Giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo: Củng cố niềm tin trong nhân dân

Niềm tin của người dân vào cơ quan công quyền các cấp càng được củng cố khi công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo trong năm 2016 được toàn tỉnh tập trung thực hiện đảm bảo đúng trình tự, thủ tục theo quy định, với tỷ lệ giải quyết đạt hơn 90%...

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Phan Việt Cường chủ trì buổi tiếp công dân vào sáng qua 5.12. Ảnh: NG.ĐOAN

Giải quyết đúng pháp luật

Theo đánh giá của UBND tỉnh, trong năm qua, tình hình tiếp công dân, đơn thư khiếu kiện có tăng nhưng không đáng kể, nội dung chủ yếu là đơn kiến nghị, phản ánh liên quan đến công tác thu hồi đất, tái định cư, bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng thi công dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi. Dưới dự chỉ đạo quyết liệt của UBND tỉnh, các ngành, các đơn vị, địa phương đã tăng cường hoạt động tiếp công dân nhằm hướng dẫn, giải thích rõ về chế độ, chính sách liên quan. Đồng thời tổ chức thẩm tra, xác minh và tham mưu giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo kịp thời, đúng quy định pháp luật. Đặc biệt, trong quá trình tham mưu giải quyết đơn thư khiếu nại, các địa phương đã quan tâm tổ chức đối thoại với công dân để lắng nghe tâm tư nguyện vọng chính đáng, kịp thời giải thích, giải đáp rõ hơn về quy định của pháp luật, chế độ chính sách nên đã nhận được sự đồng thuận cao của công dân đối với kết quả giải quyết từ ngành chức năng. Được biết, trong năm 2016, các cơ quan quản lý nhà nước của tỉnh đã giải quyết 299/331 vụ khiếu nại lĩnh vực hành chính thuộc thẩm quyền, đạt tỷ lệ 90,3%. Qua giải quyết đơn khiếu nại đã khôi phục quyền lợi cho 99 cá nhân, kiến nghị thu hồi trả lại cho công dân gần 3,9 tỷ đồng, 82m2 đất; kiến nghị thu hồi cho nhà nước 615 triệu đồng và 4.703m2 đất. Đến nay đã thu trả lại cho công dân gần 3,3 tỷ đồng, 82m2 đất và thu hồi cho nhà nước 4.541m2 đất.

Qua các cuộc giám sát, ông Hà Đức Tiến - Phó Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh nhìn nhận, trước khi ban hành quyết định giải quyết đơn thư khiếu nại của công dân, ngành chức năng đều tham mưu UBND tỉnh tổ chức tiếp và đối thoại với công dân. Tham gia cuộc đối thoại có đại diện nhiều ban ngành liên quan nên các nội dung đơn khiếu nại của công dân đều được công khai, minh bạch. Việc giải đáp, giải thích cụ thể của ngành chức năng cũng như góp ý của các bên liên quan đã giúp cho công dân hiểu rõ, đồng tình với quan điểm giải quyết đưa ra tại cuộc đối thoại. Với cách làm này, đã có nhiều trường hợp tự nguyện rút đơn khiếu nại (công dân đã rút 104 đơn - chiếm gần 35% tổng số đơn khiếu nại được giải quyết); những trường hợp bị bác đơn cũng cảm thấy phần nào thỏa mãn đối với kết quả giải quyết khiếu nại của UBND tỉnh (lần 2). “Sau khi có quyết định giải quyết hành chính của UBND tỉnh, một số vụ việc khiếu nại của công dân được khởi kiện ra tòa án. Từ kết quả thụ lý, giải quyết của tòa án cho thấy các quyết định giải quyết hành chính của UBND tỉnh đều đúng trình tự, thủ tục theo quy định pháp luật. Qua giám sát cho thấy chất lượng giải quyết đơn khiếu nại đã được nâng lên. Việc ra các quyết định giải quyết đảm bảo về mặt thủ tục và nội dung, khác với trước đây là chỉ ban hành văn bản giải quyết thông thường” - ông Tiến nhận xét.

Đối thoại với công dân

Còn nhớ hồi giữa tháng 10.2016, ông Phan Minh Dũng (trú thôn Phong Thử 2, xã Điện Thọ, thị xã Điện Bàn) có đơn khiếu nại UBND thị xã Điện Bàn thực hiện thu hồi đất của gia đình ông để phục vụ dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi nhưng không bố trí đất tái định cư. Sự việc vượt cấp vào đến tỉnh, và theo ủy quyền của UBND tỉnh, ông Mai Văn Tám - Phó Chánh Thanh tra tỉnh chủ trì buổi đối thoại tiếp công dân với ông Phan Minh Dũng. Theo kết quả xác minh nội dung khiếu nại của Thanh tra tỉnh, hộ ông Dũng không thuộc trường hợp được bố trí tái định cư. Tuy nhiên, xét cả lý và tình, UBND thị xã Điện Bàn đã xem xét, bố trí một lô đất xen cư với diện tích 200m2 cho gia đình ông Dũng tại thôn Châu Thủy, xã Điện Thọ để xây dựng nhà ở, có thu tiền sử dụng đất, không qua hình thức đấu giá. Sau khi nghe ý kiến của các bên liên quan, ông Phan Minh Dũng thống nhất rút đơn khiếu nại.

