Hào khí thanh niên xung phong Tây Giang

Đi thanh niên xung phong (TNXP) lúc còn rất trẻ, ông Cơlâu Bhlao ở thôn Vòng (xã Tr’Hy, Tây Giang) đã sống qua những năm tháng ác liệt chiến tranh. Năm nay đã sang tuổi 70, ông Bhlao vẫn nhớ như in những lần chứng kiến bộ đội, du kích, TNXP, nhân dân hy sinh quên mình trong các trận càn của địch.

Giai đoạn 1966 - 1969, tại chiến dịch T25, bộ đội cùng lực lượng TNXP vừa tham gia chiến đấu vừa vận chuyển hàng hóa tại Quảng Trị, Bình Định, Hà Tĩnh suốt mấy tháng liền. Năm 1969, tại xã A Vương hàng chục đồng đội của ông đã hy sinh vì trúng bom của địch. Càng đau lòng hơn khi số anh em hy sinh đều thân hình tan nát vùi lấp trong tro tàn, đất đá, không thể chôn cất được.

Sau giải phóng, giai đoạn 1975 - 1977, ông Bhlao tham gia mở đường từ dốc Kiền (vùng giáp ranh Đà Nẵng với xã Ba, huyện Đông Giang ngày nay) lên tới huyện Tây Giang bây giờ. Đến năm 1980, chính ông nghiên cứu mở tuyến đường từ xã Lăng lên khu 7 dài hàng chục cây số.  Hồi đó, với sự quyết tâm, ông vận động tự lo từ dụng cụ đến lương thực mở đường. Bởi ông hiểu, giai đoạn đó Nhà nước còn nghèo, kinh phí khó khăn lại đang tập trung xây dựng nhiều công trình trường học, trạm y tế, bệnh viện...

“Thời chiến chứng kiến nhiều anh em bộ đội hy sinh tại tuyến đường Trường Sơn do bị đói, bệnh tật, đường sá quá khó khăn, gian khổ. Trong đầu tôi suy nghĩ phải quyết tâm mở được con đường cho người dân bớt khổ hơn, có đường đi rồi mới giải quyết nhiều việc cho con cháu sau này nữa” - ông Bhlao kể lại sự quyết tâm mở con đường từ xã Lăng lên khu 7 (bây giờ là 4 xã vùng cao Tr’Hy, A Xan, Ch’Ơm, Ga Ry).

Ông Hồ Văn Um (ở thôn Ariing, xã A Xan) tham gia TNXP vào năm 1966. Ông vẫn nhớ kỷ niệm tham gia vận chuyển hàng hóa, lương thực, thực phẩm phục vụ bộ đội, mở đường, làm đường từ ranh giới A Lưới (Thừa Thiên Huế) đến Bút Đỏ. Ngày ấy, để mở được con đường cực kỳ khó khăn, cho nên tình yêu dành cho những con đường dọc ngang vùng rừng núi này đã ăn sâu trong tâm khảm ông.

“Nhìn tôi nhỏ dáng vậy chứ ngày xưa gùi hàng bao giờ cũng hơn 50kg, gạo 3 - 4 ang. Hàng hóa chủ yếu phục vụ bộ đội nên lực lượng TNXP ăn uống hết sức tiết kiệm. Cứ 10 ngày mỗi TNXP chỉ được cấp 2 lon gạo, còn chủ yếu dựa vào dân, dân cho sắn ăn sắn, cho khoai ăn khoai, cho gì ăn nấy” - ông Um chia sẻ.

Ông Um còn kể, hồi ấy để mở được con đường, TNXP phải đào hầm, kéo đất, làm liên tục cả tuần cho kịp thời gian bộ đội đi qua làm nhiệm vụ. TNXP vừa làm đường, vừa vận chuyển lương thực, hàng hóa đạn dược, súng ống..., khó khăn là vậy nhưng ông và đồng đội luôn hoàn thành nhiệm vụ. 

Ông Cơlâu Pia - Chủ tịch Hội Cựu TNXP huyện Tây Giang khẳng định, những đóng góp của Đội TNXP huyện Tây Giang năm xưa đã khắc họa đậm nét hình ảnh thanh niên Tây Giang giàu lòng yêu nước, anh dũng, kiên trung, bất khuất. Hàng trăm nam nữ thanh niên gia nhập Đội TNXP chiến đấu anh dũng, xuất sắc trên các tuyến đường, nhất là đường Trường Sơn - Hồ Chí Minh huyền thoại, góp phần vào thắng lợi chung của cả nước. Trở về đời thường, cựu TNXP lại tích cực tham gia các hoạt động xã hội, chung tay xây dựng Tây Giang ngày càng phát triển.