Hút cát trộm ngay trong lũ

Mưa lũ chưa rút hẳn, nhưng tại các tuyến sông hạ lưu Thu Bồn, đối tượng khai thác cát trái phép đã bắt đầu hoạt động trở lại. Ngay giữa dòng nước xiết, tàu cát trái phép tải trọng lớn thả neo, kết thành nhóm hút cát trộm.

Thời điểm phát hiện, nhiều tàu hút cát trái phép đã khai thác trộm gần đầy khoang chứa của tàu.Ảnh: T.C

Lợi dụng lũ để hút cát

Nước lũ đã rút xuống dưới báo động 1, tuy nhiên ở hạ lưu sông Thu Bồn, nước vẫn đỏ ngầu, chảy xiết..., nhưng bất chấp những nguy hiểm, các tàu hút cát trái phép vẫn lén lút hoạt động. Những ngày qua, nguồn tin từ quần chúng về tình trạng các tàu hút cát trái phép thả neo, kết thành nhóm hút trộm cát liên tục được báo về Đội Cảnh sát đường thủy. Các tàu này cho người cảnh giới ở nhiều đoạn sông, sau đó tập kết tại cùng một địa điểm, thả vòi hút trộm cát. Với tốc độ chảy lớn do lũ chưa rút hẳn, lợi dụng đêm tối, trời có mưa, các tàu cát này tránh được sự tiếp cận của cơ quan chức năng nhằm bắt quả tang hành vi hút cát trái phép. Cùng với đó, đội cảnh giới của cát tặc cũng quần đảo vùng gần bờ, ngay lập tức phát tín hiệu cho các tàu tháo chạy khi thấy bóng dáng lực lượng tuần tra. Một cán bộ cảnh sát đường thủy chia sẻ, thời gian qua, do sự truy quét ráo riết của cơ quan chức năng, việc hút cát có phần giảm. Các đối tượng không dám hoạt động ngang nhiên, dày đặc như trước mà chạy dọc sông, đến đêm tối thì cho người cảnh giới rồi hút trộm cát, sau đó di chuyển ngay để tránh phát hiện. Tuy nhiên vài ngày gần đây, khi lũ bắt đầu rút, tình trạng khai thác cát trộm bắt đầu rầm rộ trở lại. Có thời điểm tàu hút cát trộm tập trung 6 - 9 chiếc ở cùng một đoạn sông rồi thả vòi hút cát.

Khuya 26.11, trên tuyến sông Thu Bồn thuộc địa phận xã Điện Phong (thị xã Điện Bàn), đội tuần tra kiểm soát của lực lượng Cảnh sát đường thủy (thuộc Phòng CSGT Công an tỉnh) đã bất ngờ đột kích, bắt gọn 6 chiếc tàu hút cát trái phép khi đang cùng thả neo hút trộm cát trên sông. Cán bộ tổ tuần tra cho biết, thời điểm tiếp cận, 6 tàu cùng nổ máy hút cát, tiếng máy hút ầm ào khiến các đối tượng hoàn toàn bị bất ngờ. Đến khi tổ tuần tra chia nhau lên tàu hút cát, lái tàu mới biết đã bị bắt quả tang. Đại úy Lê Phan Minh Mẫn - Đội trưởng Đội Cảnh sát đường thủy, người trực tiếp tham gia và chỉ huy bắt giữ các tàu hút cát trái phép chia sẻ, thời điểm bị phát hiện, các tàu này tập kết cùng một khu vực và cho người cảnh giới. Tuy nhiên, do chủ quan trời mưa lớn, nước chảy xiết, thuyền máy của cơ quan chức năng khó tiếp cận nên các tàu này ngang nhiên thả neo hút cát. Khi bị phát hiện, có tàu đã hút gần đầy khoang chứa cát. Tổng lượng cát khai thác trái phép ước tính hơn 200m3.

Ông Phạm Còn (trú thôn 2, xã Quế Trung, huyện Quế Sơn), chủ tàu hút cát trái phép số hiệu QNa - 0655 cho biết, tàu hút cát này được ông mua lại với giá gần 300 triệu đồng. “Do ham lợi, thấy nhiều người khác hút cát trên sông nên vợ chồng tôi cũng đi theo để hút cát trái phép. Tôi biết hành vi này là vi phạm pháp luật, nhưng cũng vì kế sinh nhai nên hai vợ chồng điều khiển tàu đi cùng các tàu khác. Vừa khai thác chuyến đầu thì bị phát hiện, bắt giữ”. Ngoài ông Còn, các lái tàu khác bị bắt giữ đều cho biết được thuê để điều khiển tàu hút cát. Chủ tàu trả công một đêm khoảng từ 500 - 800 nghìn đồng để các lái tàu này khai thác cát trái phép trên sông Thu Bồn.

