Giữ nghề điêu khắc Cơ Tu

Nhiều năm qua, nghệ nhân Alăng Blêu ở thôn Gừng (thị trấn P’rao, Đông Giang) vẫn miệt mài lưu giữ giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu thông qua nghệ thuật điêu khắc độc đáo.

Anh Alăng Blêu tỉ mẫn cho những đường chạm, khắc các linh vật. Ảnh: T.B

Khi văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu đang đứng trước nguy cơ mai một thì một số vùng ở Đông Giang xuất hiện nhiều cá nhân tự nguyện góp sức bảo tồn giá trị độc đáo của văn hóa đồng bào mình. Trong đó có nghệ nhân Alăng Blêu dù tuổi đời còn trẻ nhưng luôn tâm huyết gìn giữ nghề điêu khắc của bao thế hệ cha ông truyền lại. Nhiều năm qua, anh cần mẫn chỉ dẫn lớp trẻ ở thôn Gừng, thị trấn P’rao về nghệ thuật điêu khắc của đồng bào Cơ Tu.

Anh Alăng Blêu kể, từ nhỏ thấy cha đục đẽo, tạc tượng làm gươl đều chăm chú để mắt và mày mò làm theo cha. Chính niềm đam mê cùng với việc ham học hỏi đã dần tích góp kinh nghiệm, nâng cao tay nghề và trở thành nghệ nhân điêu khắc có tiếng trong vùng. Trong nhà moong truyền thống nhỏ do chính bàn tay tâm huyết của anh Alăng Blêu xây dựng, trưng bày nhiều loại nhạc cụ, cồng chiêng, trống, tượng gỗ điêu khắc. Anh dành hết tâm sức để làm cho mái gươl đẹp nhất, tiêu biểu nhất như mong muốn bảo tồn văn hóa của đồng bào mình. Anh Alăng Blêu chia sẻ: “Tôi mày mò, tìm hiểu cách làm nhà moong xưa rồi khôi phục lại nhà moong truyền thống của đồng bào Cơ Tu. Tôi làm ròng rã ba tháng, gom góp cây cối, lá để làm mái cho đúng. Bên cạnh đó, tôi còn học hỏi từ các già làng để mô hình phục dựng sao cho chuẩn nhất. Trong moong này tôi sưu tầm trống, chiêng, sừng các loại và nhiều vật dụng hàng ngày để góp phần lưu giữ văn hóa Cơ Tu cho riêng mình”.

Sau nhiều tháng miệt mài, nghệ nhân Alăng Blêu hoàn thành việc phục dựng được nhà moong truyền thống tại khuôn viên của gia đình. Những tượng người và linh vật như chim thần, thú rừng và các loại hoa văn trang trí được đôi bàn tay tài hoa của nghệ nhân tạc nên mộc mạc nhưng không kém phần tinh xảo và đẹp mắt. Nơi đây đang hình thành một bảo tàng thu nhỏ về văn hóa của người Cơ Tu và được bà con trong thôn Gừng biết đến. Bà Nguyễn Thị Thanh Hương - Phó Trưởng phòng VH-TT huyện Đông Giang cho hay: “Trong 26 nghệ nhân của huyện Đông Giang, anh Alăng Blêu là người trẻ nhưng đam mê gìn giữ, bảo tồn điêu khắc để lưu lại cho thế hệ mai sau”.

Với người Cơ Tu ở Quảng Nam, điêu khắc là môn nghệ thuật không thể thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần. Chính vì thế huyện Đông Giang đang tập trung bảo tồn, quảng bá các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể của đồng bào Cơ Tu ra bên ngoài. Và những nghệ nhân tài hoa như anh Alăng Blêu góp phần rất lớn để bảo tồn giá trị truyền thống của đồng bào Cơ Tu. Đôi bàn tay ấy vẫn cần mẫn chạm khắc và thổi hồn văn hóa Cơ Tu vào các tác phẩm điêu khắc của mình để gìn giữ cho mai sau.

THÁI BÌNH