Gỡ khó cho doanh nghiệp, tạo đột phá nguồn thu

Giảm thu do dịch bệnh, thiên tai

Theo báo cáo của Sở Tài chính, thu NSNN trên địa bàn tỉnh đến cuối năm 2020 là 23.682 tỷ đồng, đạt 93,7% dự toán Chính phủ giao (25.274 tỷ đồng). Nhiều nguồn thu lớn từ Tập đoàn sản xuất ô tô Trường Hải giảm, chỉ đạt 8.921 tỷ đồng (giảm 407 tỷ đồng) so với dự toán; thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh thủy điện năm 2020 là 478 tỷ đồng, chỉ đạt 68,5% dự toán giao (giảm 220 tỷ đồng). Kế hoạch thu từ nhà máy bia là 1.500 tỷ đồng nhưng chỉ đạt 991 tỷ đồng (chiếm 66% dự toán).

Thất thu NSNN rõ nhất nằm ở hoạt động du lịch, dịch vụ. Chẳng hạn dự toán giao thu từ dự án Nam Hội An 700 tỷ đồng nhưng chỉ thực hiện được 34 tỷ đồng (đạt 4,9% dự toán). Tuy nguồn thu NSNN sụt giảm nhưng theo thống kê của Bộ Tài chính, Quảng Nam vẫn xếp thứ 12 toàn quốc và thứ 3 các tỉnh miền Trung về đóng góp nguồn thu. Có hai nguyên nhân chính dẫn đến thu NSNN không đảm bảo dự toán là do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và thiên tai của năm 2020. Các chính sách miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, ưu đãi thuế suất sau dịch bệnh làm giảm thu NSNN.

Nguồn thu từ tiền sử dụng đất còn khá khiêm tốn so với các tỉnh, thành lân cận. Ông Đặng Phong – Giám đốc Sở Tài chính chỉ ra mâu thuẫn là xảy ra nhiều trường hợp doanh nghiệp thuê quyền sử dụng đất với diện tích lớn, song nghĩa vụ nộp thuế lại ít; trong khi có doanh nghiệp thuê đất không lớn nhưng nộp thuế sử dụng đất lại rất cao. Vì vậy, từ năm 2021, phải có cuộc rà soát lại các dự án có thu tiền sử dụng đất đã giao, xác định lại giá đất cho phù hợp. Nguồn thu sử dụng đất năm 2020 của tỉnh đạt hơn 1.600 tỷ đồng, được cho là quá thấp so với các tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định và TP. Đà Nẵng. Ông Ngô Bốn – Cục trưởng Cục Thuế Quảng Nam nhìn nhận, nguồn thu tiền sử dụng đất thấp vừa giảm hụt nguồn thu vừa hạn chế đầu tư cơ sở hạ tầng để phát triển kinh tế, thu hút các nhà đầu tư.

Đồng hành cùng doanh nghiệp

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hồng Quang, lãnh đạo tỉnh cùng các ngành tài chính – kế hoạch phải chủ động làm việc với các doanh nghiệp có đóng góp nguồn thu lớn, rà soát doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 để lắng nghe, tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho họ. Ngành tài chính cần cân đối, kế hoạch hóa để thực hiện đảm bảo các nghị quyết của HĐND tỉnh. Xây dựng giá, thuế đất chặt chẽ, sát thực tế nhằm chống thất thoát nguồn thu.

Về nhiệm vụ thời gian tới, Giám đốc Sở Tài chính Đặng Phong cho rằng, tập trung nguồn lực có mặt bằng sạch để vừa đấu giá đem lại nguồn thu từ tiền sử dụng đất vừa thu hút được các nhà đầu tư. Cạnh đó, hỗ trợ bằng nhiều hình thức cho các thành phần kinh tế phát triển, đặc biệt kinh tế ngoài quốc doanh cho hơn 8.000 doanh nghiệp và hơn 30.000 hộ kinh doanh cá thể đang hoạt động và các dự án đầu tư mới theo hướng tăng dần tỷ trọng các khoản thu từ các doanh nghiệp tư nhân và hộ kinh doanh cá thể. Mặt khác, chỉ đạo ngành thuế thực hiện nghiêm túc chống thất thu thuế.

Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh cho rằng, Quảng Nam có bứt phá phát triển hay không là phụ thuộc vào giai đoạn 2021 – 2025. Đây là cơ hội để tổ chức, kiện toàn, sắp xếp lại bộ máy nhân sự theo từng vị trí việc làm, đổi mới tư duy làm việc; đồng thời mạnh dạn ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số mà ngành tài chính là đơn vị đi đầu. Về điều hành dự toán ngân sách năm 2021, lãnh đạo chính quyền tỉnh yêu cầu ngành tài chính triển khai chặt chẽ, hướng dẫn các địa phương thực hiện thống nhất từ khâu tạm ứng, đối ứng, đôn đốc thu hồi vốn tạm ứng.

“Phấn đấu năm nay thu vượt NSNN so với năm 2020; bố trí nguồn lực để thực hiện các nghị quyết của HĐND tỉnh. Sở Tài chính cân đối hợp lý giữa chi đầu tư với chi thường xuyên. Sắp đến cần tăng nguồn thu sử dụng đất đồng thời giữ lại quỹ đất để sau này có nguồn thu dài lâu. Về thẩm định giá đất cần phù hợp bởi nếu giá đất thấp thì làm thất thoát ngân sách; còn làm giá cao có thể gây khó khăn cho nhà đầu tư. Ngoài ra, chú ý phương án sử dụng đất sau khi cổ phần hóa” - Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh lưu ý.