào tham dự “cuộc đua” này muốn bị đánh giá thấp, mất thành tích. Vì vậy việc tạo ra một sự cạnh tranh, thi đua về chất lượng điều hành sẽ tạo ra động lực cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư đồng bộ, hiệu quả hơn.