Già làng với việc phòng chống thuốc lá

Ở vùng cao huyện Nam Trà My, già làng luôn đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống của cộng đồng dân cư ở các thôn nóc. Hơn thế nữa, già làng là cầu nối giữa Đảng với dân và ngược lại; bằng uy tín, tiếng nói của mình, già làng có ảnh hưởng rất lớn đến cộng đồng dân cư. Ở vùng cao Nam Trà My, già làng luôn là người đi đầu trong các phong trào, hành động cụ thể, từ xây dựng nông thôn mới, định canh định cư, xóa đói giảm nghèo, vận động con em đến lớp và gần đây nhất là việc xóa bỏ hút thuốc lá tại các thôn, nóc… Gần 10 năm nay, cuộc vận động bỏ thuốc lá lan tỏa ra nhiều thôn, nóc được đồng bào Ca Dong, Xê Đăng hưởng ứng, thay vì hút thuốc người dân chuyển qua ăn trầu cau và thuốc bột đặc trưng ở vùng núi Trà My…

Làng Tak Râu ở thôn 3, xã Trà Mai là “làng sợ khói thuốc”, bởi hơn 3 năm nay, hầu như 150 hộ đồng bào Ca Dong không một ai đụng đến thuốc lá. Khi xem những thông tin về tác hại thuốc lá trên tivi, bà con nhận thức được những tác hại nặng nề của thuốc lá và “lệnh bỏ thuốc lá” nhanh chóng được già làng ban ra. Và cũng chừng đó năm, ngôi làng giữa rừng già của người Ca Dong không còn mùi khói thuốc. Già làng Hồ Văn Điền cho biết: “Ở đây mình vận động bà con, anh em thanh niên bỏ thuốc lá, vì thuốc lá ảnh hưởng tới lá phổi. Từ đó, chỉ có ông già, bà già ăn trầu và ăn thuốc bột thôi”. Thanh niên nói không với thuốc lá, ông già chỉ dùng thuốc bột, trầu cau… nhiều làng bản ở vùng cao Nam Trà My bây giờ đã không còn ám ảnh với khói thuốc lá như trước đây. Đó là điều đáng mừng cho phần đông thanh niên dân tộc thiểu số hiện nay. Hình ảnh thanh niên miệng ngậm thuốc lá phì phèo, hay những đôi mắt thâm quầng, miệng đen sì do khói thuốc giờ đã không còn phổ biến, thay vào đó là các phong trào rèn luyện thể dục thể thao như bóng đá, bóng chuyền, cầu lông ngày càng lớn mạnh.

Đối với những quầy tạp hóa buôn bán nhỏ lẻ tại các thôn nóc ở Nam Trà My, bây giờ họ lại bán trầu cau và nhiều mặt hàng nhu yếu phẩm khác. Bà Trần Thị Nga ở thôn 2, xã Trà Mai, cho biết: “Trước đây, người dân hút thuốc lá nhiều lắm nhưng mấy năm gần đây họ xem tivi thấy nói về tác hại của thuốc lá nên họ sợ bị ung thư phổi nên không hút nữa”. Từ lâu, ở vùng cao Nam Trà My, các già làng, người có uy tín, có vai trò quan trọng đã vận động cộng đồng dân cư xóa bỏ nhiều hủ tục lạc hậu; động viên con cháu đến trường học tập; đi đầu trong xây dựng nếp sống mới; giữ gìn an ninh, trật tự thôn bản, xây dựng môi trường sống trong lành. Giờ đây, với vai trò uy tín cùng với nhận thức tốt về phòng bệnh, họ đã và đang là những tuyên truyền viên tích cực trong vận động con cháu nói không với thuốc lá cũng như xây dựng làng, bản không khói thuốc. Vai trò của các già làng ở Nam Trà My đã và đang được chính quyền địa phương phát huy, nhân rộng, tiến đến xây dựng môi trường sống trong lành, yên vui cho bà con Ca Dong, Xê Đăng...

T.TÚ