Zalo Báo Quảng NamGửi bình luận
(QNO) - Ngày 6.10, tại khu lăng mộ chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu ở thôn Bến Trễ và từ đường tộc Nguyễn Duy ở thôn Đồng Nà (xã Cẩm Hà, TP.Hội An), Trung Tâm Nghiên cứu và phát triển văn hóa Hùng Vương Quảng Nam - Đà Nẵng phối hợp với Ban giám hiệu và cựu học sinh Trường THPT Nguyễn Duy Hiệu (Điện Bàn) tổ chức lễ giỗ 133 năm ngày mất chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu - lãnh tụ phong trào Cần Vương tại Quảng Nam.
Tại lễ giỗ, các thế hệ hậu bối đã dâng hương, dâng hoa tỏ lòng tri ân và phát huy truyền thống yêu nước, khí phách cao cả của chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu (sinh năm 1847 tại làng Thanh Hà, Hội An và mất năm 1887 tại Huế).
Năm Kỷ Mão (1879), ông thi đỗ phó bảng, được triều đình Tự Đức bổ nhiệm làm quan phụ đạo, phong là Hồng Lô Tự Khanh nên người đời gọi là Hường Hiệu. Tháng 7.1885, vua Hàm Nghi xuống dụ Cần Vương, Nguyễn Duy Hiệu cùng Trần Văn Dư, Phan Bá Phiến, Tiểu La thành lập Nghĩa hội Quảng Nam kêu gọi toàn dân trong tỉnh cùng đứng lên đáp nghĩa.
Phong trào gây nhiều tổn thất cho địch nhưng sau bị quân Pháp và Nam triều đàn áp. Khi bị bắt giải về Huế, Nguyễn Duy Hiệu cương quyết không để triều đình Đồng Khánh dụ hàng nên bị kết án tử hình vào ngày rằm tháng Tám năm Bính Tuất (15.10.1887), hưởng dương 40 tuổi.
Trước khi chết, chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu còn để lại bài thơ tuyệt mệnh lưu danh hậu thế, trong đó có câu:
“Ký ngữ phù trầm tư thế giả,
Hưu tương thành bại luận anh hùng”.
Chí sĩ Huỳnh Thúc Kháng dịch thơ:
“Nhắn bảo nỗi chìm ai đó tá?
Chớ đem thành bại luận anh hùng”.