Tìm lời giải cho "bài toán" giáo viên

Tuyển không đủ chỉ tiêu

Giám đốc Sở GD-ĐT Thái Viết Tường cho biết, so với nhu cầu của năm học mới 2022 - 2023, toàn tỉnh thiếu khoảng 2.500 giáo viên (GV), chủ yếu ở miền núi.

Để tháo gỡ vấn đề này, ngành đang xây dựng kế hoạch, tham mưu UBND tỉnh sớm tổ chức thi tuyển để bổ sung kịp thời; đồng thời, chỉ đạo các địa phương, trường học rà soát sắp xếp, bố trí đội ngũ hợp lý nhằm giải quyết tình trạng thiếu GV. Trường hợp nếu qua kỳ thi tuyển mà tuyển dụng không đủ chỉ tiêu thì cho các trường học ký hợp đồng giảng dạy.

Thật ra thiếu GV và mỗi năm tổ chức tuyển dụng là công việc bình thường nhằm bổ sung số GV đến tuổi nghỉ hưu hoặc một số người vì lớn tuổi, đau ốm nên xin nghỉ hưu sớm theo quy định.

Tuy nhiên, đáng nói là trong các năm gần đây, kỳ thi tuyển viên chức giáo dục do UBND tỉnh tổ chức đều không thể tuyển dụng đủ chỉ tiêu. Chẳng hạn, chỉ tiêu tuyển dụng năm 2020 là 1.783 (đủ cả các cấp học mầm non, tiểu học, THCS và THPT) song chỉ tuyển được 1.200 (thiếu chủ yếu GV tiểu học và mầm non).

Năm 2021 kết quả tuyển dụng còn ít hơn, chỉ tiêu 1.955 (trong đó 1.363 GV tiểu học và mầm non, còn lại là nhân viên trường học) nhưng chỉ có 1.092 người trúng tuyển.

Không chỉ các huyện miền núi mà cả các địa phương đồng bằng cũng tuyển không đủ chỉ tiêu, thậm chí một số chưa được 50% so với chỉ tiêu. Không phải đề thi khó khiến người dự thi không trúng tuyển mà là số lượng người dự tuyển ít hơn chỉ tiêu tuyển dụng.

Đã vậy, đến ngày trao quyết định tuyển dụng và phân công công tác, có đến 42 người từ chối, không nhận công tác. Ngoài lý do đã trúng tuyển viên chức giáo dục ở địa phương khác, nhiều người cho rằng lương thấp, đi xa nên lựa chọn công việc khác.

Theo ông Nguyễn Công Thành - Phó Giám đốc Sở GD-ĐT, khó khăn hiện nay là nguồn GV không đáp ứng đủ nhu cầu khiến các kỳ thi tuyển viên chức giáo dục những năm gần đây không tuyển đủ chỉ tiêu, thậm chí ký hợp đồng cũng không có nguồn. Nguyên nhân là Luật Giáo dục 2019 quy định về trình độ đào tạo GV mầm non, tiểu học thay đổi so với trước đây.

Cụ thể, GV mầm non phải có trình độ cao đẳng trở lên; GV tiểu học, THCS phải có trình độ đại học. Trong khi đó, để có đội ngũ GV giảng dạy, thời gian qua nhiều địa phương như Phước Sơn, Nam Trà My, Đại Lộc… chấp nhận “chữa cháy” khi hợp đồng GV không đủ chuẩn trình độ đào tạo theo quy định. Cạnh đó, mời một số GV đến tuổi nghỉ hưu tiếp tục giảng dạy, hoặc điều động GV bậc THCS xuống dạy tiểu học để tháo gỡ khó khăn thiếu GV.

Giải pháp nào?

Ông Trần Úc - Chủ tịch UBND thị xã Điện Bàn cho biết, năm 2021 được sự đồng ý của UBND tỉnh, Điện Bàn tổ chức thi tuyển viên chức giáo dục. “Địa phương thiếu 300 GV tiểu học nhưng không có nguồn để tuyển. Năm trước tổ chức thi tuyển chỉ có 90 người dự thi và 70 người trúng tuyển. Trong khi đó GV bậc THCS lại thừa nhiều” - ông Úc thông tin.

Cũng theo Chủ tịch UBND thị xã Điện Bàn, chuẩn bị cho kỳ thi tuyển năm 2022, các phòng chức năng của thị xã đã đến các trường đại học tìm hiểu và được biết, ngoài Trường Đại học Quảng Nam có hơn 200 sinh viên, các trường còn lại rất ít, chừng hơn 200. Điều này cho thấy chỉ riêng Điện Bàn đã rất khó khăn, không có nguồn để tuyển.

Trong khi đó, miền núi luôn đối mặt với bài toán thiếu GV do mỗi năm nhiều người xin về đồng bằng.

Ông Trần Duy Dũng - Chủ tịch UBND huyện Nam Trà My đề nghị tỉnh cho chủ trương để địa phương tổ chức thi tuyển GV và có chính sách hỗ trợ nhằm khuyến khích những người công tác ở miền núi gắn bó lâu dài.

Còn theo bà Võ Thị Lệ - Trưởng phòng GD-ĐT huyện Phước Sơn, để giữ chân GV ở miền núi, tỉnh nên có cơ chế đặc biệt. Chẳng hạn sau thời gian công tác nếu tốt có thể xét tuyển vào biên chế chứ chính sách hỗ trợ vài triệu đồng cũng không thu hút được.

Theo Giám đốc Sở GD-ĐT Thái Viết Tường, để giải quyết bài toán thiếu GV và góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, nhất là giáo dục miền núi, về lâu dài ngành GD-ĐT cùng các ngành chức năng sẽ nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách thu hút GV công tác miền núi tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh.