Giới trẻ và sách self-help

Phổ biến

Xuất bản khá nhiều và thường dẫn đầu sách bán chạy nhất của các nhà sách những năm gần đây là sách self-help. Ngoài “Đắc nhân tâm” là trường hợp đặc biệt, thu hút độc giả mọi lứa tuổi liên tục trong thời gian dài, theo thống kê của các nhà sách online như tiki, fahasa, newshop,… top sách bán chạy nhất năm 2020 hầu hết thuộc về sách self-help như: “Đừng lựa chọn an nhàn khi còn trẻ”, “Nóng giận là bản năng, tĩnh lặng là bản lĩnh”, “Cân bằng cảm xúc cả lúc bão dông”, “Tôi quyết định sống cho chính tôi”, “Trên đường băng”, “Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu”, “Khéo ăn nói sẽ có được thiên hạ”…

Được quảng bá là dòng sách giúp độc giả thay đổi tư duy, sống tích cực, dễ dẫn đến thành công hơn trong cuộc sống, sách self-help thu hút sự quan tâm của nhiều nhà xuất bản (NXB) và độc giả. Có NXB tuyển chọn, in ấn và bán trọn bộ (combo) sách self-help dành cho lớp trẻ như các bộ “Đọc để trưởng thành”, “Tạo động lực cho các bạn trẻ”.

“Có những thời điểm chúng ta đã vạch ra sẵn toàn bộ kế hoạch và lộ trình nhưng lại chưa thể thực sự bắt tay vào thực hiện vì chúng ta thiếu đi động lực. Bạn sẽ có thể xóa bỏ sự trì hoãn của bản thân, tạo ra tinh thần hứng khởi, sẵn sàng tâm thế để khởi hành trên chặng đường tìm kiếm thành công”, hoặc “Bạn đang chênh vênh trước ngưỡng cửa cuộc đời hay gặp phải những vấp ngã đầu tiên? Bạn đang không tìm ra đam mê và phiền muộn về tương lai, về tình cảm, về gia đình? Trên đây là những câu hỏi mà người trẻ nào cũng sẽ trải qua trong quá trình trưởng thành. Bộ sách sẽ là câu trả lời xuyên suốt cuộc hành trình tìm kiếm bản thân và con đường tới thành công của bạn” - trích lời giới thiệu những bộ sách này.

Những góc nhìn khác nhau

Sách self-help thu hút sự quan tâm của độc giả trẻ, đồng thời dòng sách này cũng tạo nên những nhận xét, đánh giá trái chiều. Nguyễn Mỹ Uyên, học sinh lớp 12 của một trường THPT ở Tam Kỳ cho biết, bạn thường chọn đọc sách self-help. Với Uyên, nhờ đọc sách self-help, bạn ứng xử với bạn bè khéo léo hơn. Những lúc buồn hay bế tắc chuyện gì, Uyên đọc sách self-help và thường tự tìm thấy hướng giải quyết…

Từng đọc sách self-help trong những năm học THPT nhưng giờ đây, khi đã là sinh viên năm thứ hai, Phan Thị Quỳnh Như chuyển sang đọc sách văn học. Quỳnh Như cho là đọc sách self-help không đem lại hiệu quả như mong muốn. “Cách sống thế nào, học tập và làm việc ra sao là do chính bản thân của mỗi người, không hoàn toàn phụ thuộc vào lý thuyết trong sách” - Quỳnh Như nói.

Trong khi một bộ phận độc giả cho rằng sách self-help là kim chỉ nam cho giới trẻ, số khác lại cho rằng đây là loại sách “đầu độc” người trẻ khi chủ yếu rao giảng đạo lý, lý thuyết suông. Có nhiều bạn trẻ còn đòi “anti” (tẩy chay) sách self-help. Một sinh viên chia sẻ: “Mình quá ảo tưởng về bản thân do hồi THPT từng đọc sách self-help. Khi đưa lý thuyết trong sách áp dụng vào cuộc sống, mình cảm thấy “ngây ngô” vì giữa lý thuyết trong sách và trải nghiệm thực tế có khoảng cách quá lớn”.

Trong khi đó, một “tín đồ” của sách self-help cho rằng, dòng sách này đã tạo động lực cho bạn rất nhiều; bạn cũng thay đổi tích cực hơn trong suy nghĩ và ứng xử khi đọc sách self-help. Người đọc sách self-help nếu biết áp dụng đúng cách sẽ có kỹ năng sống và điều khiển được cảm xúc, lý trí.

Không quá cực đoan, bạn Thanh Mai - thành viên cộng đồng review sách hay, cho biết có thời gian bạn bị ám ảnh sách self-help vì dòng sách này thường rao giảng “đạo lý”, nhưng thực chất nói và làm hai chuyện khác nhau. Thanh Mai may mắn chọn được vài ba quyển sách self-help phù hợp và những quyển này đã vực dậy tinh thần bạn lúc hoang mang.

“Quan trọng là mình chọn được sách self-help phù hợp. Hơn nữa, áp dụng những điều đã đọc như thế nào là việc của mỗi người. Trong số rất nhiều sách self-help hiện nay, chỉ cần đọc “Đắc nhân tâm” là đủ” - Thanh Mai nêu quan điểm.

Nhiều người tạo được thói quen đọc sách nhờ bắt đầu đọc sách self-help, vì sách này thuộc dạng dễ đọc. Trên các diễn đàn về sách, vẫn đang diễn ra những tranh luận sôi nổi về sách self-help. Nhưng, sách cũng như bạn, chọn được sách tốt cũng như chọn bạn tốt.