Xử lý nghiêm

Việc bắt giữ 6 tàu hút cát trái phép vừa qua là vụ bắt giữ có số lượng lẫn khối lượng cát khai thác trái phép lớn nhất từ trước đến nay trên địa bàn tỉnh. Đại úy Lê Phan Minh Mẫn cho hay, đa số trường hợp bị bắt giữ đều là lao động thuê cho các chủ tàu, được lệnh điều khiển phương tiện lén lút khai thác cát trái phép để bán. Một số trường hợp chủ tàu trực tiếp điều khiển phương tiện, nhưng khi bị bắt đều khai nhận “vi phạm lần đầu”. “Họ đều biết hút cát trái phép là vi phạm pháp luật, nhưng vì lợi nhuận nên nhiều đối tượng tìm mọi thủ đoạn để qua mắt lực lượng tuần tra kiểm soát. Gần đây, các đối tượng lợi dụng thời điểm ngay khi lũ còn chưa rút hẳn để hút cát, cho người cảnh giới, sẵn sàng bỏ chạy khi phát hiện bóng dáng lực lượng tuần tra. Khi chúng tôi thực hiện vụ bắt giữ 6 tàu hút cát này, trên sông còn có bóng dáng của ít nhất 3 tàu khác, nhưng do đêm tối, tổ công tác chỉ có 5 đồng chí, cộng thêm việc các tàu bị bắt đã kịp thông báo cho những chủ tàu gần đó rút neo bỏ chạy nên khó có thể truy bắt hết toàn bộ số tàu hút cát trái phép ở khu vực này” - Đại úy Mẫn thông tin thêm.

Cơ quan chức năng lập biên bản xử lý vi phạm.

Trao đổi với phóng viên Báo Quảng Nam, Thượng tá Lê Đình Xê - Phó Trưởng phòng CSGT Công an tỉnh chia sẻ, trong năm 2017, Đội Cảnh sát đường thủy và Phòng CSGT đã nhiều lần tổ chức tuyên truyền, giáo dục cho các chủ tàu cát chấp hành quy định về khai thác cát trên sông, nhưng sau một thời gian, hoạt động khai thác cát trộm có phần tái diễn phức tạp. Thời gian gần đây, ngay khi đang có lũ, các chủ tàu vẫn cho tàu hút cát trộm.  “Trong năm 2017, chúng tôi đã tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông đường thủy nội địa. Đội Cảnh sát đường thủy đã phân công 75 ca, với hơn 230 lượt cán bộ chiến sĩ tham gia kiểm tra, kiểm soát các tuyến sông. Riêng đối với hành vi khai thác cát trái phép, đơn vị đã phát hiện lập biên bản 125 tàu chở cát, 20 phương tiện khai thác cát trái phép, phạt theo thủ tục không lập biên bản 15 trường hợp tàu cát. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường tuần tra, kiểm soát theo chỉ đạo của UBND tỉnh và kế hoạch của Giám đốc Công an tỉnh, cương quyết bắt giữ đối với các hành vi vi phạm về khai thác cát trái phép. Trong hoạt động này, người dân ở các địa phương nơi xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép rất ủng hộ, động viên, thường xuyên cung cấp thông tin giá trị cho chúng tôi trong công tác tuần tra xử lý” - Thượng tá Xê nói.

Được biết, đối với các phương tiện vi phạm hành vi khai thác cát trái phép, Đội Cảnh sát đường thủy sẽ tịch thu toàn bộ phương tiện, tang vật phục vụ cho việc hút cát. Ngoài tang vật bị tịch thu, chủ tàu khai thác trái phép còn bị phạt rất nặng, tối thiểu từ 57.5 triệu đồng/trường hợp, thậm chí có thể bị tịch thu tàu nếu vi phạm nghiêm trọng. Thời gian tới, công tác rà soát, truy quét sẽ tiếp tục được đẩy mạnh, kiên quyết xử lý nghiêm nhằm lập lại trật tự an toàn trên các tuyến sông.

THÀNH CÔNG