Đây là một trong số rất nhiều vụ việc sau khi đối thoại công dân tự nguyện rút đơn thư khiếu nại. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc gặp gỡ, tổ chức đối thoại của các cơ quan có chức năng với công dân có đơn thư khiếu nại là hết sức cần thiết. Có thể ở một số cuộc đối thoại chưa làm thỏa mãn hết các trường hợp có đơn khiếu nại, nhưng có dịp được trao đổi, được nghe các ngành chức năng của tỉnh giải đáp, giải thích cụ thể cũng giúp cho công dân được giải tỏa, được chia sẻ. Như sáng qua 5.12, khi được Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Phan Việt Cường trực tiếp đối thoại về các nội dung liên quan đến đơn khiếu nại của mình, ông Nguyễn Hóa (xã Tam Thái, Phú Ninh) bày tỏ: “Dù còn phải chờ kết quả giải quyết của UBND tỉnh, nhưng có dịp được đối thoại với lãnh đạo tỉnh và các ngành chức năng như hôm nay thì tâm trạng “ấm ức” của tôi cũng được giải tỏa, thấy thỏa mãn. Càng đáng quý hơn khi cách đây vài hôm tôi có nguyện vọng muốn được gặp để đối thoại với lãnh đạo tỉnh thì nay đã được như ý”. Cũng có đơn khiếu nại liên quan đến việc bồi thường, giải tỏa mặt bằng phục vụ thi công dự án đường cao tốc và được mời đối thoại cùng lần với hộ ông Hóa, anh Nguyễn Ngọc Vương (thôn Trường Mỹ, xã Tam Thái) nói: “Tôi đồng tình với nội dung giải thích cặn kẽ của lãnh đạo tỉnh cùng ngành chức năng. Tôi mong muốn UBND huyện Phú Ninh tập trung giải quyết dứt điểm cho gia đình như ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh tại cuộc đối thoại”.

Củng cố niềm tin

Nói về kết quả giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của tỉnh thời gian qua, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Việt Cường cho rằng, nhiều đơn vị, địa phương thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo rất tốt. Tuy nhiên, vẫn còn một số nơi xem nhẹ đối với công tác này, cứ đùn đẩy trách nhiệm lên cấp trên hoặc người đứng đầu lại giao quyền cho cấp phó tham gia giải quyết, không chịu trực tiếp đối thoại, lắng nghe ý kiến của nhân dân trước khi ban hành quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo. Trong khi đó, người dân thì trông mong gặp được người đứng đầu để trình bày tâm tư, nguyện vọng của mình. Vì vậy, sau khi có kết quả giải quyết nhiều trường hợp vẫn tiếp tục có đơn thư khiếu nại kéo dài, vượt cấp. Rồi trong công tác quản lý nhà nước cũng còn bất cập, văn bản quy phạm pháp luật chồng chéo, có nơi áp dụng không đúng nên người dân thắc mắc, so sánh dẫn đến khiếu nại, khiếu kiện. Như vậy, có thể thấy lý do phát sinh khiếu nại, khiếu kiện trong nhân dân có rất nhiều.

Cũng theo đồng chí Phan Việt Cường, để công tác giải quyết đơn thư khiếu nại hiệu quả, tránh tạo điểm nóng và tình trạng vượt cấp, trước hết việc giải quyết đơn thư của ngành chức năng, địa phương ngoài “đạt lý” còn cần phải “thấu tình”. Có những nội dung phải được xem xét thấu đáo, vận dụng cách giải quyết hợp lý, đúng theo quy định pháp luật. Đặc biệt, trước khi ban hành quyết định giải quyết, người đứng đầu ngành chức năng, địa phương cần tổ chức đối thoại, lắng nghe ý kiến tâm tư nguyện vọng, chia sẻ về những khúc mắc, giải tỏa được sự dồn nén trong lòng của công dân. Làm tốt công tác đối thoại thì công tác giải quyết đơn thư khiếu nại sẽ tốt. Kết quả giải quyết nhanh chóng, chính xác, hợp tình hợp lý, đúng pháp luật đối với nội dung đơn khiếu nại, khiếu kiện sẽ càng củng cố niềm tin của nhân dân vào cơ quan công quyền các cấp. “Trong quá trình tham gia giải quyết đơn thư khiếu nại, các cấp, ngành cũng cần rà soát, xem lại những quyết định hành chính có đúng không, để kịp thời kiến nghị bổ sung, điều chỉnh hoặc thay thế cho phù hợp. Cán bộ thực thi công vụ phải áp dụng các văn bản có liên quan cho đúng, công khai, minh bạch đặc biệt là trong công tác áp giá bồi thường, giải tỏa giải phóng mặt bằng. Có như vậy, tình trạng khiếu nại, tố cáo sẽ được hạn chế ở mức, không phát sinh điểm nóng, khiếu nại đông người, phức tạp” - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Việt Cường nhấn mạnh.

HÀN GIANG