Khó quản lý nuôi chim yến

Ô nhiễm tiếng ồn

Quanh chợ Bình Nguyên có 3 nhà nuôi yến mọc lên đầu năm 2020. Nhiều gia đình tranh thủ xây dựng nhà nuôi yến ở tầng trên, còn tầng dưới sử dụng làm nơi sinh hoạt, ăn ở. Hằng ngày, âm thanh họp chợ xen lẫn với âm thanh phát ra từ các nhà yến khiến nhiều nhà dân sống lân cận cảm thấy khó chịu.

Theo nhiều tiểu thương chợ Bình Nguyên, hiện tại, âm thanh các nhà nuôi yến đã giảm so với lúc đầu mới làm nhà yến do sự phản ứng, góp ý, kiến nghị của người dân và tiểu thương với ban quản lý chợ và cả người nuôi chim yến.

“Âm thanh từ các nhà yến phát ra rất ồn ào. Chúng tôi mong muốn chính quyền địa phương có phương án như thế nào để vừa thuận lợi cho người nuôi, vừa để chúng tôi buôn bán phù hợp” - một tiểu thương ở chợ Bình Nguyên nói.

Nằm giữa 2 nhà nuôi yến, một hộ dân tại tổ 3 (thôn Liễu Thạnh, Bình Nguyên) phải gánh chịu ô nhiễm tiếng ồn. Âm thanh của 2 nhà yến ở sát bên đã gây không ít phiền toái cho gia đình trên.

“Nhà nuôi yến mọc lên đầu tư cả tỷ đồng thì rất khó dẹp được bởi liên quan đến vấn kinh tế của các hộ. Hàng xóm với nhau cũng khó khăn lắm mới lên tiếng. Bây giờ, chúng tôi chỉ mong muốn, những hộ nuôi yến cần phải điều chỉnh âm thanh nhỏ lại, tránh ảnh hưởng tới giấc ngủ, giờ giấc sinh hoạt của bà con xung quanh” - đại diện hộ dân này nói. 

Những năm qua, nghề nuôi chim yến trên địa bàn xã Bình Nguyên phát triển mạnh theo hướng tự phát. Tính đến tháng 1.2021, toàn xã có 26 hộ nuôi chim yến với tổng đàn khá lớn. Trong đó, thôn Liễu Thạnh 16 hộ, Liễu Trì 8 hộ, Thanh Ly 2 hộ. Tại tổ 7, thôn Liễu Thạnh có 7 hộ nuôi yến liền kề. Chợ Bình Nguyên (tổ 3, thôn Liễu Trì) có 4 hộ nuôi yến và hầu như các cơ sở nuôi yến đều không được cấp phép.

Khó quản lý, kiểm soát

Ông Nguyễn Thanh - Chủ tịch UBND xã Bình Nguyên cho biết, tháng 9.2019, UBND xã Bình Nguyên đã thành lập đoàn kiểm tra 17 cơ sở nuôi chim yến. Nội dung kiểm tra tập trung về hiện trạng môi trường và việc chấp hành các quy định của pháp luật về môi trường của các cơ sở để kịp thời phát hiện vi phạm, kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý, chấn chỉnh vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Sau kiểm tra, đoàn đã yêu cầu các hộ nuôi yến phải cam kết giảm tần suất và thời lượng mở phát loa phục vụ cho việc nuôi yến, không gây ảnh hưởng đến khu dân cư. Đồng thời phải dọn vệ sinh xung quanh khu vực nuôi yến, đảm bảo vệ sinh môi trường và phòng dịch bệnh.

“Cuối năm 2020, tại buổi làm việc với lãnh đạo huyện, xã cũng đã kiến nghị chấn chỉnh việc nuôi yến trong khu dân cư. Sau khi có kết luận của UBND huyện, xã đã yêu cầu cán bộ địa chính - môi trường xã ra thông báo nghiêm cấm việc xây dựng mới nhà nuôi yến. Đối với các nhà yến đã xây dựng kiên cố trước đó thì chưa có biện pháp xử lý. Địa phương cũng đang chờ các quy định của cấp trên để chấn chỉnh việc nuôi chim yến trong khu dân cư thời gian đến” - ông Thanh chia sẻ.

Cuối năm 2018, Quảng Nam có khoảng 140 cơ sở nuôi chim yến; tập trung nhiều nhất ở Hội An (44 cơ sở) và Điện Bàn (37 cơ sở). Theo khảo sát của chúng tôi, gần đây, khu vực TP.Tam Kỳ, Thăng Bình, Đại Lộc cũng mọc lên hàng chục cơ sở nhà nuôi yến trong khu dân cư.

Bên cạnh hiệu quả kinh tế mang lại từ việc khai thác sản phẩm chim yến thì việc nuôi chim yến một cách ồ ạt như hiện nay nếu không quản lý tốt sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ về ô nhiễm môi trường do phân chim và tiếng ồn phát ra từ máy dẫn dụ ảnh hưởng đến cộng đồng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ dịch bệnh phát sinh.

Năm 2018, UBND tỉnh đã có Công văn số 4449/UBND-KTN yêu cầu tăng cường công tác quản lý tình trạng nuôi yến tràn lan trên địa bàn; Sở NN&PTNT cũng đã có hướng chỉ đạo giải quyết, xử lý triệt để các trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, công tác quản lý, kiểm soát vẫn còn bị bỏ ngỏ, toàn tỉnh vẫn chưa có quy hoạch khu vực nuôi yến cũng như chưa triển khai việc cấp phép đối với các cơ sở, nhà nuôi yến.

Điều 25, Nghị định số 13/2020/NĐ-CP của Chính phủ về Hướng dẫn chi tiết Luật Chăn nuôi, quy định vùng nuôi chim yến do UBND cấp tỉnh trình HĐND cấp tỉnh quyết định và vùng nuôi chim yến phải đảm bảo phù hợp tập tính hoạt động của chim yến, phù hợp điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương và không gây ảnh hưởng đến đời sống của cư dân tại khu vực nuôi chim yến. Điều 4 của Thông tư số 23/2020/TT-BNNPTNT của Bộ NN&PTNT về Hướng dẫn một số điều của Luật Chăn nuôi và hoạt động chăn nuôi cũng nêu rõ, tổ chức, cá nhân chăn nuôi phải kê khai hoạt động chăn nuôi về loại, số lượng vật nuôi theo quy định tại thông tư. Các tổ chức, cá nhân chăn nuôi thực hiện kê khai hoạt động chăn nuôi hằng tháng theo biểu mẫu quy định. 

Nhiều tỉnh thành còn quy định, chủ sở hữu xây mới hoặc thay đổi quy mô nhà nuôi chim yến phải báo cơ quan chức năng cấp huyện, còn cơ sở chưa nằm trong quy hoạch thì phải được đồng ý của UBND cấp huyện mới được phép xây dựng. Đối với các cơ sở nuôi chim yến đã hoạt động, có sử dụng âm thanh dẫn dụ, thiết bị phát âm thanh phải đảm bảo không vượt quá 70 dBA và không được sử dụng âm thanh trong thời gian từ 21 giờ đến 6 giờ sáng hôm sau.