Gươl mới được hoàn thành là thành quả xứng đáng sau những nỗ lực vượt qua câu chuyện buồn ngày trước về “cái chết xấu” của dân làng Bút Tưa (xã Sông Kôn, Đông Giang) - ghi thêm dấu mốc mới cùng niềm vui hội làng mừng công trình ý nghĩa.
TRỞ lại Bút Tưa những ngày này, điều dễ nhận thấy là những đổi thay tươi mới. Gươl làng sừng sững vừa được hoàn thành bên cạnh công trình đường giao thông nông thôn, chạy dài theo dọc những ngôi nhà xây khá kiên cố. Người làng Bút Tưa chộn rộn với những công việc chung, chuẩn bị hội làng mừng công khánh thành gươl mới. Trưởng thôn Bút Tưa - ông Alăng Phân, không giấu được niềm vui trên gương mặt, nói gươl chính là công sức chung của cả dân làng sau những nỗ lực cộng đồng. Vì thế, gươl được xem như “cột mốc” đánh dấu về cuộc sống mới của dân làng Bút Tưa, sau sự cố đau buồn về “cái chết xấu” khiến hơn chục gia đình ở tổ dân cư số 2 phải đập bỏ nhà cửa về định cư vùng đất mới. Hồi đó, không một người dân nào ở làng Bút Tưa hình dung được cuộc sống sẽ đổi thay như bây giờ, bởi “khó khăn cứ ùn về, không biết phải bắt đầu từ đâu” như lời tâm sự của trưởng thôn Alăng Phân khi nhắc lại chuyện quá khứ. “Nhưng rồi tất cả cũng dần qua đi theo thời gian. Cuộc sống, tâm lý của người dân trong làng cũng đã ổn định và cùng nhau dựng nhà cửa, cùng nhau trồng keo, trồng bắp để cải thiện sinh kế gia đình. Bây giờ gươl làng cũng đã được dựng lên, chấm hết những lời đồn thổi không hay về làng” - ông Phân chia sẻ.
Hơn nửa năm miệt mài bỏ công sức chung, cuối cùng gươl của làng Bút Tưa cũng được hoàn thành trong niềm vui khó tả của dân làng. Hôm người làng tổ chức nhóm bếp gươl theo phong tục truyền thống, rất đông người dân ở các vùng lân cận cùng tìm đến chung vui với bà con Bút Tưa, như một dịp để chứng kiến người làng Bút Tưa “lột xác”. Già làng Alăng Văng cười tự hào khi nghe chúng tôi hỏi về ý nghĩa của gươl đối với đồng bào Bút Tưa, nhất là sau sự cố về “cái chết xấu”. Già Văng bảo, khi gươl được dựng lên, người Cơ Tu xem đó như một dấu mốc quan trọng, thể hiện sức mạnh cố kết cộng đồng vùng cao. Và hơn thế, với đồng bào Cơ Tu ở Bút Tưa, gươl cũng là minh chứng cho sự quyết tâm và những nỗ lực của dân làng vì mục tiêu vượt qua hủ tục trong quá khứ. “Sau nhiều năm gián đoạn, gươl làng Bút Tưa nay tiếp tục được dựng lên, khẳng định tinh thần đoàn kết, chung sức chung lòng của đồng bào vững bền như ngọn núi trên cánh rẫy. Vì thế, gươl mang ý nghĩa hết sức đặc biệt với dân làng Bút Tưa, nói lên nguyện vọng, ý chí quyết tâm vượt qua gian khó trong cuộc sống, thắt chặt hơn tình đoàn kết cộng đồng và góp phần xây dựng đời sống văn hóa ở làng bản, khu dân cư” - già Văng bộc bạch.
Cuối chiều, dưới sân gươl Bút Tưa, những thanh niên của làng cùng vui đùa chơi bóng chuyền sau một ngày lao động. Tiếng nói cười rộn rã vang khắp cánh rừng già, phía trong gươl, ánh lửa hồng bập bùng cháy…
ĐĂNG NGUYÊN