Giải quyết khiếu nại về bồi thường đất sản xuất của 5 hộ dân tại Bắc Trà My: Đá quả bóng "trách nhiệm"?

Dù đã xác định rõ nguồn gốc đất, nhưng huyện Bắc Trà My vẫn chưa xem xét giải quyết bồi thường về đất cho 5 hộ dân, khiến vụ việc khiếu nại “dùng dằng” gần 10 năm nay.

Thừa nhận nguồn gốc đất

Trong đơn gửi Báo Quảng Nam, 5 hộ dân gồm Nguyễn Nam Mạnh, Nguyễn Nam Đô, Nguyễn Thanh Đổi, Trần Mùi và Nguyễn Xuân Tâm ở Bắc Trà My trình bày: Năm 1995 - 1996, các hộ này tham gia các dự án trồng rừng với Lâm trường Trà My (cũ), nay là Ban quản lý Dự án trồng rừng Sông Tranh, với tổng diện tích gần 20ha (diện tích này do các hộ khai hoang vỡ hóa từ trước năm 1995). Đây là dự án trồng rừng do Lâm trường Trà My (cũ) và UBND xã Trà Bui vận động nhân dân tham gia để được hưởng lợi, tránh tình trạng người dân phá rừng làm nương rẫy. Đến năm 2007, diện tích đất nói trên của các hộ dân bị ảnh hưởng do xây dựng công trình thủy điện Sông Tranh 2. Các hộ dân này được kiểm kê bồi thường (BT) về cây cối, hoa màu trên đất, nhưng chưa được BT về đất. Theo các hộ dân, 33 hộ tham gia các dự án trồng rừng với Lâm trường Trà My (cũ) thì có khoảng 27 hộ được giải quyết BT về đất, còn các hộ khác không được bồi thường. “Nguồn gốc đất đã được chính quyền xã Trà Bui và ngành chức năng huyện xác định rõ ràng. Gần 10 năm nay, chúng tôi đi đòi quyền lợi song chính quyền địa phương cứ đùn đẩy trách nhiệm mãi” - ông Nguyễn Nam Mạnh bức xúc.

Hộ ông Nguyễn Xuân Anh là một trong 5 hộ khiếu nại phản ánh về hành trình đi đòi quyền lợi hợp pháp của mình. Ảnh: T.H

Căn cứ pháp lý về nguồn gốc đất, mới đây nhất thể hiện tại Thông báo số 212/TB-UBND do Phó Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My Nguyễn Nhuần ký ngày 28.8.2014, khẳng định: “Có đầy đủ cơ sở pháp lý để xác nhận đây là đất sản xuất thuộc quyền sở hữu sử dụng của các hộ dân nêu trên”. Trước đó, Báo cáo số 44/BC-BQL, ngày 5.4.2007 của Ban quản lý Dự án trồng rừng Sông Tranh nêu rõ: “Đất rừng trồng nguyên trước đây là rẫy của dân, chủ dự án vận động nhân dân tham gia trồng rừng nên các hộ được hưởng lợi về đất trồng”. Công văn số 1006/UBND-HDST2 ngày 3.10.2012 do ông Đặng Phong - Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My lúc đó ký tên, trả lời đơn kiến nghị của công dân, cho rằng UBND huyện Bắc Trà My đã lập phương án BT bổ sung diện tích đất trên để trình UBND tỉnh và Sở Tài nguyên - môi trường thẩm định, phê duyệt. Chờ đợi mãi vẫn chưa được giải quyết nên các hộ dân đã kiện ra tòa dân sự.

Quả bóng “trách nhiệm”

Bức xúc của 5 hộ dân là các văn bản giải quyết BT của chính quyền huyện Bắc Trà My có nhiều điểm thiếu nhất quán. Trước đây, UBND huyện xác nhận rõ nguồn gốc đất của 5 hộ dân nhưng trong Công văn số 1431/UBND-HĐBT ngày 10.10.2014 UBND huyện Bắc Trà My lại nêu: “UBND xã Trà Bui xác nhận về nguồn gốc đất không có sự thống nhất trước và sau. Chính vì vậy, UBND huyện Bắc Trà My không có cơ sở để khẳng định về nguồn gốc sử dụng đất của các hộ gia đình, cá nhân liên quan đến đất thuộc dự án 327 và 661”. UBND huyện Bắc Trà My kính đề nghị: “UBND tỉnh chỉ đạo các sở ngành chức năng giúp huyện xác định nguồn gốc đất hoặc xem xét chuyển vụ việc này đến cơ quan tòa án để giải quyết”. Tuy nhiên, UBND huyện Bắc Trà My là cơ quan có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quản lý nhà nước về đất đai tại địa phương đối với cá nhân, tổ chức. Nếu UBND huyện không xác định được nguồn gốc quản lý sử dụng đất của cá nhân thuộc thẩm quyền của địa phương thì không có cơ quan nào có thể xác định thay thế được! Mặt khác, nội dung văn bản cũng mâu thuẫn với khẳng định nguồn gốc đất tại Thông báo số 212/TB-UBND ngày 28.8.2014 của UBND huyện Bắc Trà My.

Trong khi đó, Văn bản số 11/TNMT- TTr ngày 7.1.2010 của Sở Tài nguyên - môi trường khẳng định: “Đơn khiếu nại của các hộ dân không thuộc thẩm quyền giải quyết của sở mà là của UBND huyện”. Như vậy, trách nhiệm giải quyết việc BT về đất cho 5 hộ dân là thuộc về trách nhiệm của UBND huyện Bắc Trà My. Tại sao UBND huyện lại né tránh, không chịu giải quyết mà đùn đẩy cho “các sở ngành chức năng” của tỉnh giải quyết? Vấn đề này chỉ có UBND huyện Bắc Trà My mới trả lời được!

TRẦN HỮU