Gieo ươm cây giống trên khay xốp: Giải pháp nâng cao hiệu quả trồng rừng

Hiện nay, gieo ươm cây trồng rừng trên địa bàn huyện Đại Lộc nói riêng và cả tỉnh nói chung phổ biến bằng hình thức tạo cây con trong túi bầu PE. Tuy nhiên, hình thức này dần bộc lộ những hạn chế nhất định như chi phí công lao động cao, chi phí vận chuyển cây con, trồng rừng cao, yêu cầu phải khai thác đất để làm vật liệu đóng bầu, túi bầu sau khi sử dụng thường không được thu gom, gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường. Vì vậy, Phòng NN&PTNT huyện Đại Lộc chủ trì thực hiện đề tài “Ứng dụng gieo ươm cây keo tai tượng úc bằng khay xốp”.

Về cơ bản, phương pháp nhân giống bằng hạt trên khay xốp gần như tương tự phương pháp nhân giống bằng túi bầu truyền thống. Tuy nhiên, thay vì sử dụng túi bầu đất, phương pháp này sử dụng khay xốp 84 lỗ với giá thể là xơ dừa, mùn hữu cơ, đất mặt để ươm cây. Trước mắt, đề tài thực hiện gieo ươm bằng giống keo tai tượng nhập khẩu từ Úc. Giống keo tai tượng Úc có nguồn gốc rõ ràng, qua thực nghiệm đã chứng minh được chất lượng giống với các ưu điểm như độ đồng đều cao, khả năng sinh trưởng và phát triển nhanh hơn các giống keo thông thường, trong những năm gần đây đã và đang được phát triển mạnh trên địa bàn tỉnh và cả nước.

Qua nghiên cứu và đánh giá, phương pháp gieo ươm trên khay xốp thể hiện nhiều ưu điểm. Phương pháp này dễ thực hiện, cây con gieo ươm trên khay xốp với giá thể hữu cơ có chức năng duy trì độ ẩm và tơi xốp, do đó bộ rễ cây con phát triển mạnh với nhiều nốt sần cố định đạm, cây trồng phát triển tốt, khi trồng không cần xé vỏ bầu, bộ rễ cây được đảm bảo, giúp cây nhanh chóng bám đất sau khi trồng. Trong điều kiện thông thường, khay xốp có thể sử dụng từ 3 – 4 năm, sử dụng cho nhiều chu kỳ sản xuất. Tận dụng được nguồn nguyên liệu hữu cơ sẵn có tại địa phương, hạn chế sử dụng đất đóng bầu phải khai thác từ vùng đồi núi, gây ô nhiễm không khí, nguồn nước và nguy cơ sạt lở đất.

Cây ươm trong khay xốp còn giúp giảm khoảng 30% giá thành tạo cây con (do giảm công lao động khai thác, vận chuyển đất, đóng bầu, đảo bầu xén rễ..), lại có trọng lượng thấp hơn phương pháp sử dụng túi bầu từ 2,5 - 3 lần (200 cây đủ tiêu chuẩn xuất vườn nặng khoảng 2,3 - 2,5kg), giúp người trồng rừng giảm đáng kể chi phí vận chuyển, chi phí nhân công trồng rừng.

Ông Đỗ Thúc Vịnh - Chủ cơ sở sản xuất giống cây trồng Vịnh Phương (thôn Tân Đợi, xã Đại Sơn, huyện Đại Lộc) cho biết: “Làm chủ được quy trình gieo ươm này, cơ sở chúng tôi đã mạnh dạn chuyển đổi 100% diện tích gieo ươm sang phương pháp mới, sản phẩm được khách hàng tin tưởng và ưa thích do có giá thành rẻ và giảm được chi phí trồng rừng”. Ông Nguyễn Hồng Lĩnh – Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Đại Lộc cho biết: “Đề tài đã chứng minh được tính hiệu quả và có ý nghĩa thực tiễn lớn. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục thử nghiệm sản xuất cây giống bằng phương pháp giâm hom trên khay xốp thay vì ươm hạt để tăng hệ số nhân giống và mức độ đồng đều của cây giống”.