Nhiều vướng mắc, tồn tại của hậu dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi trong thời gian dài chưa được chủ đầu tư và nhà thầu giải quyết rốt ráo trên thực địa.
Bức xúc kéo dài
Tháng 8.2017, cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi thông xe kỹ thuật, thu phí 65km đầu tiên (đoạn tuyến vốn JICA). Hơn một năm sau, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) quyết định cho thông xe toàn tuyến đại dự án tỷ đô này. “Tuy nhiên, đoạn qua Quảng Nam còn một số tồn tại, ảnh hưởng đến an toàn giao thông, đời sống sinh hoạt và sản xuất của nhân dân. Thời gian qua, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh và UBND tỉnh nhiều lần kiến nghị Bộ GTVT, Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm” - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Huỳnh Khánh Toàn cho biết.
Có thể kể ra như việc thi công các đoạn tuyến vuốt nối giữa nút giao Hà Lam với quốc lộ (QL) 14E (Thăng Bình), giữa nút giao Tam Kỳ với QL 40B (Phú Ninh); gia cố hạ lưu cầu LRB06 và mố A2 cầu Kỳ Lam (Điện Bàn) chưa thực hiện. Một số vị trí còn trống hàng rào bảo vệ tuyến, dài tổng cộng khoảng 6km tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông. Để có lối đi lại phục vụ sản xuất, các địa phương kiến nghị dịch chuyển khoảng 3,3km hàng rào bảo vệ, song chưa được chủ đầu tư giải quyết.
Mặc dù đã cam kết, chủ đầu tư VEC và nhà thầu “nợ” dai dẳng nhiều hạng mục, gây bức xúc kéo dài. Hoàn trả đường địa phương là một ví dụ điển hình. Đối với đoạn vốn WB, tuyến đường ĐT617 và 11 tuyến giao thông khác trên địa bàn Phú Ninh, Tam Kỳ và Núi Thành được ngành chức năng cũng như địa phương tạo điều kiện cho mượn vận chuyển máy móc thiết bị, nguyên vật liệu vào công trường thi công. Tuy nhiên, khâu hoàn trả bị nhà thầu phớt lờ, trước sự thiếu sâu sát của đại diện chủ đầu tư. Thuộc đoạn vốn JICA, tuyến ĐT611 đã hoàn chỉnh các thủ tục, thống nhất giải pháp và phạm vi xử lý nhưng chưa làm. Huyện Duy Xuyên cho hay, 3 tuyến đường ĐH1.DX, ĐH8.DX và ĐH9.DX đang thi công hoàn trả dở dang thì nhà thầu cho dừng lại khoảng hơn 1 năm nay rồi, khiến nhân dân đi lại khó khăn và mất an toàn.
“Các tuyến đường hoàn trả nêu trên, Ban Quản lý Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi (trực thuộc VEC) đã có các Công văn số 508/BQL.ĐNQN-QLTCMB ngày 27.6.2018 và số 525/BQL.ĐNQN-QLTCMB ngày 3.7.2018 cam kết hoàn thành trước quý IV năm 2018. Ngày 18.7.2018, UBND tỉnh tiếp tục có Công văn số 3952/UBND-KTN đề nghị vấn đề này. Tuy nhiên, chủ đầu tư và nhà thầu vẫn chưa thực hiện, gây bức xúc trong nhân dân” - đại diện Sở GTVT nêu rõ.
Hãy hành động
Ngoài tồn tại nêu trên, các địa phương còn thống kê có 50 đoạn tuyến đường ngang, đường gom đang triển khai dở dang hoặc chưa triển khai. Cùng với đó, khoảng 15 cống chui dân sinh có cao độ thấp hơn đường vào cống nên thường xuyên gây ngập úng và bồi lấp đất trong lòng cống. Địa phương cũng kiến nghị về hoàn trả, gia cố, bổ sung kênh, mương thủy lợi; bồi thường, hỗ trợ rung nứt nhà và bồi lấp đất canh tác nhưng chủ đầu tư chưa phối hợp kiểm tra, giải quyết. Người bị ảnh hưởng bức xúc bày tỏ, VEC và nhà thầu phải hành động trên thực tế, bởi thực tế cam kết từng nhiều lần đưa ra lại không tuân thủ, gây mất niềm tin trong nhân dân, tạo “điểm nóng” không đáng có.
Trước thực trạng trên, lãnh đạo UBND tỉnh mới đây đã tiếp tục kiến nghị Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Bộ GTVT chỉ đạo, yêu cầu VEC tập trung phối hợp với các địa phương kiểm tra, giải quyết dứt điểm. Đặc biệt, cần có phương án thu xếp, bố trí nguồn vốn thực hiện hoàn thành trong năm 2019 để ổn định sinh hoạt, sản xuất của nhân dân và đảm bảo an toàn cho người, phương tiện lưu thông trên cao tốc, tránh chuyện người dân gửi đơn kiến nghị, khiếu kiện, khiếu nại kéo dài.
Để giải quyết thực trạng này, cuối tuần qua Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ chủ trì buổi làm việc (không có đại diện Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp) với UBND tỉnh, VEC, các bên liên quan và đã thống nhất hướng tháo gỡ nhiều ách tắc. Thứ trưởng Bộ GTVT yêu cầu chủ đầu tư khẩn trương khắc phục tình trạng cống chui dân sinh thường xuyên bị ngập úng và bồi lấp đất. Cuộc làm việc bất ngờ “nóng lên” bởi sự đùn đẩy trách nhiệm trong hoàn trả đường địa phương từ phía đại diện chủ đầu tư, nhà thầu với chính quyền sở tại. Mặc dù, trước đó Ban Quản lý Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi ban hành 2 văn bản nêu danh mục, mốc thời gian hoàn trả như đã phản ánh ở trên. Quán triệt hướng tháo gỡ, Thứ trưởng Lê Đình Thọ yêu cầu VEC chỉ đạo giải quyết dứt điểm những phát sinh mà nhà thầu đã ký kết với địa phương. VEC, nhà thầu không biện lý do né tránh; nếu đủ cơ sở pháp lý phải làm và làm nhanh, nếu chưa đủ thì bổ sung cho đủ để triển khai thực hiện hoàn trả.
Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Lê Đình Thọ và Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Huỳnh Khánh Toàn cũng thống nhất đề nghị, từ nay cho đến cuối tháng 8.2019, VEC và đại diện chủ đầu tư sắp xếp lịch phối hợp, hoàn thành đi khảo sát, kiểm tra vướng mắc còn sót lại ở từng địa phương có dự án đi qua. Đến ngày 30.8, các bên ngồi lại với nhau nghe báo cáo, tiếp tục tìm hướng tháo gỡ.