Giám sát chặt bệnh nhân mắc Covid-19 sau khi được chữa khỏi

Nhiều giả thuyết

Lý giải nguyên nhân các trường hợp tái dương tính với Covid-19 sau khi xuất viện, ông Mai Văn Mười - Phó Giám đốc Sở Y tế, Trưởng Tiểu ban Điều trị Covid-19 cho biết, hiện tại có rất nhiều giả thuyết đặt ra từ các chuyên gia dịch tễ học.

Có khả năng những người đã khỏi bệnh trong quá trình đào thải vi rút bị diệt nhưng còn sót xác vi rút. Khi làm khuếch đại gen (xét nghiệm RT PCR), máy xác định được gen qua xác của vi rút nên cho kết quả dương tính. Trong trường hợp này, mầm bệnh chỉ là ảo, không hoạt động được.

Hoặc có thể một số vi rút SARS-CoV-2 "ẩn nấp" đâu đó trong cơ thể trước đây chưa được phát hiện, trong khi đó hệ miễn dịch của bệnh nhân chưa phát triển đủ để chống lại. Cũng có thể hệ miễn dịch bị yếu đi sau khi bệnh nhân hồi phục, lượng vi rút đó được kích hoạt trở lại. 

Tại các quốc gia khác, số lượng người tái dương tính sau khi được tuyên bố khỏi bệnh vẫn khá cao. Theo Tổ chức Y tế thế giới - WHO, người đã điều trị khỏi nếu kết quả xét nghiệm dương tính trở lại với vi rút SARS-CoV-2 thực tế là đang trong quá trình đào thải các tế bào phổi đã chết chứ không phải nhiễm mới. Theo kết quả tổng hợp và phân tích dữ liệu mới nhất hiện nay, các chuyên gia WHO nhận định, nhiều khả năng cơ thể những bệnh nhân này đang trong quá trình đào thải nốt số vi rút còn sót lại trong phổi - một phần trong giai đoạn phục hồi.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, cơ thể người mắc Covid-19 sẽ tạo ra kháng thể bắt đầu từ khoảng một tuần hoặc lâu hơn sau khi nhiễm bệnh hoặc xuất hiện các triệu chứng bệnh. Theo một chuyên gia người Anh, khi phổi bình phục, sẽ có nhiều tế bào chết xuất hiện trên các bộ phận của cơ quan hô hấp. Do đó, bệnh nhân vẫn có thể có kết quả xét nghiệm dương tính, song đây không phải là vi rút có thể lây nhiễm. Tuy nhiên, trong quá trình phục hồi, cơ thể có đủ khả năng miễn dịch để chống tái nhiễm hay không vẫn là vấn đề cần nghiên cứu sâu thêm.

Tương tự, GS. Carol Shoshkes Reiss (Đại học New York) giải thích thêm: "Mặc dù một người có thể hồi phục và không còn bị nhiễm nữa nhưng họ vẫn có thể mang trong người những đoạn nhỏ RNA của vi rút. Dù không hoạt động nhưng chúng vẫn sẽ cho kết quả dương tính trong các xét nghiệm PCR".

Theo dõi chặt tình trạng sức khỏe

Cục Quản lý Khám chữa bệnh Bộ Y tế đã có công văn yêu cầu các đơn vị chức năng tại địa phương tiếp tục thực hiện kiểm tra, quản lý, theo dõi tình trạng sức khỏe của người được chữa khỏi bệnh Covid-19 sau khi ra viện. Theo đó, trong thời gian 14 ngày cách ly tại nhà kể từ ngày ra viện, cơ sở y tế đã điều trị người bệnh phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật địa phương, cơ quan quản lý y tế và đơn vị liên quan nơi người bệnh cư trú tiến hành nghiêm túc và đầy đủ các xét nghiệm SARS-CoV-2 (kỹ thuật RT PCR).

Tại Quảng Nam, cùng với tổ chức cách ly người bệnh sau khi ra viện, ông Mai Văn Mười cho biết, Sở Y tế tiến hành xét nghiệm lại ít nhất 2 lần trong thời gian cách ly, yêu cầu người bệnh theo dõi y tế tại nhà. Nếu phát hiện dương tính bệnh nhân phải trở lại điều trị ngay.

TS-BS. Lê Viết Nhiệm - Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam cho biết, trong thời gian thực hiện cách ly, người sau khi ra viện cần theo dõi thân nhiệt 2 lần/ngày, nếu thân nhiệt cao hơn 38 độ ở hai lần đo liên tiếp hoặc có các dấu hiệu bất thường khác, phải thông báo cho y tế địa phương để được hướng dẫn tái khám, kiểm tra tình trạng sức khỏe. Khi cách ly tại nhà, chú ý bố trí ở phòng riêng, ăn uống riêng, mang khẩu trang và tránh tiếp xúc gần với người sống cùng nhà (nên cách nhau trên 2m), chú ý vệ sinh tay thường xuyên với dung dịch sát khuẩn nhanh và rửa tay bằng xà phòng. 

Đối với 2 ca tái dương tính tại chùa Bảo Thắng (TP.Hội An), ông Mai Văn Mười cho biết, hiện tại hai bệnh nhân tình trạng sức khỏe bình thường, không có triệu chứng lâm sàng. Các chỉ số xét nghiệm máu và XQuang phổi đều trong giới hạn cho phép.