Các dự án trọng điểm được đầu tư xây dựng ở vùng đông nam Thăng Bình mở ra hướng đi mới cho vùng cát ven biển bao đời gian khó, nhưng nhiều vướng mắc về đất đai, giải phóng mặt bằng (GPMB) đến nay vẫn chưa được giải quyết hiệu quả.
Nhiều bất cập
Tuy đã tập trung chỉ đạo nhưng công tác quản lý quy hoạch, trật tự xây dựng trong thời gian qua ở các xã Bình Hải, Bình Dương vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Đáng chú ý, tình trạng cơi nới, xây dựng công trình nhà ở, trồng cây trái phép vẫn còn xảy ra trong khu vực công bố quy hoạch chi tiết 1/500 và đất do UBND xã quản lý. Đáng nói hơn, gần đây, ở vùng đông nam Thăng Bình có rất nhiều vụ khiếu nại liên quan đến thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội. Hầu hết người dân đòi được bồi thường thêm đất ở, nâng giá bồi thường, tăng tiền hỗ trợ, bố trí tái định cư, giải quyết việc làm...
Theo tìm hiểu của chúng tôi, khiếu nại, tố cáo của người dân Thăng Bình liên quan việc GPMB có nguyên nhân chủ yếu từ cơ chế, chính sách, pháp luật còn bất cập, chưa phù hợp thực tế như chênh lệch rất lớn giữa áp giá đất bồi thường với giá đất thị trường. Theo ông Võ Tiến Dũng - Chánh Thanh tra huyện Thăng Bình, một số địa phương buông lỏng trong quản lý đất đai hoặc để xảy ra sai phạm nhưng chưa được xử lý triệt để, kịp thời. Bên cạnh đó, vẫn còn một số trường hợp người dân mặc dù việc khiếu nại, tố cáo đã được cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết đảm bảo quyền lợi, đúng pháp luật nhưng vẫn cố tình khiếu nại, tố cáo vượt cấp làm cho tính chất vụ việc càng phức tạp, kéo dài.
Theo UBND huyện Thăng Bình, quá trình thực hiện thu hồi đất của dân ở các xã vùng đông nam còn chưa đảm bảo trình tự, thủ tục, thiếu công khai, minh bạch, dân chủ, công bằng. Khi phát sinh khiếu nại, tố cáo, một số địa phương, ngành chức năng chưa làm tròn trách nhiệm. Theo đó, công tác thẩm tra, xác minh còn sơ sài, thu thập chứng cứ chưa đầy đủ, kết luận thiếu chính xác, áp dụng pháp luật cứng nhắc. Do đó, phương án giải quyết thiếu thuyết phục, giải quyết chậm, thậm chí một số vụ việc giải quyết sai quy trình phải giải quyết lại nhiều lần dẫn đến nhân dân không đồng tình và tiếp tục gửi đơn khiếu nại, tố cáo.
Chú trọng GPMB
Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lê Văn Dũng cho rằng, Thăng Bình có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội và kỳ vọng sẽ trở thành một trong những khu vực động lực phát triển trong tương lai. Vì vậy, trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, để phát huy các lợi thế so sánh vốn có, Thăng Bình cần tập trung phát triển khu vực phía đông nam theo định hướng của tỉnh đã đề ra. Ở khu vực này, huyện cần ưu tiên thúc đẩy phát triển dịch vụ du lịch, vui chơi giải trí, hình thành các chuỗi đô thị sinh thái hiện đại gắn với phát triển nông nghiệp công nghệ cao. Bởi vậy, địa phương cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, kịp thời tham mưu cho các cơ quan chức năng của tỉnh giải quyết những vấn đề phát sinh, những kiến nghị, tâm tư nguyện vọng chính đáng của người dân về công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch, bồi thường, GPMB, tái định cư.
Ông Nguyễn Tấn Thu - Bí thư Đảng ủy xã Bình Hải cho biết, địa phương đang chú trọng công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch, trật tự xây dựng, bồi thường, GPMB, tái định cư để triển khai tốt các dự án giai đoạn 2020 - 2025. Trước mắt, Bình Hải bổ sung thành viên tổ công tác quản lý hiện trạng, GPMB, nhất là các thành viên trên địa bàn thôn, tổ. Để các thành viên nói trên tự giác, phát huy tinh thần trách nhiệm, xã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng của tỉnh, huyện thường xuyên tập huấn, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức về chính sách, pháp luật nhà nước liên quan đến lĩnh vực đất đai, bồi thường, GPMB.
Cũng theo ông Nguyễn Tấn Thu, hệ thống chính trị của địa phương khẩn trương vào cuộc đồng bộ với quyết tâm cao; phát huy vai trò của Ủy ban MTTQ Việt Nam xã, các đoàn thể chính trị - xã hội, nêu cao vai trò tiên phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên, các hội viên trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân đồng thuận trong triển khai các dự án trên địa bàn. Địa phương kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp người dân sử dụng đất sai mục đích, trồng cây, cơi nới, xây dựng công trình, nhà ở, làm hồ nuôi tôm trái phép trong vùng dự án.
Ông Lê Quốc Huy - Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất và công nghiệp - dịch vụ Thăng Bình cho rằng, để triển khai thuận lợi các dự án ở vùng đông nam, GPMB phải đi trước một bước. GPMB có nhanh thì mới tranh thủ được thời cơ thu hút các nhà đầu tư chiến lược, tạo bước đột phá kinh tế - xã hội trong thời gian đến. Bởi vậy, huyện cần tăng cường trách nhiệm của chính quyền các cấp, trách nhiệm của người đứng đầu, tích cực cải cách thủ tục hành chính, đảm bảo dân chủ, công, khai, minh bạch. Cùng với đó, quan tâm đến công tác chuyển đổi nghề, giải quyết việc làm cho người lao động trong diện GPMB.