Khôi phục nếp hương ở Bình Giang

(QNO) - Nếp hương từng là sản phẩm đặc trưng của xã Bình Giang (Thăng Bình), thế nhưng những năm qua do giống bị thoái hóa, sản xuất không đem lại hiệu quả khiến người dân không còn mặn mà canh tác. Gần đây, được sự quan tâm của ngành nông nghiệp Thăng Bình, giống nếp này dần được phục tráng và bước đầu đem lại nhiều tín hiệu tích cực.

Nông dân xã Bình Giang chăm sóc cây nếp hương. Ảnh: HỒ QUÂN

Ông Nguyễn Đình Tùng - Chủ tịch UBND xã Bình Giang cho biết, khoảng trước năm 2010, vào vụ hè thu, trên địa bàn xã có hơn 100ha nếp hương. Loại nếp này nổi tiếng nhờ chất ngọt trong hạt và mùi thơm rất đặc trưng, nhất là vào mùa nếp trổ, mùi thơm có thể lan xa gần một cây số. Đặc biệt, giống nếp này có khả năng chịu hạn, kháng sâu bệnh rất tốt và đem lại hiệu quả kinh tế cao.

“Do tập quán canh tác và phương pháp duy trì giống cây chưa đúng quy trình kỹ thuật nên giống nếp hương ngày càng bị thoái hóa. Bên cạnh đó, do thời gian thu hoạch của nếp này rơi vào tháng 8 âm lịch, thường gặp mưa lũ dẫn đến nếp bị lên mầm, không thể bảo quản và sử dụng được. Gần nhất là những đợt lũ năm 2008-2009, gần 40ha nếp hương của địa phương vào độ thu hoạch bị mất trắng, nguồn giống cũng bị giảm sút nghiêm trọng” - ông Tùng nói.

Năm 2014, UBND xã Bình Giang phối hợp với Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp Thăng Bình phục tráng giống nếp này với mục đích khôi phục lại giống ban đầu đạt chất lượng cao, tạo liên kết sản xuất và hình thành thương hiệu nếp hương Bình Giang trong tương lai. Theo ông Nguyễn Đình Tùng, sau khi tiến hành lai tạo khôi phục và thử nghiệm thực tế, giống nếp hương đã được khôi phục lại khoảng 90% so với nguyên bản.

“Sau khi kiểm chứng chất lượng và tính hiệu quả, UBND xã vừa khảo sát 5ha ở thôn 4 và vận động người dân nhận giống để gieo trồng thử nghiệm. Dự kiến 1 sào nếp hương thu hoạch được hơn 1 tạ, bán ra thị trường với giá khoảng 30 nghìn đồng/kg” - ông Tùng cho biết.

Cây nếp phát triển xanh tốt. Ảnh: HỒ QUÂN

Ông Lê Văn Để - Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Thăng Bình cho biết, qua thời gian nghiên cứu, trung tâm đã cung cấp cho người dân loại giống nếp hương đạt hiệu quả cao nhất để gieo trồng thử nghiệm. Trong thời gian gieo trồng, trung tâm sẽ phân công cán bộ thường xuyên theo dõi để hướng dẫn nông dân các phương pháp kỹ thuật như chăm sóc, lấy nước, phun thuốc phòng trừ sâu bệnh. Nếu thu hoạch gặp phải mùa mưa, trung tâm cam kết với nông dân trong việc thu gom và sấy khô nếp tươi.

“Trung tâm đang liên hệ với Công ty Lương thực xuất khẩu Việt Nam để tạo đầu ra ổn định cho nông dân. Khi đảm bảo được sản lượng đầu ra, trung tâm sẽ chịu trách nhiệm tạo liên kết sản xuất và đăng ký thương hiệu cho giống nếp hương Bình Giang” - ông Để cho biết thêm.

Tham gia trồng thử nghiệm, ông Võ Văn Tề (55 tuổi, thôn 4) cho biết: “Sau nhiều năm bỏ giống vì không hiệu quả, chúng tôi giờ có cơ hội cùng với chính quyền địa phương khôi phục lại loại nếp hương truyền thống. Nhận giống và gieo sạ từ đầu tháng 6 âm lịch, đến nay gần 3 sào nếp của tôi phát triển rất tốt”.

HỒ QUÂN