Khai thác vàng trái phép tại núi Cấm

Dù chính quyền và các lực lượng chức năng liên tục đẩy đuổi, truy quét nhưng nhiều người dân vẫn ngang nhiên, bất chấp nguy hiểm lên núi Cấm khai thác vàng.

Nham nhở núi Cấm

Núi Cấm thuộc địa phận của phường An Phú và xã Tam Phú (TP.Tam Kỳ). Mặc dù không thuộc dạng địa hình hiểm trở, cũng không cách xa trung tâm, khu dân cư nhưng hoạt động khai thác vàng tại khu vực này kéo dài suốt 7 năm trời. Nhiều năm qua, việc khai thác vàng ở đây đã bị người dân lên án phản ánh, chính quyền truy quét, xử phạt nhưng mọi việc đâu lại vào đấy.

Khu vực khai thác vàng nằm ở đỉnh và sườn núi Cấm, sát bên cạnh công trình xây dựng Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng. Các công nhân là người địa phương đang làm việc tại công trình tượng đài cho biết, công an lên kiểm tra thì những người khai thác vàng bỏ chạy chờ đến thời điểm thuận lợi tiếp tục hoạt động.

Những hầm vàng cũ, sâu hàng chục mét do các đối tượng làm vàng để lại vô tình trở thành những cái bẫy chết người. ảnh: V.A

Núi Cấm không có nhiều cây lớn, chủ yếu cây bụi, tràm, bạch đàn… Lên đỉnh núi, nhìn xung quanh vẫn thấy núi Cấm yên tĩnh, không một bóng người. Tuy nhiên, chỉ cần rẽ vào hai bên sườn núi, hàng loạt hầm vàng hiện ra. Một vài phu vàng làm nhiệm vụ canh gác, khi thấy chúng tôi đã kịp thời báo cho những người còn lại. Bỗng chốc, trong những lùm cây, nhiều phu vàng mặt lấm lem, quần áo nhuộm vàng “túa” ra các lối mòn bỏ trốn vì nghĩ rằng chúng tôi là công an đi truy quét.

Chỉ cách công trình xây dựng tượng đài chừng mấy trăm mét, chúng tôi phát hiện những hầm vàng cũ, mới xen lẫn nhau với chiều sâu hàng chục mét. Rẽ qua một điểm khác, một bãi vàng lộ thiên với nhiều hầm vàng còn rất mới. Phần lớn các hầm vàng ở đây được đào theo phương thẳng đứng, tạo nên những “giếng” sâu hun hút. Rất ít hầm có cọc gỗ chống đỡ, nếu có cũng chỉ sơ sài vài cọc tre khiến cho nguy cơ sập hầm có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Nguy hiểm hơn, hàng ngày trên núi Cấm có nhiều trẻ em đi chăn bò, người dân đi lấy củi nên những hầm vàng sâu hàng chục mét, nằm khắp nơi trên núi vô tình sẽ thành những cái bẫy chết người.

Sẽ dùng biện pháp mạnh

Trước nguy cơ mất an toàn cho người và vật nuôi, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, tài nguyên của địa phương, nhiều năm qua chính quyền, công an phường An Phú và xã Tam Phú liên tục cử người truy quét, đẩy đuổi nhưng các đối tượng vẫn bất chấp, lén lút đưa người, máy móc lên núi hoạt động. Theo bà Nguyễn Thị Trinh, Chủ tịch UBND phường An Phú, hoạt động khai thác vàng tại núi Cấm diễn ra cách đây 7, 8 năm. Nhiều lần phường đã cử lực lượng đi truy quét, đẩy đuổi nhưng sau thời gian tạm lắng, các đối tượng lại tiếp tục lén lút khai thác vàng. Nguyên nhân chủ yếu là do quy định xử phạt tối đa chỉ 2 triệu đồng nên không đủ tính răn đe, trong khi lợi nhuận từ khai thác vàng lớn hơn nhiều. “Chúng tôi đã thành lập 1 tổ quản lý trật tự (gồm 4 người) liên tục đi đẩy đuổi, truy quét. Riêng năm 2012 đã tịch thu 2 lượt phương tiện gồm máy bơm, máy xay. Nhưng do quy định xử phạt hành chính của phường tối đa chỉ 2 triệu đồng nên không đủ tính răn đe” - bà Trinh nói.

Bà Trinh cho hay, những đối tượng làm vàng chủ yếu là người ở địa phương (người ở phường An Phú và xã Tam Phú) và một số đối tượng từ nơi khác đến. Là địa bàn quản lý của phường và xã nên mỗi lần truy quét các đối tượng lại bỏ chạy khiến việc xử phạt rất khó khăn. Có nhiều đối tượng chọn thời gian là thứ Bảy, Chủ nhật và làm cả ban đêm nhằm trốn tránh lực lượng chức năng.

Nhận thấy việc xử phạt của phường không đủ tính răn đe nên thời gian gần đây mỗi khi bắt được các đối tượng khai thác vàng, phường đều thông báo cho lực lượng chức năng của thành phố. Trước sự bất chấp của các đối tượng làm vàng, ngày 23.11.2012, UBND phường An Phú đã làm tờ trình xin hỗ trợ biện pháp san lấp các hố do khai thác vàng trái phép tại núi Cấm. UBND phường dự kiến thuê xe cơ giới vào để san lấp các hố này, tuy nhiên do đồi dốc, cây cối và đường nhỏ xe cơ giới không thể lưu thông. Hiện UBND phường đề nghị UBND, Cơ quan Quân sự TP.Tam Kỳ hỗ trợ giúp địa phương xử lý các hố trên bằng biện pháp dùng thuốc nổ. “Thời gian tới nếu được UBND và Cơ quan Quân sự TP.Tam Kỳ đồng ý hỗ trợ, chúng tôi sẽ tiến hành đánh sập tất cả các hầm vàng trên núi Cấm” - bà Trinh cho biết.

VINH ANH