Xe khách không vào bến để chạy hợp đồng đã, đang nảy sinh nhiều hệ lụy, trong đó có nguy cơ thất thu thuế, đồng thời biến tướng thành xe dù, bến cóc gây mất an toàn giao thông (ATGT) vừa tạo sự thiếu công bằng trong kinh doanh vận tải hành khách.
Ngành chức năng hiện chưa có một con số thống kê đầy đủ về lượng xe chạy hợp đồng, lại “núp bóng” tuyến cố định. Nhưng theo cánh nhà xe chạy tuyến cố định, đặc biệt là xe taxi, họ đang lao đao trước loại hình phương tiện hoạt động trá hình này. Lý do chủ xe chỉ cần lập hợp đồng khống, rồi vô tư bắt khách lẻ không khác gì tuyến cố định khiến thị phần vận tải bị rối loạn. Đơn cử, khi không bị ràng buộc như xe tuyến cố định nên thoải mái đón trả khách, thỏa thuận giá; chuyện khai báo doanh thu và nộp thuế cũng không phức tạp gì. Chi phí hoạt động vận tải khách theo dạng hợp đồng thấp, lợi nhuận cao hơn, lại không phải tốn chi phí cho bến bãi, tài xế, nhân viên, quản lý, điều hành, vé như xe tuyến cố định. Xe chạy hợp đồng chỉ cần tài xế, phụ xe và người phụ trách kinh doanh. Do không bị kiểm soát kỹ, đương nhiên Nhà nước phải bị thất thu thuế. Chưa kể, thực trạng này dẫn đến phát sinh xe dù, bến cóc gây khó khăn trong quản lý.
Để chấn chỉnh thực trạng vừa nêu, Ban ATGT tỉnh và ngành chức năng thời gian qua đã vào cuộc bằng nhiều chuyên đề thanh tra, kiểm tra nhưng hiệu quả không cao. Tại nhiều nơi, chính quyền địa phương dường như bỏ ngỏ vấn đề trên, phó mặc hết cho lực lượng chức năng cấp tỉnh. Muốn giải quyết tình hình, trách nhiệm của từng cấp, từng ngành, từng đơn vị cần phải được tăng cường, nhất là trong công tác phối hợp tuần tra kiểm soát, xử lý hành vi vi phạm trật tự ATGT nói riêng, vi phạm pháp luật nói chung do xe hợp đồng gây ra. Còn theo doanh nghiệp, đơn vị kinh doanh vận tải, Nghị định số 86/2014/NĐ-CP về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô cần tiếp tục được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với điều kiện thực tế hiện nay, đảm bảo mục tiêu tăng cường quản lý kinh doanh vận tải, hoạt động đúng theo quy định của pháp luật, thực hiện đầy đủ trách nhiệm, nghĩa vụ đối với Nhà nước. Đặc biệt, cần quan tâm bàn thảo, đưa ra nhiều giải pháp để quản lý xe hợp đồng trá hình lách luật cạnh tranh không sòng phẳng với xe khách tuyến cố định.
Rõ ràng, Nhà nước không cấm xe chạy hợp đồng tuân thủ đúng quy định. Vấn đề là việc quản lý như thế nào cho thật hiệu quả, đảm bảo công bằng giữa các loại hình nhất thiết phải được lưu tâm.
SÁU CÒI