Trong bối cảnh nền kinh tế gặp khó khăn, các kênh đầu tư khác dễ gặp rủi ro, bất trắc thì gửi tiền tiết kiệm vào ngân hàng vẫn hấp dẫn người dân, dù lãi suất huy động đang thấp.
Gia tăng huy động vốn
Không khí tại các quầy giao dịch của các ngân hàng có vẻ bắt đầu sinh động hơn khi có thêm nhiều người đến gửi tiền tiết kiệm. Liên tiếp trong vòng tháng qua, các ngân hàng đã ồ ạt khuyến mãi với các “chiêu thức” khác nhau để thu hút tiền nhàn rỗi từ phía người dân. Tại nhiều ngân hàng, không chỉ nhân viên kinh doanh, ngay cả lãnh đạo cũng đi tiếp thị doanh nghiệp, khách hàng cá nhân gửi tiền. Tuy nhiên, lãi suất huy động cao nhất cho kỳ hạn ngắn cũng không vượt qua quy định của Ngân hàng Nhà nước là 7%/năm. Ông Nguyễn Thành Vinh - Giám đốc Ngân hàng Đông Á Quảng Nam cho biết, khi tung ra các gói khuyến mãi, khách hàng gửi tiền là làm phong phú thêm cho các chương trình. Nếu tính tổng quà và lãi suất hiện có của khách hàng tham gia các chương trình khuyến mãi cũng không vượt trần quy định của Ngân hàng Nhà nước đã công bố. Theo Ngân hàng Nhà nước - chi nhánh Quảng Nam, hiện lãi suất VNĐ kỳ hạn từ 1 - 12 tháng đều phổ biến dưới 7%. Các ngân hàng nhỏ, gặp khó khăn về vốn thì huy động với lãi suất sát mức trần hơn. Còn kỳ hạn từ 12 tháng trở lên thùy thuộc vào các ngân hàng thương mại. Nhưng ngay các ngân hàng nhỏ, yếu thanh khoản vẫn tuân theo các quy định của Nhà nước. Đường cong lãi suất chỉ biến động với xu hướng lãi suất huy động kỳ hạn dài hạn sẽ cao hơn. Thống kê cho thấy hiện số dư nguồn vốn huy động áp dụng mức lãi suất 6 - 9%/năm chiếm 58,43% tổng nguồn huy động trên địa bàn tỉnh.
Các ngân hàng huy động tiền gửi tiết kiệm (ảnh chỉ có tính minh họa). Ảnh: T.P |
Câu hỏi vì sao ngân hàng thừa vốn, tìm nhiều cách để giải ngân, đạt tăng trưởng tín dụng mà lại rầm rộ khuyến mãi để huy động vốn hay huy động mà không cho vay thì ngân hàng lấy đâu ra lợi nhuận vẫn đang được đặt ra. Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước - chi nhánh Quảng Nam, dù đã gần hết năm, nhưng tốc độ giải ngân của hệ thống ngân hàng tại Quảng Nam vẫn ở mức thấp, bất chấp các hàng rào kiểm soát đã được dở bỏ phần lớn. Vì vậy, việc các ngân hàng rầm rộ khuyến mãi để thu hút tiền gửi cá nhân, doanh nghiệp đã khiến nhiều người thắc mắc. Điều này đã được giải thích trên cơ sở báo cáo của Ngân hàng Nhà nước - chi nhánh Quảng Nam rằng dù tổng dư nợ nền kinh tế mấy tháng qua cũng chỉ hơn 22.383 tỷ đồng nhưng vốn huy động không tăng nhiều. Số vốn huy động này tại các ngân hàng cũng mới chỉ đáp ứng khoảng 68,14% nhu cầu sử dụng vốn. Vì thế, các ngân hàng buộc phải gia tăng huy động vốn để phòng thanh khoản là điều có thể dễ hiểu. Nhiều ngân hàng dự báo trong những tháng còn lại của năm 2013, vốn huy động chưa chắc tăng do người dân vẫn chuộng giữ vàng hơn tiền đồng. Mặt khác, doanh nghiệp sẽ rút tiền mạnh hơn là gửi vào ngân hàng do nhu cầu chi trả lương, thưởng cuối năm và dự trữ hàng hóa cho dịp tết cũng như nguyên vật liệu cho quý I năm sau… nên buộc lòng phải gia tăng khuyến mãi để thu hút vốn tiết kiệm vào ngân hàng.
