Hạn chế dịch bệnh trên tôm nuôi: Đầu tư cho nhiều công đoạn

Trong bối cảnh nghề nuôi tôm nước lợ lao đao vì dịch bệnh hoành hành, vẫn xuất hiện vài điểm sáng trên địa bàn tỉnh. Nhiều nông dân đã biết “lách” qua cửa ải dịch bệnh bằng cách chuẩn bị kỹ càng ở các khâu trong quá trình nuôi và có được những vụ thành công.

Thu lợi cao

Đi dọc đường Thanh niên ven biển vào thời điểm này, dễ thấy hàng loạt ao hồ nuôi tôm bỏ trống. Dịch bệnh tràn lan đã tàn phá vùng nuôi tôm trên cát. Tuy nhiên, trong bức tranh ảm đạm đó, vẫn nhận thấy cảnh thu hoạch nuôi tôm đem lại niềm vui lớn cho một số nông hộ. “Gia đình đã kiên trì bám trụ nuôi tôm dù đã nhận quá nhiều thua lỗ trong thời gian qua. Rất may là ở vụ 2 này, thu hoạch khá đã giúp chúng tôi phần nào trang trải được nợ nần. Ở vụ tiếp theo, gia đình sẽ đầu tư bài bản hơn” - ông Đặng Đình An (thôn Hiệp Hưng, xã Bình Hải, Thăng Bình) nói. Cuối tháng 5.2015, gia đình ông An đầu tư nuôi 21 vạn con tôm thẻ chân trắng, phân bố ở 3 ao nuôi có tổng diện tích 3.000m2. Rút kinh nghiệm từ thất bát ở 3 vụ nuôi trước, ông An vào tận Bình Thuận mua tôm giống rồi thuê xe chuyển về. Trước khi chuyển tôm giống về địa phương, ông An đã thực hiện đầy đủ công đoạn kiểm dịch cho tôm giống. Sau 3 tháng nuôi, tôm phát triển tốt, gia đình đã thu hoạch được 2,5 tấn tôm cỡ 70 con/kg, bán được tổng cộng 300 triệu đồng, trừ chi phí lãi hơn 100 triệu đồng. Từ thành công của vụ nuôi này, gia đình ông An đang cải tạo lại quỹ đất để mở rộng diện tích nuôi thành 5 ao nuôi tôm.

Gia đình ông Đặng Đình An thu hoạch tôm vụ 2. Ảnh: N.Q.V

Gia đình ông Đào Văn Yến (thôn Bình Phú, xã Tam Tiến, Núi Thành) nuôi tôm thẻ chân trắng ở 5 ao nuôi lót bạt trên cát có tổng diện tích 6.000m2. Ông Yến nuôi tôm với mật độ dày (200 con/m2). Ở vụ 2 này, ông Yến đã thu hoạch được tổng cộng 10 tấn tôm cỡ 80 con/kg, lãi hơn 300 triệu đồng sau khi trừ chi phí. “Chi phí nuôi tôm trên cát bao giờ cũng rất cao, có khi chiếm đến hơn 2/3 tổng giá trị thu được. Nhờ sử dụng men vi sinh thay cho kháng sinh cũng như tiết kiệm điện vào ban đêm nên gia đình đã thu lãi tương đối cao ở vụ này” - ông Yến nói. Chia sẻ kinh nghiệm về nuôi tôm trên cát, ông Yến cười nói: “Thật ra không ai tài giỏi chi. Chung quy là cố gắng hạn chế đến thấp nhất sự xâm hại có thể dẫn đến tôm nuôi bị bệnh. Gia đình tôi xét nghiệm để khẳng định tôm giống nuôi không có mầm bệnh. Yếu tố môi trường nước được gia đình khép kín bằng cách bơm nước từ biển vào hòa tan với nước giếng khoan sâu để dung hòa độ mặn. Chúng tôi cũng hạn chế sự xâm nhập mầm bệnh từ bên ngoài bằng cách che chắn kỹ càng bằng lưới ở bên trên. Đó là tất cả những gì gia đình đã áp dụng, dĩ nhiên thành công cũng còn nhờ vào may mắn”.

