Zalo Báo Quảng NamGửi bình luận
(QNO) - Hội đồng Gia tộc họ Lương (thôn Hà Tân, xã Đại Lãnh, Đại Lộc) vừa tổ chức lễ khánh thành công trình tu bổ, tôn tạo phần mộ cụ Lương Thúc Kỳ.
Cụ Lương Thúc Kỳ (SN 1873, năm Quý dậu), tại làng Hà Tân, xã Đại Lãnh trong một gia đình nhà nho hiếu học. Ở tuổi 27 (tức năm 1900), cụ đỗ cử nhân, đồng khoa với Huỳnh Thúc Kháng, Phan Châu Trinh… và là người đầu tiên đỗ cử nhân của huyện Đại Lộc thời bấy giờ. Sau khi thi đỗ, cụ được triều đình nhà Nguyễn cử ra làm Hậu bổ tại tỉnh đường Bình Thuận, năm sau làm tri huyện Tuy Phong, cũng ở Bình Thuận. Năm 1908, Lương Thúc Kỳ bị cách chức và bắt giam hơn một năm tại nhà lao Phan Thiết vì tội tham gia phong trào chống sưu thuế khởi đi từ quê hương Đại Lộc rồi lan rộng khắp Trung Kỳ.
Trong hơn 10 năm nghỉ việc quan, Lương Thúc Kỳ giảng dạy tại các trường tân học. Kiến văn uyên bác, thi phú tài hoa và uy tín của ông được giới nhân sĩ, thanh niên khắp ba kỳ biết đến. Để định chế một nhân vật như vậy, triều đình Huế tái bổ Lương Thúc Kỳ làm Huấn đạo tại Quảng Nam rồi lần lượt ở các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Phú Yên. Năm 1919, ông được triệu về Sở Tu thư tại kinh thành Huế . Ở đây, Lương Thúc Kỳ tham gia vào ban chủ biên các bộ sách quan trọng của triều đình: Hán Việt từ điển, Thừa Thiên địa lý chí, Thừa Thiên đăng khoa lục... Đặc biệt, trong thời gian 5 năm làm quan ở Huế, Lương Thúc Kỳ đã dày công soạn bộ Quốc ngạn gồm 1.500 liên, tức 3.000 câu ngạn ngữ và được NXB Tiếng Dân in năm 1931. Năm 1923, ông nghỉ hưu với tước vị Hàn lâm viện thị độc học sĩ. Hai năm sau được truy thăng Quan lộc tự thiếu khanh, hàm tứ phẩm. Hai năm sau, ông mất, hưởng thọ 75 tuổi.
Qua nhiều năm xây dựng, ngôi mộ cụ Lương Thúc Kỳ đã xuống cấp, con cháu họ Lương đã đóng góp xây dựng ngôi mộ cụ mới khang trang thể hiện niềm thành kính, tri ân đối với tiền nhân.
BÍCH LIÊN