Kênh đầu tư an toàn, hiệu quả
Dù lãi suất huy động đang thấp, nhưng hiện các kênh đầu tư khác vẫn đang bị bế tắc, đầy rủi ro, nên ngân hàng vẫn là nơi "trú chân" an toàn nhất cho các khoản tiền gửi. Ông Hồ Văn Quyên, một chủ xây dựng ở Nam Phước (Duy Xuyên) cho biết ông không còn mạo hiểm đầu tư nữa mà chọn cách gửi tiền vào ngân hàng. Theo ông, chứng khoán, bất động sản có khả năng mang lại những khoản lợi nhuận tốt, nhưng rủi ro cũng có thể khiến đồng vốn hiện có bị hao hụt nhiều. Ông chọn kỳ hạn gửi từ 9 - 12 tháng là những kỳ hạn có mức lãi suất tiết kiệm nhất. “Mục đích chủ yếu là để bảo toàn vốn chờ kinh tế hồi phục. Lãi suất được hưởng đồng nào hay đồng ấy chứ đầu tư kiểu khác thì bấp bênh, không biết đường nào mà lần” - ông Quyên nói.
Giống như ông Quyên, nhiều người dân khác cho rằng lãi suất tiền gửi tiết kiệm hiện giảm còn 7%/năm có vẻ không hấp dẫn khi người dân đã quá quen với lãi suất cao. Nhưng khi sức hấp dẫn của vàng hay bất động sản dao động bất thường thì việc gửi tiền tiết kiệm vẫn là lựa chọn khả thi. Nhưng chọn cách nào để có lãi khá hơn? Nhiều người gửi tiền cho biết, nếu như hồi đầu năm, các kỳ hạn gửi tiết kiệm dài hạn được cân nhắc thì với xu hướng lãi suất như hiện nay, người gửi tiền đã chủ động lựa chọn những loại hình tiền gửi có thể linh động trong việc rút ra khi cần. Giới ngân hàng cho biết, mặc dù lãi suất tiết kiệm đã giảm nhưng so với các kênh đầu tư tài chính khác, gửi tiền tiết kiệm vẫn có nhiều lợi thế và thu hút được bộ phận người dân có tiền nhàn rỗi gửi vào ngân hàng. Tính toán cụ thể giữa các kênh đầu tư cho thấy gửi tiết kiệm phù hợp với nhiều đối tượng, trong đó có cán bộ, công nhân viên, người về hưu, thậm chí ngay cả người có nhiều tiền, doanh nghiệp. Nhiều giám đốc ngân hàng nói nguồn vốn huy động của người nghèo ổn định và hiệu quả. Dân “giàu” thường đứng núi này nhòm núi nọ. Họ chỉ cần thấy chỗ nào lãi suất cao là rút tiền chuyển sang đó hay thường có các dự án và kế hoạch linh hoạt nên tiền gửi ngân hàng chỉ tạm thời. Cho nên nếu lệ thuộc quá nhiều nhóm khách hàng này thường dễ gặp khó khăn thanh khoản. Bởi một khi họ đã rút thì rút lớn và rút đồng loạt. Còn người dân góp từng ít một, ít quan tâm tới việc rút gốc và xem đó là tài sản tích lũy phòng khi ốm đau hoặc dành cho con cái sau này. Vì vậy, dù khó có thể huy động được nhiều nhưng ổn định.
TÙY PHONG