Khó cân bằng thị trường khách du lịch

Khách Âu – Mỹ giảm khiến nhiều doanh nghiệp chuyên đón dòng khách này rơi vào khó khăn. Tuy vậy, một giải pháp tổng thể cho bài toán cân bằng thị trường khách vẫn khó thể thực hiện.

Khách Hàn Quốc tăng cao nhưng doanh nghiệp và nhà nước không thu được gì nhiều. Ảnh: V.LỘC

Sụt giảm

Ông Trần Văn Khoa –  Giám đốc Công ty TNHH Jack Tran Tours cho biết, so với cùng kỳ, năm nay lượng khách Âu – Bắc Mỹ - Úc (gọi chung là khách Âu) của doanh nghiệp giảm khoảng 50%. Nguyên nhân là khách Hàn Quốc quá đông và môi trường du lịch Hội An xô bồ, chật chội. “Khách Âu thích sự bình yên nhẹ nhàng nên đã chọn Hội An nhưng bây giờ thì Hội An đã quá ồn ào. Khách không có, doanh số giảm nên doanh nghiệp rất vất vả” - ông Khoa tâm sự. Theo ông Khoa, khách Hàn nhiều nhưng chi tiêu không bao nhiêu vì chỉ tham quan phố cổ rồi về Đà Nẵng. Dù vậy, cũng khó nói giải pháp thế nào vì điều này thuộc tầm vĩ mô. “Việc chú trọng thị trường khách Hàn giá rẻ như hiện nay là không ổn và không bền vững” - ông Khoa nhìn nhận.

Theo bà Phạm Quế Anh – Giám đốc điều hành Công ty TNHH TMDV du lịch Hội An Express, so với 2017, năm nay lượng khách Âu công ty đón tại Hội An sụt giảm hơn 30%, ngược lại, tại Đà Nẵng lượng khách Âu lại tăng cao. “Nếu năm ngoái 80% khách Âu đặt tour đến Hội An, còn Đà Nẵng chỉ 20% thì bây giờ khách Âu đặt phòng tại Đà Nẵng và Hội An đã nhích lên con số 40 - 60%” - bà Anh thông tin. Sở dĩ có sự biến động trên vì khách Âu đã bắt đầu phân tán không chỉ còn tập trung nhiều ở Hội An như trước. Ngoài sự ồn ào trong một không gian hẹp, một nguyên nhân khác là thời gian qua công tác quảng bá của Đà Nẵng đến thị trường khách Âu đã được chú trọng hơn. Đặc biệt, khách lẻ châu Âu đang có xu hướng tự đặt tour trên mạng nên khả năng chọn lựa điểm đến cũng thuận tiện hơn. “Trước đây 90% khách Âu đặt tour qua hãng và tâm lý doanh nghiệp là đưa về Hội An, nhưng bây giờ nhiều khách Âu, nhất là đối tượng khách trẻ tuổi thường tự đặt qua mạng thấy Đà Nẵng nhộn nhịp, hấp dẫn lại gần Hội An nên dần chọn Đà Nẵng nhiều hơn” - bà Anh phân tích.

Ông Phan Xuân Thanh – Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Quảng Nam thừa nhận, không chỉ doanh nghiệp lữ hành ít khách mà tại các nhà hàng, khách sạn lượng khách Âu cũng giảm đáng kể do phải chia sẻ cho các homestay và biệt thự du lịch. Tại nhà hàng Full Moon của ông Thanh, khách Âu giảm 20 – 30% so với mọi năm.

Mất cân đối

Năm 2017 khách Hàn Quốc đạt hơn 250 nghìn lượt, chiếm vị trí đầu trong tổng lượt khách quốc tế tới Hội An. Riêng 9 tháng đầu năm 2018, hơn 297 nghìn lượt khách Hàn Quốc đến Hội An, chiếm tỷ trọng 26,6%. Ông Trần Lực – Phó Giám đốc Công ty Du lịch Saigontourist, chi nhánh Đà Nẵng khẳng định, khách Hàn tăng nhưng chủ yếu khách giá rẻ (0 đồng) nên hầu như doanh nghiệp Việt Nam không thu lợi được gì nhiều. “Từ vé máy bay đến ô tô vận chuyển, khách sạn, nhà hàng, điểm mua sắm, kể cả quán cà phê, spa… tại Đà Nẵng, Hội An đều thuộc người Hàn quản lý hoặc thuê lại điều hành, chỉ có hướng dẫn viên là họ không thể mang qua vì pháp luật mình không cho phép. Thậm chí, khách mua hàng họ cũng giao hàng bên đó mang đến tận nhà, khách ở Việt Nam chỉ đặt hàng thôi, công ty đối tác Việt Nam chỉ làm bình phong nhằm hợp thức hóa giấy tờ, nên dù khách Hàn tăng nhưng mình thu được rất ít” - ông Lực phân tích.

Nhiều ý kiến doanh nghiệp cho rằng, muốn cân bằng thị trường khách cần có giải pháp đồng bộ; cần xác định sản phẩm nào cho thị trường châu Á, sản phẩm nào dành cho người Âu. Đặc biệt, kiên quyết giữ các làng quê bên cạnh di sản phố cổ. Khi đó các công ty sẽ tự tạo ra sản phẩm tương ứng để xúc tiến tìm kiếm thị trường, để du khách biết, ngoài phố cổ Hội An vẫn còn những cái khác để tham quan, nếu không đến một lúc nào đó khách châu Âu sẽ bỏ đi.

Theo ông Lê Ngọc Tường – Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL, số liệu doanh nghiệp đưa ra về khách giảm chưa hẳn đã đúng. “Bây giờ doanh nghiệp nào cũng nói giảm khách nhưng khi anh em điện tới hỏi phòng thì hầu như đều trả lời hết phòng. Nên muốn chính xác cần phải đối chiếu báo cáo thống kê tháng của doanh nghiệp” - ông Tường nói. Dù vậy, ông Tường cũng thừa nhận, Hội An hiện đã quá tải, giải pháp sắp tới là cần tính toán mức giá vé tham quan theo giờ khác nhau tùy giờ thấp điểm và ngược lại. Đặc biệt, bên cạnh tập trung vào các thị trường truyền thống thì cũng sẽ hướng thị trường khách Hàn Quốc cho khu vực phía nam của tỉnh như Tam Kỳ, hồ Phú Ninh, Núi Thành… “Quan điểm của sở là Hội An phải giữ thị trường truyền thống, không nên chạy theo những thị trường khách quy mô lớn nhưng chất lượng thấp” - ông Tường nói.

VĨNH LỘC