Du lịch công nghiệp chờ được khai phá

Đến nay, tại các quốc gia có nền du lịch và công nghiệp phát triển, “du lịch công nghiệp” không còn là khái niệm hay ý tưởng mà đã trở thành một loại hình du lịch hiện hữu trong thực tế. Giám đốc một đơn vị lữ hành có trụ sở tại Tam Kỳ cho biết, sau nhiều lần đưa khách đi Hàn Quốc, anh đã được các đối tác chào mời tham gia các tour du lịch công nghiệp của xứ sở kim chi.

Tham quan một dây chuyền sản xuất ở Khu phức hợp sản xuất và lắp ráp ô tô Chu Lai - Trường Hải. Ảnh: B.A

Trong đó, ngoài việc tham quan, chứng kiến các dây chuyền, quy trình công nghệ sản xuất hiện đại, các tour du lịch công nghiệp còn bao gồm cả việc tìm hiểu lịch sử và các di sản công nghiệp. Tại một số quốc gia khác như Úc, Singapore, Nhật Bản, Thái Lan... du lịch công nghiệp cũng được khuyến khích phát triển và hầu hết được thiết kế, lồng ghép khéo léo, trở thành một phần không thể tách rời của truyền thống văn hóa bản quốc, để “bức tranh” về công nghiệp và kết cấu tour không khô cứng, đơn điệu trong mắt du khách.

Ở Việt Nam, du lịch công nghiệp hiện vẫn còn rất mới mẻ, xa lạ, đến mức khi được các đơn vị lữ hành chào tour, nhiều người tỏ ra ngạc nhiên và không tin có một loại hình du lịch như thế. Tại các tỉnh, thành phố như Quảng Ninh, Hải Phòng, Vĩnh Phúc và một số địa phương phía nam, loại hình du lịch công nghiệp đã xuất hiện nhưng số người chọn tour khá hạn chế. Tại Quảng Nam, theo ông Hồ Tấn Cường - Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL, cách đây mấy năm có một doanh nghiệp khai thác và chế biến khoáng sản đã triển khai mô hình du lịch công nghiệp nhưng do lượng khách quá ít và một số nguyên nhân khách quan khác nên phải hủy bỏ sau đó không lâu. Trong khi đó, lâu nay nhiều công ty, xí nghiệp, nhà máy trên địa bàn tỉnh vẫn thường xuyên mở cửa đón khách, nhưng đấy không phải là khách du lịch mà chủ yếu là người của các doanh nghiệp đến tham quan, học tập kinh nghiệm sản xuất, kinh doanh và xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Từ phương thức tham quan này, các nhà máy, cơ sở sản xuất công nghiệp và các doanh nghiệp du lịch có thể liên kết để nghiên cứu, thiết lập mô hình và phát triển loại hình du lịch công nghiệp trong thời gian đến.

Với hàng trăm nhà máy lớn nhỏ và các khu công nghiệp tập trung quy mô lớn, triển vọng phát triển du lịch công nghiệp ở Quảng Nam là không nhỏ. Vấn đề là sự vào cuộc, hỗ trợ của cơ quan quản lý nhà nước về du lịch trong việc hoàn thiện mô hình, thiết lập cầu nối giữa doanh nghiệp công nghiệp và du lịch như thế nào, cũng như sự hưởng ứng của các cơ sở sản xuất công nghiệp và khả năng liên kết giữa họ với các doanh nghiệp du lịch đến đâu. Đặc biệt, như bất cứ loại hình du lịch nào khác, để thu hút du khách, du lịch công nghiệp phải chứng minh được tính hấp dẫn và sự mới mẻ của mình thông qua các gói dịch vụ và sản phẩm cụ thể. Có thể xem cách làm ở Quảng Ninh và tại một số quốc gia đã có kinh nghiệm làm du lịch công nghiệp là những gợi ý: Ngoài việc tham quan dây chuyền và chứng kiến quy trình sản xuất, khi bước chân vào các công xưởng, nhà máy, du khách còn có thể trải nghiệm “một giờ làm công nhân”, thưởng thức suất ăn công nghiệp, dùng thử sản phẩm và ra về với món quà lưu niệm là sản phẩm thu nhỏ của chính các công xưởng, nhà máy đó...

BẢO ANH