Cần đầu tư bài bản

Người nuôi tôm liên tục thất bát, thua lỗ từ cuối năm 2014 đến nay. Số diện tích nuôi tôm đã không ngừng giảm xuống cho đến thời điểm hiện tại. Theo ngành thủy sản Quảng Nam, nghề nuôi tôm nước lợ tại Quảng Nam đã chuyển qua nhiều giai đoạn phát triển, từ đối tượng nuôi là tôm sú đến tôm thẻ chân trắng. Cách đầu tư tự phát đã dần chuyển sang thâm canh, đầu tư theo kiểu công nghiệp và bán công nghiệp. Quy trình nuôi tôm ngày một bài bản, chặt chẽ hơn với sự kiểm soát khoa học ở nhiều công đoạn như tôm giống, cải tạo ao nuôi, nguồn nước, thủy lợi, chăm sóc, đề kháng, xử lý dịch bệnh. “Con giống là một yếu tố quan trọng để thành công trong sản xuất, lựa chọn con giống có chất lượng kết hợp với thâm canh đầu tư, xử lý tốt ao nuôi và nguồn nước sẽ đem lại hiệu quả kinh tế cao. Cùng với đó, trình độ kỹ thuật của người nuôi là yếu tố quyết định. Do vậy, những người nuôi lựa chọn được mật độ nuôi thích hợp tương ứng với những thời điểm khác nhau để có thể xử lý bất trắc cho tôm nuôi thường là thành công. Điều đó có được đòi hỏi phải qua quá trình thăm dò, tích lũy kỹ thuật, kinh nghiệm lâu dài của chính người nuôi” - bà Phạm Thị Hoàng Tâm, Chi cục trưởng Chi cục Nuôi trồng thủy sản Quảng Nam nói.

Theo Chi cục Nuôi trồng thủy sản Quảng Nam, tính đến thời điểm này, tình hình dịch bệnh trên tôm nuôi vẫn còn xuất hiện tại các địa phương trên địa bàn tỉnh. Qua xét nghiệm đã cho thấy các bệnh thường gặp do môi trường, bệnh hoại tử gan tụy cấp tính, bệnh đốm trắng. Tổng diện tích nuôi tôm bị bệnh là 177,1ha. Bên cạnh đó, giá tôm thương phẩm thấp hơn so với cùng kỳ năm 2014, lợi nhuận thấp nên người nuôi chưa mạnh dạn thâm canh tăng năng suất. Việc kiểm soát chất lượng vật tư nuôi tôm nước lợ như giống, thức ăn, chất xử lý môi trường phục vụ sản xuất vẫn còn hạn chế. Nguyên nhân một phần vì lực lượng nhân sự của cơ quan quản lý còn ít, kinh phí kiểm nghiệm chất lượng thiếu. Cùng với đó là do có quá nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh, chủng loại hàng hóa phong phú về thành phần, số lượng, chất lượng. “Hiện nay, các cơ chế, chính sách hỗ trợ của Trung ương về nuôi tôm nước lợ chưa được thực hiện tại địa phương. Có thể kể đến hỗ trợ VietGAP, hỗ trợ người nuôi tôm khi gặp thiên tai, dịch bệnh, bảo hiểm vật nuôi, hỗ trợ cơ giới hóa trong nuôi tôm. Ngành thủy sản của tỉnh đề nghị Bộ NN&PTNT có văn bản chỉ đạo và hướng dẫn địa phương triển khai. Để ngành thủy sản phát triển bền vững trong thời gian tới, tỉnh cần có sự đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, thực hiện các dự án phát triển nghề nuôi tôm, đầu tư trong lĩnh vực sản xuất tôm giống” - bà Tâm nói thêm.

NGUYỄN QUANG VIỆT