Hang đá đêm Giáng sinh

Giáng sinh đang đến gần, nhà thờ và các gia đình giáo dân ở giáo xứ Tam Kỳ lại tất bật làm hang đá để chuẩn bị đón chào một mùa lễ Giáng sinh ấm áp, an lành…

Sự xuất hiện của hang đá và máng cỏ trong lễ Giáng sinh bắt nguồn từ truyền thuyết Chúa sinh ra đời trong một hang đá nhỏ, nơi máng cỏ của các mục đồng chăn chiên tại thành Bethlelem. Hình ảnh những hang đá lung linh, nhiều màu sắc tái hiện khung cảnh ra đời của Chúa như một biểu tượng nghệ thuật làm cho đêm Giáng sinh thêm ý nghĩa, ấm cúng.

Tùy theo văn hóa của từng vùng miền, cách bố trí, trình bày một hang đá có những đặc điểm khác nhau. Nhưng nhìn chung, cấu trúc một hang đá bao gồm những hình ảnh cố định là: Chúa hài đồng, đức mẹ Maria, Thánh Joseph, các Thiên thần, các mục đồng, các con bò và lừa, Ba vua… Hình ảnh hang đá chuyển tải thông điệp về sự ra đời màu nhiệm của Chúa và dạy những người con của Chúa lối sống bao dung, khiêm nhường, biết yêu thương con người có cuộc sống khốn khó hơn.

Chúa hài đồng là hình ảnh nhỏ nhất và cũng là hình ảnh trung tâm trong hang đá. Hình ảnh Chúa được đặt trong một chiếc máng lợn lót đầy cỏ khô và được quấn một chiếc khăn màu trắng. Chiếc máng lợn và cỏ khô là biểu tượng của sự nghèo đói, khó khăn khi Chúa sinh ra đời. Chiếc khăn trắng là một sự báo hiệu về cái chết của Chúa. Đó là chiếc khăn trắng bọc người sau cái chết để chuộc lấy tội lỗi nhân loại. Tượng mẹ Maria tái hiện hình ảnh một bà mẹ chìm đắm trong dòng suy tư, lo lắng về đứa con mới ra đời. Thánh Joseph trên người mang một tấm áo choàng rộng, tượng trưng cho sứ mệnh cao cả phải bảo vệ, che chở cho mẹ Maria và đứa con một của Thiên Chúa. Bên cạnh ba nhân vật này là các thiên thần từ trời cao đến thờ lạy và ca hát mừng ngày ra đời của Chúa hài đồng. Ngoài ra còn có Mục đồng là những con người được Chúa yêu thương và bảo vệ sau này. Bên cạnh đó, những con bò tượng trưng cho Do Thái giáo đang phải gồng mình dưới sức nặng của Luật pháp và tượng trưng cho sức mạnh, quyền lực; những con lừa tượng trưng cho nhân loại đang phải mang kiếp con vật chuyên chở trên mình bao gánh nặng tội lỗi. Hang đá còn có sự xuất hiện của Ba vua: Melchior, Balthasar, Caspar và các khung cảnh khác như cảnh thiên nhiên, cảnh bác nông phu,…

Theo Chủ tịch Hội đồng Mục vụ giáo xứ Tam Kỳ, Trương Lương Viên, trước đây nhà thờ có ban trang trí chịu trách nhiệm trang trí và làm hang đá. Bắt đầu từ năm 2014, nhà thờ chủ trương không dùng ban trang trí nữa mà triển khai thực hiện theo hình thức phong trào là tất cả các giáo dân ai cũng phải biết làm hang đá. Nhà thờ phân công về các giáo khóm để hướng dẫn làm hang đá. Các giáo khóm lần lượt thay phiên nhau trong từng năm. Một giáo khóm khoảng 20 – 40 hộ, chịu sự quản lý của giáo xứ. Hang đá được làm từ những vật dụng quen thuộc như: tre, bạc, bao xi măng, nhựa, điện, các dây kim tuyến... Thường các gia đình giáo dân bắt đầu làm sớm từ đầu tháng 12. Tùy theo hình thức, quy mô của từng hang đá mà thời gian hoàn thành có thể từ 1 tuần lễ đến 10 ngày.

BÙI THỊ THANH MINH